مقالات

دو: پیامد طبیعی این پدیده، موجب سرخوردگیِ شماری نه چندان اندک از اهل نظر، از نوشتارهای دینی شده که هر نوشته‌ای را با دیدن چند سطر آغازین آن به کناری می‌نهند‌ و متأسفانه غالبا حق دارند! وقتی خواننده پیوند میان نیاز خود با یک رویداد تاریخی گذشته را نفهمد، چه انتظاری می‌توان داشت که به پیگیری آن علاقه نشان دهد؟ شاید او بدان نیاز دارد، اما خود از این نیاز واقعی خبر ندارد. در این حال هم باید با مقدمه‌ای او را به احساس نیاز رسانید تا کلام را با تمام وجود، بجوید و بخواهد. سه: تمام آنچه گفته شد،…
چکیده: شاعران اهل‌بیت در طول تاریخ به زیباترین وجه مناقب امامان معصوم را در قالب شعر بیان کرده و با شعر هدف‌دار خود حقانیت آنان را یادآور شده‌اند. سید حمیری ازجمله همین شعرای اهل‌بیت است که گرایش‌های سیاسی و عقیدتی در اشعارش هویداست. وی با استفاده از ذوق ادبی خود قصاید زیبا و ماندگاری در توصیف مقام شامخ و فضایل اخلاقی امام علی (ع) از خود به یادگار گذاشته است. این شاعر شیعی در ترسیم سیمای امام علی (ع) به مدح و ستایش خصال والای انسانی ایشان از تقوی، عدالت، شجاعت، علم، ایثار و… پرداخته و با توجه به احاطه…
چکیده: اختلاف نظر بين دو مكتب فقهی اخباري و اصولي پيش از آن كه در سده 13 ه . ق به پايان رسد، از چالشي دنباله دار بين دو نحله از قرون 11 و 12 شروع شده بود. در اين روند پيوستگي هاي سببي و نسبي بين روحانيون اصولي به تقويت مقام مجتهدان و اتحاد آنها عليه ديدگاه روحانیون اخباري منجر شد. اين مقاله تلاش دارد تا با پيگيري قراب تهاي موجود بين علماي ديني و مطالعه موردي ميرزا محمدباقر خوانساري به تحليلي در باره علل گرايشهاي ضد اخباري در ميان روحانيت عصر قاجار بپردازد. واكاوي گفتارهاي ضد اخباري كتاب…
چکیده: ام البنین علیها السلام مادر حضرت عباس علیه السلام، یکی از مادران برجسته تاریخ است که زندگی او مالامال از عشق به ولایت و امامت بود. این بانوی با فضیلت و آگاه به زمان خویش، از جمله کسانی بود که از حریم حسینی دفاع می کرد و مجلس عزای شهید کربال را برپامی داشت. صفات و ویژگی های فردی ایشان شامل: فضایل اخلاقی، کمالات انسانی، نیروی ایمانی، شکیبایی، بصیرت و…او را به شایستگی، در خانه امامت، بانوی بانوان کرده بود. ام البنین علیها السلام با معرفتی که به مقام اهل بیت علیهم السلام داشت، فرزندانی همچون حضرت ابوالفضل علیه…
چکیده أسماء بنت عمیس، در ابتدا همسر جعفر بن ابی طالب بود و همراه او به حبشه مهاجرت کرد. او همسر خود را در سرپرستی مهاجران یاری نمود. اسماء پس از شهادت جعفر در جنگ موته، با ابوبکر ازدواج کرد و محمد بن ابی بکر متولد شد. این بانوی بزرگ، در دورة خلافت ابوبکر، ارتباط نزدیک خود را با خانوادة حضرت علی(ع)، به ویژه فاطمه(س)، حفظ کرد. وی، پس از وفات ابوبکر، با حضرت علی(ع) ازدواج نمود و مدتی پس از شهادت او نیز در قید حیات بود. از آن­جا که بخشی از شیوه­های رفتار اجتماعی و خانوادگی حضرت علی(ع)…
