مقالات

چکیده قوال فقهای امامیه در مورد اعتبار شهادت زن بر دو قول مبتنی است، دسته‌ای برای شهادت زن موضوعیت قائل هستند، لذا شهادت زن را منحصر به نصوص فقهی می‌دانند. از این حیث در مواردی فقط شهادت زن را پذیرفته‌اند، در مواردی برای شهادت زن اعتباری قائل نشده و آن را منحصر به مردان دانسته‌اند و در مواردی شهادت زن را در­صورتی دارای اعتبار می‌دانند که منضم به قسم باشد و در اعتبار آن از نظر عدد با مردان تفاوت قائل شده‌اند. دسته‌ای دیگر از فقها برای شهادت زن طریقیت قایل شده‌اند لذا حصول اطمینان برای قاضی محکمه را به…

چکیده جایگاه شهادت و گواهی به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی در فقه قضایی اعم از مدنی و کیفری و اثبات موضوعات حکم شرعی، ضرورت شناخت شرط­های معتبر را در فقه و حقوق ایجاب می­کند. با توجه به آیات و روایات و مواد قانونی شرط­هایی مانند بلوغ، عقل، اسلام، عدالت، عدم تهمت، به عنوان شرط­های مشترک و شرط­هایی مانند ایمان، حریت، نطق و… به عنوان شرط­های غیرمشترک پذیرفته شده است. برخی از شرط­ها مانند طهارت مولد هم مورد اختلاف است که با توجه به دلایل فریقین مورد بررسی قرار گرفته است. کلیدواژه‌ها شهادت؛ شاهد؛ فریقین؛ ایمان؛ طهارت مولد

چکیده صلح امام حسن مجتبی (ع) با معاویه، یکی از وقایع مهم صدر اسلام است که پس از قتل عثمان در سال 35 هجری و اجتماع خون‌خواهان وی و سرآن‌جام رویارویی دو جبهه شام و عراق اتفاق افتاد. (تاریخچه) اما تأثیر نبردهای غاراتی بر این صلح مشخص نیست. هرچند پرداختن به این مسأله به معنای انکار سایر علل مؤثر بر صلح مزبور نیست، (مسأله) باید اذعان کرد تاکنون در این زمینه پژوهشی مستقل صورت نگرفته است. بنابراین، با این سؤال مواجهیم: آیا نبردهای غارات تأثیری در تسریع صلح امام حسن (ع) با معاویه داشته است؟(سؤال) نگارنده با این فرضیه که…

چکیده واقعه عاشورا، از رویدادهای مهم تاریخ مسلمانان است. شهادت فرزند خردسال امام حسین(ع)، از حوادث بزرگ آن روز به شمار می‌آید. در گزارش‌های تاریخی در مورد نام، سن و چگونگی شهادت آن، اختلاف زیادی وجود دارد؛ موضوعی که در گستره زمانی آغاز تا پایان قرن پنجم به مورد بررسی نشده است بنابراین، پرسشی که مطرح می‌شود آن است که گزارش‌های تاریخی پنج قرن نخست قمری درباره شهادت کودک امام حسین(ع) چگونه نقل شده است؟(سؤال) علت اختلاف در نقل این حادثه، بی‌دقتی برخی تاریخ‌نویسان، اغراق‌گویی برخی دیگر و روایت آنان از یک‌دیگر بوده است.(فرضیه) عرضه تصویری روشن و واقعی از…

چکیده علویان و سادات، دولت های متعددي را د ر پهنه تاریخ اسلامی پدید آورده اند؛ اما بیش از آن که به عوامل موفقیت آنان در دولت سازی اسلامی- شیعی توجه شود، عوامل ناکامی آنان در این زمینه، به واکاوي رفته که حاصل آن، آثار اندکی است که در بازخوانی و ارائه علل پیروزي آن ها در پایه گذاري دولت، تولید شده است. بنابراین، با پرسشی جدید مواجهیم که عوامل موفقیت علویان و سادات در تأسیس دولت های اسلامی- شیعی در تاریخ اسلامی چیست؟(سؤال) گمان می رود تأسیس این دولت ها توسط علویان و سادات، از رابطه و نقش دوسویه…

