مقالات

چکیده: آرامش، یکی از مفاهیم کلیدی در زندگی بشر است. قرآن کریم، در آیه 28 رعد ذکر خدا را به عنوان علت انحصاری آرامش دل‌ها معرفی می‌کند، اما در آیاتی دیگر ذکر خدا ، عامل وجل و ترس از خداوند متعال معرفی شده است؛ مانند آیات «الَّذِينَ إ‌ِذَا ذُکِرَ اللَّهُ وَ جلَتْ قُلُوبُهُمْ» و «تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَ بَّهُمْ». در نگاه نخست، این آیات، ناسازگار به نظر می‌رسند. برای جمع میان این آیات و رفع تعارض، راهکارهای گوناگونی توسط مفسران ارائه شده است. مقاله حاضر در سایه بررسی مفاهیم قرآنی ناظر بر آرامش؛ یعنی سکینت، اطمینان قلبی و…

چکیده: أمل (آرزو) یک سازه روان‌شناختی است که نقش آن در نوع شخصیت، هویت‌یابی، پیشرفت، و مقابله با تنش‌ها در روان‌شناسی مورد بررسی قرار گرفته است اما کمتر به تبیین ماهیت خود این سازه و نحوه عملکرد آن پرداخته شده است. محقق در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی با هدف تبیین ماهیت سازه مذکور و نحوه عملکرد آن، ابتدا بر اساس منابع اسلامی به مفهوم شناسی أمل و تبیین روان شناختی آن پرداخته، سپس در قالب یک مدل نظری در پی کشف مؤلفه‌های به هم مرتبط سازه أمل و تبیین مکانیزم عملکردی آن‌ برآمده است. یافته‌ها حکایت از آن دارد…

چکیده: در این نوشتار، روایات «توبه و استغفار» که در کُتُب معتبر حدیث همچون الکافی، أمالی و… وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته است و مشخّص شده که مهم‌ترین مستند شبهات افراد، در رابطه با عدم عصمت امامان (ع)، روایاتی است که در آنها امامان (ع) به گناهان خود اعتراف کرده‌اند و خواستار طلب عفو از خدا شده‌اند. با بررسی‌های سندی و متنی مشخّص شده اکثر این روایات از نظر سندی ضعیف می‌باشند و از نظر متن، 1) مضمون این احادیث، بیشتر در مورد توجّه داشتن به خداست که دیگران را به چگونگی این توجّه فرا می‌خوانند. 2)…

چکیده: آيه 55 سوره غافر از جمله آياتي است که در چالش با عصمت پيامبر خاتم(ص) تلقي مي‌شود که در آن به رسول خدا(ص) دستور داد شده تا نسبت به گناهش استغفار نمايد. مفسران تلاش کرده‌اند با ارائه تفسيري از اين آيه ساحت پيامبر را از گناه منزه شمرند، اما در اين راه همه آنان به يک اندازه موفق نبوده‌اند. در اين مقاله ضمن گزارش و نقد ده ديدگاه در تفسير اين آيه، با تکيه بر سياق، زمان و فضاي نزول آيه، مقصود از ذنب پيامبر آن خطورات ذهني‌اي دانسته شده که گاهي به‌طور ناخودآگاه و به مقتضاي طبيعت بشري…

چکیده: در منابع نظام کیفری اسلام، با استناد به آیات قرآن و روایات ائمه اطهار (ع) تحقق توبه مجرم در شرایط خاص، به عنوان رادع مجازات برخی جرایم ذکر گردیده است. این خود بیانگر آن است که سیاست‌های کیفری اسلام نه مبنی بر انتقام‌جویی، که حاکی از بزرگداشت کرامت انسانی است. در پژوهش حاضر تلاش شده با محور قرار دادن دیدگاه‌های حضرت امام خمینی، ضمن بیان آرای دیگر فقها و مواد قانونی مرتبط با موضوع، میزان تأثیرگذاری توبه در سقوط مجازات جرایم منجر به «حد» مورد بررسی قرار گیرد. اما از آنجا که فقها و قانون‌گذار، در بحث از توبه…

چکیده: محمد بن ابراهیم معروف به ابن طباطبا از علویانی بود که در زمان مأمون قیام کرد. دلایل و انگیزه‌های این قیام دعوت مردم به کتاب خدا و سنت پیامبر، مخالفت با حکومت عباسیان و اعاده حکومت به خاندان علوی بود. در ابتدا نصر بن شبیب که یکی از شیعیان بود، ابن طباطبا را به جزیره دعوت کرد تا قیام را ازآنجا شروع نماید اما به علت اختلاف با عشیره‌اش از یاری با ابن طباطبا سر باز زد. سپس ابن طباطبا با ابوالسرایا هم بیعت شدند و در کوفه مردم را گرد خود جمع نمودند تا قیام خود را آغاز…

چکیده: هر انسانی در زندگی، دچار گرفتاری می شود و در برخی موارد، نجات و رهایی از آن، خارج از توان انسان است که این امر باعث اضطراب میشود. در این مقاله، پژوهشگران راهکارهای پیشگیری از این دغدغه ی اجتماعی را از منظر آیات و روایات استخراج و دسته بندی نموده اند. این مطالعه ی پژوهشی از نوع مروری وکتابخانه ای است و با مطالعه ی سایت های معتبر، مقالات، پایان نامه ها، کتاب های معتبر دینی از جمله قرآن کریم، نهج البلاغه و … و همچنین نرم افزارهای قرآنی به بررسی موضوعات مرتبط با اضطراب و آرامش پرداخته است….

چکیده شيخ كليني براي تاليف كتاب الكافي از منابع و مكتوبات پيش از خود استفاده كرده و طريقي به آن كتاب ها داشته است، اما مطالب برخي از اين منابع هم با واسطه كتاب هاي نسل هاي بعد به دست شيخ كليني رسيده است. در اين نوشتار، به معرفي برخي از منابع تاريخي مورد استفاده شيخ كليني مي پردازيم. شيخ كليني از كتاب سليم بن قيس، كتاب هاي جابر بن يزيد جعفي، ابان بن تغلب، ابو محمد جعفري، ابو اسحاق احمري نهاوندي، اخبار السيد اسحاق بن محمد نخعي، كتاب المبتدا و المبعث و المغازي و الوفاه و السقيفه و الرده…