چکیده: سنتهای الهی همان قوانینی هستند که خدای متعال در جهت تدبیر جهان هستی, به مرحله اجرا گذاشته است. قرآن کریم در نقل سرگذشت فردی انسان و نیز اقوام و تمدنهای گذشته، از حوادثی یاد میکند که به مثابه قوانینی کلی، در صورت فراهم آمدن زمینههایش، هر زمان قابل تکرارند. استدراج یکی از این سنتهاست. استدراج به معنای سقوط تدریجی و مرحله به مرحله و نزدیک شدن به عذاب به صورت غیرمحسوس است. این سنت در هر دو حوزه فردی و اجتماعی رخ میدهد. تحقق این سنت معلول عواملی است که ارتباط زیادی با رفتار افراد جامعه دارند و شناخت…