چکیده بلوغ و ایمان از جملۀ شرایطی هستند که به اجماع فقهای امامیه و تصریح قانون در مواد 1313 ق.م. و 155 آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری، در صورت استناد به شهادت به‌عنوان دلیل (نه اماره) در شهود لازم هستند. لیکن: 1. با وجود تصریح فقها و تبصرة 1 مادة 1210 ق.م. به سن بلوغ (پانزده سال قمری تمام بر مرد و نه سال قمری تمام بر زن)، مادۀ 1314 ق.م. با شرط کردن پانزده سالگی برای شاهد موجب ابهام در مقبولیت شهادت اناث بین نه تا پانزدهساله شده است؛ 2. در فقه، شهادت پسران ممیز…

چکیده تعارض و اختلاف در میان انسان‌ها واقعیتی غیر قابل انکار است. گاه تنش‌های برآمده از این اختلافات می‌تواند پی‌آمدهای زیان‌باری به همراه آورد که اگر درست مدیریت نشوند جامعه را با بحران مواجه خواهند کرد. امروزه اندیش‌مندان علم مدیریت، با اهمیت دادن به این مسأله، به چگونگی مدیریت تعارض‌ها می پردازند اما پیش از این، پیامبر اکرم(ص)نشان دادند که می‌توان با کاربست تکنیک‌هایی به مدیریت تعارض در جامعه همت گماشت. پیش‌گیری، بخشی از این مدیریت است، جایگاه پیش‌گیری و تکنیک‌های استفاده شده توسط پیامبر اکرم(ص) در بخش پیش‌گیری از بروز اختلاف و تنش در مدینه‌النبی سؤال اصلی این مقاله…

چکیده شهادت و صداقت از جمله مفاهیم والای انسانی هستند که آیات و روایات بسیاری را به خود اختصاص داده اند. در فرهنگ دینی، صداقت یکی از سپرهای پولادین برای حفظ دین معرفی گردیده است. “شهید” در لغت دارای معانی بسیاری است از جمله “حضور”، “گواه”، “الگو” و…. در اصطلاح کسی را شهید می گویند که در راه حق کشته شده، و همه چیز خود را در راه رضای الهی قربانی کرده است. قرآن کریم مقام و ارزش ویژه ای برای کسی که در این راه قدم گذاشته است قائل است. معصومین نیز سخنان فراوانی را در مورد فضیلت شهادت…

چکیده: موضوع شهيد وشهادت، درعرفان اسلامي، موضوعي است تازه و هنوزبه طور مستقل و جامع، درباره آن، تحقيقي صورت نگرفته است. با آن كه در شريعت مقدس اسلام، جايگاه شهادت و شهيد، به خوبي روشن و آشكار است و آيه و حديث فراواني دراين زمينه وجود دارد؛ اما در عرفان اسلامي تنها جمله هايي كوتاه، به صورت جسته و گريخته، در لابه لاي متون عرفاني و كتاب هاي صوفيه يافت مي شود كه به مفهوم شهادت باز مي گردد. در اين مقاله، سعي بر آن است كه پس از روشن كردن جايگاه شهادت و شهيد درنگاه شريعت، به شناسايي و…

چکیده: از دیدگاه علامه طباطبایی توحید، امری فطری است و این مسئله در‌آیات و روایات مورد تأکید قرار گرفته است. ایشان دیدگاه قرآن درباره توحید را وحدت غیر عددی خداوند تفسیر نموده و در این مورد به آیات و روایات متعددی استناد می‌کند و با اشاره به آیه‌ای که احاطه علمی به خداوند را نفی می‌کند، مقام ذات الهی را بالاتر از هر بیانی می‌شمارد. همچنین آیاتی را که در آن خداوند به صفت وحدت قهار توصیف شده و آیاتی که در آن ها از هر توصیف جز توصیف عباد مخلَصش منزه دانسته شده است را بر اساس نامحدود بودن…

چکیده کتاب کافی از مهم‌ترین جوامعِ حدیث شیعه به شمار می‌رود. شیعیان همواره در طول تاریخ این اثر حدیثی را مجموعه‌ای معتبر از روایات صادقین (ع) تلقی کرده‌اند. بر این پایه جا دارد اسباب و علل این منزلت و جایگاه مهم برای اثر فوق مطالعه شود. بی‌تردید از مهم‌ترین اسباب و علل این توجه گسترده، نحوۀ خاص گزینشی است که مؤلف اثر محمد بن یعقوب کلینی برای فراهم آوردن روایات آن به کار بسته است. بناست که در این مطالعه با مرور نمونه‌هایی از روایات این کتاب و هم، بازخوانی نگرش عالمان متأخرتر به اثر، نحوۀ گزینش کلینی را بازشناسیم…