چکیده
روزگاری«بردهداری» بهعنوان یک ارزش آنچنان در تمامی جنبههای زندگی انسان و شئونات اخلاقی، فرهنگی و اقتصادی جامعۀ انسانی رسوخ کرده بود که انکار آن غیرممکن بهنظر میرسید، ولی در فراز و نشیب حرکت بشر به سوی تکریم انسان و پذیرش حقوق بشر، بهتدریج این سنت غلط نهتنها به یک عمل غیرقانونی تبدیل شد، بلکه جامعۀ جهانی در سایۀ حقوق بینالملل «حق بهبردگی کشیده نشدن» را در بالاترین سطوح قواعد بینالمللیِ مستقر در عرف بینالمللی و معاهدات بینالمللی حقوقبشری پذیرفت و این درحالی است که امروزه جرم مرکبی با عنوان «قاچاق انسان» در جوامع بشری شایع شده که بهعنوان نوع مدرنی از بردهداری نظر محافل حقوقی بینالمللی را به خود جلب کرده است؛ چراکه در این چارچوب انسانها همچون کالایی که فاقد موضوعیت حقوقی هستند، شمرده میشوند و به سخن دیگر بردگانی بیش نیستند. این جنایت بینالمللی که بیشتر در خصوص زنان و کودکان اعمال میشود، به یکی از معضلات جامعۀ جهانی تبدیل شده است. در این میان، برای تبیین مسئلۀ چالشی بردهداری در اندیشۀ اسلامی، تلاش شده است تا در خلال مباحث ارائهشده، دیدگاه اسلام شیعی در خصوص مسائل مطرحشده تحلیل و بررسی شود.
کلیدواژهها
اسلام؛ بردهداری؛ حقوق بینالملل؛ زنان و کودکان؛ قاچاق انسان