اخبار

1. تعريف مدخل مدخل، نام يا اصطلاحي است که مقاله (در مدخل‌هاي اصلي) ‌بر محور آن سامان مي‌يابد. در دانشنامه اهل‌بيت(ع) هرگونه شرح و توضيح مدخل از قبيل نام پيشين يا ضبطهاي مختلف در شناسه يا در متن مقاله درج ميشود نه به‌صورت ملحق به مدخل. 2. قلمرو موضوعي مدخلها در اين دانشنامه که اصالتا به زیان فارسی نوشته میشود، مدخلهايي گزينش ميشوند که در راستاي تحقق اهداف دانشنامه مندرج در اساسنامه، ارتباط وثيق و روشني با آموزه‌ها و سيره و تاريخ اهلبيت(ع) داشته و در عين حال موضوعي باشند که دست‌کم یک‌صد کلمه بحث مرتبط با موضوع دانش‌نامه داشته…
دانش‌نامه اهل‌بیت (ع) از کلان پروژه‌های ویژه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی می‌باشد. در این اساسنامه ذیل دو بخش 1. کلیات 2. سازمان، به اهداف و سیاست‌ها، تشکیلات علمی و اداری، فرآیند گردش کار و شیوه تدوین پرداخته می‌شود. این اساسنامه پس از بررسی و تصویب شورای علمی دانش‌نامه و تایید شورای پژوهش پژوهشگاه مبنای عمل خواهد بود. برای مطالعه فایل اساسنامه، اینجا را کلیک کنید
سی و دومین نشست شورای مدیران گروه های تاریخ قم در تاریخ 2/11/93 در «پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی»، وابسته به «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» و به میزبانی دانشنامه اهلبیت (ع) برگزار گردید. سی و دومین نشست شورای مدیران گروه های تاریخ قم در تاریخ 2/11/93 در «پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی»، وابسته به «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» و به میزبانی دانشنامه اهلبیت (ع) و با حضور آقایان: 1. «نجف لک‌زایی» (رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)؛ 2. «حمیدرضا مطهری» (رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره و مدیر انجمن تاریخ‌پژوهان حوزه)؛ 3. «نعمت‌الله صفری فروشانی» (مدیر دانشنامه…
به نقل از سایت سخن تاریخ: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی روز شنبه 15 آذر 1393 در ادامه مباحث گذشته به مسأله ردیابی خط فرهنگی امام علی (ع) و خاندان و یاران ایشان اشاره کرد و انجام آن را در چند محور موضوعات، سیر نقطه به نقطه حوادث تاریخی و ردیابی شخصیت‌ها، ممکن دانست. وی شخصیت کلامی امام علی (ع) را در چند بخش بیان، عرضه و تبیین مسائل کلامی، مناشدات، احتجاجات کلامی و کتبی، مواضع ایشان در برابر مخالفان و تربیت اشخاص و شاگردان مورد بررسی قرار داد. در جلسات گذشته گفته شد که اندیشه شیعه در دوران نخستین پس…
به نقل از سایت سخن تاریخ: حجت‌الاسلام‌ المسلمین دکتر محمدتقی سبحانی روز شنبه 8 آذر 1393 در ادامه مباحث مربوط به تاریخ کلام امامیه در عصر حضور ائمه (ع) به اندیشه کلام امامیه در مدینه اول اشاره کرد و به‌صورت اجمالی نظریات مختلف در باب پیدایش شیعه را مورد بررسی قرار داد. وی با اشاره به اهمیت بررسی جایگاه امام علی (ع)، سقیفه را نقطه آغاز کلام شیعی معرفی کرد و اولین سند دراین‌باره را خطبه فدکیه دانست که مورد بحث و مناقشه قرار گرفت. مدینه اول از دیدگاه فریقین نکته‌ای را به‌صورت کوتاه عرض می‌کنم که نکته مهمی است…
به نقل از سایت سخن تاریخ:‌ حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدتقی سبحانی در ادامه مباحث گذشته، به بیان چند ویژگی مهم مدرسه اول مدینه پرداخت و دشواری های بررسی تاریخی این دوران را بررسی کرد. وی هشت شاخص مهم را در تحلیل تاریخ مدرسه مدینه موثر دانست و هر کدام از این شاخص ها را تشریح کرد. بحث های گذشته در باب مدرسه مدینه، این بود که معتقدیم نخستین پایگاه کلام امامیه در مدینه در دهه های نخستین پس از پیامبر (ص) بر محور اهل بیت (ع) آغاز شده است. مدرسه مدینه در تعبیر ما دو دوره نسبتا متمایز…
