مجموعه‌ی مقالات سایت دانشنامه اهل‌بیت (ع) به معرفی مقاله‌های مرتبط با مداخل دانشنامه اهل‌بیت (ع) می‌پردازد. این بخش از سایت به‌مانند قسمت پایان‌نامه‌ها، به سه کلان موضوع «تاریخی»، «کلامی _ سیاسی _ اجتماعی» و «فقهی _ اخلاقی» تقسیم شده است. همان‌گونه که دانشنامه نیز به سه بخش یاد شده تقسیم شده و هر کدام از این بخش‌ها مشغول تهیه مداخل مختص خود با همکاری نویسندگان می‌باشند. یکی از زیرمجموعه‌های قسمت تاریخیِ مقالات، بخش «اهل‌بیت (ع)» بوده، که به چهارده معصوم (ع) و اهل‌بیت (ع) (به شکل عام) تقسیم شده است. در این مقال بر آنیم تا بخش مقالات عنوان «پیامبر اعظم (ص)» از این مجموعه را معرفی کنیم.
به‌طور‌کلی معرفی هر مقاله در سایت دانشنامه اهل‌بیت (ع) همراه بر درج نام نویسنده، نام مجله، سال و شماره انتشار آن و همچنین درج رتبه علمی مقاله است. چنان که اگر مقاله چکیده و کلیدواژه‌ای داشته باشد، در ادامه ذکر شده و علاوه بر این، امکان دریافت اصل مقاله نیز وجود دارد. همچنین آدرس اینترنتی مقاله که اثر به صورت متنی یا فایل pdf در آن وجود دارد، در معرفی مقالات لحاظ گردیده است. شایان ذکر است که تلاش بر این بوده تا مقالات به سایت خود مجلات ارجاع شود و در صورت عدم امکان به سایت‌هایی اشاره شود که ملاحظه تمام متن امکان پذیر باشد.
بنابراین در بخش «پیامبر اعظم (ص)» تعداد 32 مقاله قرار گرفته، که به 3 زیرمجموعه تقسیم شده است که عبارتند از: «زمانه پیامبر (ص)»، «سیره پیامبر (ص)»، «متفرقه». چنان‌که بخش «سیره پیامبر (ص)» به سه قسمت «سیره اجتماعی»، «سیره اخلاقی و عبادی» و «سیره نظامی» تقسیم شده است. از مجموع مقالات، 15 مقاله حائز رتبه علمی – پژوهشی بوده و 5 مقاله دارای رتبه علمی – ترویجی هستند. شایان ذکر است که در اینجا به تعدادی از مقالات ارزشمند این بخش اشاره می‌شود:
1. عنوان مقاله: «بررسی رابطه فقه و سیاست در عصر پیامبر اکرم (ص)»
نویسنده: «احمد رهدار»
نام مجله: پژوهش‌های سیاست اسلامی
سال و شماره انتشار: سال اول، پاییز 1392، شماره 3
چکیده
دین اسلام دینی سیاسی است و فقه، یعنی علم مناسك و احکام آن نیز ناگزیر وجه سیاسی دارد، درنتیجه، منظومه‌ی احكام اسلامی (فقه) به‌گونه‌ای چینش شده‌اند كه تحقق كامل آن‌ها جز در قالب تأسیس حكومت اسلامی مدینه میسر نمی‌شد اما به‌رغم وضوح در تعامل دو حوزه‌ی فقه و سیاست در عصر پیامبر(ص) تعامل این دو امروزه بر ما چندان روشن نیست (سؤال) البته نباید فراموش کرد که فهم رابطه‌ی فقه و سیاست تنها در نگرش منظومه‌ای به احکام اسلامی، دست‌یافتنی است. (فرضیه) این امر روشن است که پاسخ به سؤال پیش‌گفته ما را در دستیابی به ابزارها، خصایص، اهداف، نیات و … درگذر از «جامعه‌ی قبیله‌محور» حجاز به «جامعه‌ی ولیّ‌محور» مدینه رهنمون می‌شود. (هدف) در پژوهش حاضر تلاش می‌شود فقه سیاسی اسلامی در نخستین دوره‌ی خود یعنی عصر پیامبر(ص) از زاویه‌ی قدرت‌زایی‌اش در حوزه‌ی سیاست، بازبینی گردد. (روش) از نتایج مقاله می‌توان به این نکته اشاره کرد که با درکِ پسینی نمی‌توان به تعامل فقه و سیاست در عصر پیامبر(ص) دست یافت اما راه برای اجرای فقه سیاسی در حکومت اسلامی در دوران معاصر با درکِ پیشینی رابطه‌ی فقه و سیاست میسر است. (یافته)
کلیدواژه‌ها
پیامبر(ص)، فقه، سیاست، حكومت اسلامی، نظام سیاسی
برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید
*****
2. عنوان مقاله: «حقوق مخالفان در زمان حکومت پیامبر اسلام (ص)»
نویسنده: «محمد مصطفائی، ملیحه اسماعیلی فرد، خلیل‌الله احمدوند»
نام مجله: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
سال و شماره انتشار: سال پنجم، بهار 1393، شماره 14
چکیده
