چکیده:
محمد بن حنفیه از شخصیت‌های علوى است که ابهامات و اشکالاتى در تاریخ زندگى وى به چشم می‌خورد. ازجمله، علت شرکت نکردن او در قیام کربلا و عدم همراهى او با امام حسین (ع). علما و رجال شناسان شیعه براى روشن ساختن این ابهام و در مقام دفاع از محمد بن حنفیه دلایلى را مطرح کرده‌اند. به اعتقاد اینان عدم شرکت ابن حنفیه از سر نافرمانى و مخالفت با امام (ع) نبوده و او در عدم همراهى با امام (ع) دلایل موجهى داشته است؛ ازجمله: 1. بیمارى محمد بن حنفیه در موقع حرکت امام (ع) از مدینه و مکه؛ 2. مأمور بودن محمد بن حنفیه از جانب امام (ع) براى ماندن در مدینه؛ 3. مکلف نشدن محمد بن حنفیه از جانب امام حسین (ع) به شرکت در قیام و همراهى با آن حضرت. دلایل مذکور مورد نقد و بررسى قرار گرفته و از نظر مؤلف گرچه محمد بن حنفیه از طرف امام به شرکت در قیام مکلّف نشده، ولى عدم شرکت او در قیام امام شاید تخلف محسوب شده و وى به درجه‌ی «فتح» نائل نشده است.
کلیدواژه‌ها:قیام کربلا، محمد بن حنفیه، امام حسین (ع).