چکیده: نوشته حاضر ـ كه بخشي از طرح بازسازي كتاب حلبي است ـ مي كوشد تا روايات عبيدالله و محمد حلبي در كتاب الكافي را بررسي كند و آنها را با سلسله اسناد منابع ديگر حديثي مقايسه كند و روشن سازد كه مقصود از حلبي، اگر به صورت مطلق ذكر شود، كدام يك از دو برادر است. از اين رو، ابتدا به معرفي خاندان حلبي پرداخته و سپس از دو برادر سخن گفته و به روايات اين دو در كتاب كافي پرداخته است. کليدواژه ها: منابع حديثي ، الكافي ، عبيدالله حلبي ، محمد حلبي ، كتاب حلبي
چکیده بررسی و تحلیل دلایل ظن به امامت سید محمد از جمله مسائلی است که با وجود اهمیت آن، تاکنون مغفول مانده است. روایات دال بر تعلق امامت به فرزند بزرگ‌تر، وجود نص مبنی بر امامت سید محمد، عدم شناخت مفهوم بداء، عدم تصریح علنی بر امامت امام حسن عسکری (ع)، توجه و محبت خاص امام هادی (ع) به سید محمد، سابقه‌ی ظن به امامت اسماعیل و خفقان دوره‌ی عباسی و ایجاد محدودیت در معرفی امام عسکری (ع)، از جمله دلایل ظن به امامت سید محمد هستند که در این پژوهش مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند. همچنین روایات با…
چکیده دلایل عقلی و نقلی و تاریخی فراوانی برای اثبات این مهم وجود دارد که از جملة آن ها می توان به دلایل نقلی چون آیة 105 سورة انبیا و حدیث جابر و نقل های تاریخی نظیر آنچه حکیمة خاتون از ولادت آن بزرگوار بیان نموده اند، اشاره کرد. احمد الکاتب، نویسندة معاصر، در کتاب الإمام المهدی حقیقة تاریخیة أم فرضیة فلسفیة دلایلی نقلی، تاریخی و عقلی در انکار وجود امام زمان)عج( مطرح میکند که یکی از آنها ادعای امامت جعفر، برادر امام عسکری، است. وی مدعی است که امام عسکری فرزندی نداشته و جعفر پس از وی ادعای امامت…
چکیده بنوعبدالقیس، از قبایل عربی شمال شبه‌جزیره هستند که از قرن‏ها پیش از اسلام، در بحرین قدیم (شامل: کویت، احساء، قطر و مجمع‌الجزایر بحرین کنونی) ساکن بوده‏اند. پس از تأسیس شهر کوفه، جمعی از افراد قبیله یادشده، به این شهر مهاجرت کردند و منشأ برخی فعالیت‌ها و تغییرها در مسائل فرهنگی و اجتماعی شهر کوفه در عصر حضور امامان شیعه(ع) شدند. این نوشتار، پس از اشاره به پیشینه اسلام‌آوردن و تشیع‌گروی بنو عبدالقیس و سابقه محبت و ارادت آنها نسبت به خاندان پیامبر، حضور ایشان را در کوفه با روش توصیفی ـ تحلیلی و نیز بهره‏گیری از منابع رجالی شیعه…
چکیده : در بررسی شخصیت رجالی ابوخالد کابلی، با دو کینه و چندین نام مشترک مواجه می شویم ارزیابی های این مقاله نشان از آن دارد که وی توسط رجالیان با کسانی چون خالد بن یزید ، یزید بن ثعلبه بن میممون و یزید ابو خالد قماط یکی دانسته شده است این گزارش ها کار بررسی شخصیت رجالی ابوخالد را پیچیده می نماید علاوه بر این که علاوه بر تخلیط نام و کینه ، برخی چون ابن آشوب، متغیر غلورا بر این پیچیدگی افزوده اند.ضرورت بازشناسی این شخصیت از ان جهت است که وی سهمی ویژه در تاریخ حدیث حدیث…
حارث بن عبدالله اعور همداني، يار وفادار اميرالمؤمنين عليه السلام و يكي از چشمه هاي سرشار از علم و معرفت و ايمان و اخلاص و محبت اهل بيت، كسي كه از دروازه شهر علم وارد شد و همواره از امام و مولاي خود، دانش فرا گرفت. حارث همداني از قبيله «هَمْدان» كه يكي از بهترين قبائل يمن بود و تمام افراد آن قبيله، معروف بودند به تشيع و ولاي علي عليه السلام و آن قدر به جانشين بر حق پيامبر اسلام، مولاي متقيان صلوات الله عليه عشق مي ورزيدند كه از آن حضرت بيت شعري نقل شده است در مدح…