به نقل از سایت سخن تاریخ: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی در پنجمین جلسه تاریخ کلام امامیه در عصر حضور، با تبیین ماهیت علم کلام، به‌گزینش‌گری مسأله‌ها و اقناع مخاطب به‌عنوان دو شاخص اصلی این دانش اشاره کرد و سه ویژگی اصلی و دو ویژگی تبعی را برای مدرسه کلام امامیه برشمرد که موردبحث و بررسی قرار گرفت. در جلسات گذشته عنوان آغاز تاریخ کلام امامیه را برای بحث انتخاب کردیم. اشاره کردیم که در تاریخ تفکر اسلامی کلام اسلامی از قرن دوم آغاز شد. بخصوص این‌که آغاز کلام امامیه را به شیخ مفید و اندکی قبل از او به نوبختیان…
به نقل از سایت سخن تاریخ:‌ حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی در چهارمین جلسه بررسی تاریخ کلام امامیه در عصر حضور ائمه (ع) با طرح دو دیدگاه مشهور در باب پیدایش تشیع و نقد آن‌ها، نظریه خود را با تکیه‌بر بررسی‌های تاریخی ارائه کرد و در ادامه به بررسی روایات ائمه اثنی عشر و مسأله اعتقادات شیعه پرداخت که با سؤال و جواب‌های فراوانی مواجه گردید. در جلسه گذشته به دوره بندی کلام امامیه در عصر حضور اشاره شد و گفته شد که در دوره حضور، با سه مقطع مهم اندیشه کلامی یعنی دوره تکوین، تبیین و تدوین مواجه هستیم. محتوای…
به نقل از سایت سخن تاریخ: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی روز شنبه 26 مهر 1393 در سالن عارف الحسینی مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره) در ادامه بررسی تاریخ کلام امامیه در دوران حضور ائمه (ع)، علیرغم ارائه شواهدی بر تدوین نظام جامع کلامی در دوران حضور، کلام امامیه را به دلیل فشارهای سیاسی، تنها در دوران تکوین و تبیین موفق دانست و پس‌ازآن به بررسی منابع تحقیق کلام امامیه در دوران حضور پرداخت و غالب این منابع را دارای شکل شفاهی و مکتوب ثانویه معرفی کرد. برخی عناوین دیگر مطرح‌شده در این جلسه عبارت‌اند از: بررسی کوتاه کتاب «سلیم…
به نقل از سایت سخن تاریخ: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی روز شنبه 19 مهر 1393 در ادامه مباحث جلسه گذشته، به بررسی مراحل چهارگانه تاریخ کلام امامیه که شامل مرحله اصالت و استقلال، تعامل و رقابت، ادغام و استحاله و دوران بازسازی می‌شود پرداخت و با بیان این‌که تاریخ کلام امامیه در دوران حضور ائمه (ع) را باید در دوران اصالت جستجو کرد همین مرحله را شامل سه دوره تکوین، تبیین و تدوین دانست و خاطرنشان کرد که کلام امامیه در دوران حضور به‌دلیل شرایط فشار سیاسی نتوانست به مرحله تدوین برسد. جلسه پیش به شمارش مدارس کلامی امامیه پرداخته…
به نقل از سایت سخن تاریخ جلسه اول سلسله مباحث تاریخ کلام امامیه در عصر حضور ائمه (ع) با حضور دانش‌پژوهان دوره دکتری گروه تاریخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره) با سخنرانی «حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدتقی سبحانی» روز شنبه 5 مهر 1393 در سالن «شهید عارف الحسینی» این مجتمع برگزار شد. در ابتدای این جلسه، آقای «دکتر صفری» مدیر گروه تاریخ اسلام این مجتمع، ضمن بیان اهمیت طرح این مباحث، گفت: بررسی این موضوع به‌صورت یک دوره برگزار خواهد شد که ممکن است در قالب یک ترم یا چند ترم ادامه یابد. پس‌ازآن «حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی» به‌عنوان مقدمه، به…
دانشنامه اهل بیت(ع) با هدف ارائه دانشنامه‌ای قابل رقابت با سایر دانشنامه‌ها در پژوهشگاه علوم و فرهنگ دفتر تبلیغات اسلامی تدوین می‌شود. به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، پس از انتصاب «دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی» به عنوان مدیر دانشنامه اهل‌بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ دفتر تبلیغات اسلامی و نیز تصویب مدخل‌های گروه تاریخ دانشنامه، در جلسه‌ای در روز سه‌شنبه مورخه 13/3/93 با حضور گروهی از محققان حوزه تاریخ در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی، رسالت و اهداف دانشنامه تبیین شد. در این جلسه که با حضور بیش از 40 نفر از محققان حوزه تاریخ در قم همراه بود، دکتر صفری…