نوشتار پیش رو كه در قالب یك مقاله تدوین‌شده است به دنبال پاسخی روشن برای این سؤال است كه آیا در نظام اسلامی مخالفان دارای حقوقی هستند یا خیر؟ اگر حقوقی برای آن‌ها مفروض است، حقوق قابل‌پذیرش برای آن‌ها به چه میزان است؟ از جمله گروه‌های مخالفی كه به مخالفت با دولت نوپای مدینه اقدام كردند، سران مشرك قریش، یهودیان، منافقان و افراد ناآگاه بودند. مخالفان در حكومت پیامبر دارای حقوقی مانند امنیت، آزادی بیان، حق آزادی عقیده، توبه و بازگشت، مصالحه، برخورداری از عدالت و قضاوت عادلانه، هدایت، كرامت انسانی و حق تحزب می‌باشند. البته برای تحقق این حقوق شرایط و حدودی وجود دارد كه عمده‌ترین آن‌ها: عدم توطئه، عدم برهم زدن وحدت سیاسی، عدم ترغیب مسلمانان برای شركت نكردن در جهاد و مقابله با دشمن می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
پیامبر، حق، مخالف، حكومت، قانون
برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید
*****
3. عنوان مقاله: «دیپلماسی صلح‌آمیز پیامبر اسلام (ص)»
نویسنده: «ناصرحضی نیا»
نام مجله: حکومت اسلامی
سال و شماره انتشار: سال هجدهم، تابستان 1392، شماره 68
چکیده
پیامبر گرامی اسلام (ص) به‌عنوان رئیس حکومت و همچنین نمایندگان و سفرای ایشان به‌عنوان کارگزاران حکومت درراه نیل به مقاصد و ادای وظایف سیاسی دولت اسلامی و تحقق بخشیدن به خط مشی‌های کلی اسلام درزمینهٔ سیاست خارجی با اتخاذ راهبرد «دعوت و صلح»، ثابت نمودند که اسلام، دین عقل و منطق بوده و «جهاد» درراه خدا، تنها در به بن‌بست رسیدن راه‌حل‌های دیپلماتیک، کاربرد داشته و اصالت در دیپلماسی اسلام با صلح و دعوت می‌باشد. در پژوهش حاضر که در آن تلاش شده تا اهمیت و جایگاه بالای دیپلماسی در دوران حکومت پیامبر اسلام (ص) و آثار صلح‌آمیز آن در پیشبرد مبانی قرآن کریم از منظری نوین، مورد ارزیابی قرار گیرد این نتیجه حاصل‌شده که در حکومت حضرت رسول (ص)، دیپلماسی مبتنی بر صلح در تسهیل توسعه دین مبین اسلام، مؤثر بوده است. این نوشتار، نخست بابیان مفهوم دیپلماسی و صلح، به اصول دیپلماسی پیامبر اکرم می‌پردازد، سپس بابیان اهداف و اهمیت مناسبات و مؤلفه‌های آن، دیپلماسی صلح‌آمیز پیامبر اسلام را مورد تحلیل و تبیین قرار می‌دهد.
کلیدواژه‌ها
دیپلماسی، صلح، همزیستی مسالمت‌آمیز، دیپلماسی صلح‌آمیز، پیامبر اکرم (ص)
برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید
*****
4. عنوان مقاله: «نقدی بر دیدگاه مستشرقان درباره نقش جهاد در گسترش اسلام (در عصر پیامبر اکرم)»
نویسنده: «حسین عبدالمحمدی»
نام مجله: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
سال و شماره انتشار: سال سوم، تابستان 1391، شماره 7
چکیده
گسترش سریع اسلام در عصر رسول خدا (ص)، ازجمله مسائلی است که توجه دانشمندان به‌خصوص مستشرقان را به خود جلب کرده است. آنان عوامل متعددی را در گسترش اسلام در عصر پیامبر مؤثر می‌دانند؛ اما آنچه بر آن تأکید دارند، نقش کلیدی جنگ و جهاد است. در این پژوهش ابتدا دیدگاه‌های مستشرقان درباره عوامل گسترش اسلام با یک طبقه‌بندی اجمالی ارائه گردیده و سپس دیدگاهی که رابطه گسترش اسلام با جهاد را عمیق می‌داند، مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته و ناسازگاری آن با مبانی نظری اسلام و واقعیت‌های تاریخ اسلام روشن شده است. در بخش پایانی مقاله، به دو مسئله دریافت جزیه از اهل کتاب و جهاد ابتدایی که موهم تحمیل عقیده و استفاده از زور در توسعه اسلام است، بررسی و روشن شده که جزیه، مالیاتی است که حکومت اسلامی در برابر خدماتی که به اهل کتاب ارائه می‌دهد، دریافت می‌کند و جهاد ابتدایی نیز نوعی دفاع از حق‌الله و حقوق انسانی و برداشتن موانع برای ایمان اختیاری مردم است.
کلیدواژه‌ها
جهاد، اسلام، پیامبر اکرم (ص)، مستشرقان