چکیده:
روایات شیعی از سویی حلال و حرام محمدی را به روز قیامت پیوند می دهد و از سویی دیگر جاودانگی هر پدیده را به هم گونی مداوم آن با اعصار منتسب می دارد. تنظیم مدعای روایات طبقه نخست بر پایه مفاد روایات طبقه دوم و بر اساس تفکیک وظایف صورت می گیرد. این روایات القای اصول را به عهده ائمه، و تفریع فروع را بر عهده راویان حدیث می گذارند. این همان اجتهاد است که لباس جاودانگی بر قامت شریعت محمدی می پوشاند.
این نوشتار اجتهاد را در عصر معصومان علیهم السلام و به طور خاص در دوران امام صادق(ع) مورد تحقیق قرار داده و پس از بیان موقعیت زمانی آن عصر، به شکل گیری مذهب تشیع در مقابل نحله های مختلف اشاره می کند و سیره امام صادق(ع) را در ارتباط با مساله اجتهاد و نیز شیوه های اجتهادی ایشان و اصحابشان را مورد کنکاش قرار می دهد.
کلید واژگان: اجتهاد ، مرجعیت ، قواعد فقهی ، فتوا ، استنباط ، حجیت ظاهر