چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی مفاهیم و آموزه‌هایی از سیره و کلمات معصومین خصوصاً پیامبر (ص) و امام علی (ع) به عنوان بهترین اسوه و الگوی انسانی در همه زمینه‌های رشد، هدایت، کمال، بهداشت و سلامت روح و روان و برخی از ویژگی‌های انسان سالم در بینش توحیدی، انجام گرفته است. بدین منظور بعد از بیان کلیات و تعریف مفاهیم اصلی پژوهش در فصل اول، به ادبیات پژوهش، از جمله ضرورت انسان‌شناسی، جایگاه الگو و الگوپذیری و نقش آن در بهداشت و سلامت روان و… در فصل دوم اشاره شده و در فصل سوم به برخی از مفاهیم و آموزه‌های دینی و سیره معصومین که به نحوی اشاره به بهداشت و سلامت روان، داشته است، پرداخته‌ایم. به عنوان نمونه: دین و ارکان اصلی آن بر اساس سه ساحت وجودی انسان (اندیشه و اعتقاد، احساسات و عواطف و ساحت عمل و رفتار) و پیروی از معصومین به عنوان تنها اسوه‌های مصون و معصوم از هرگونه خطا و اشتباه و هادیان واقعی به‌سوی رشد، کمال و سلامت و سعادت، تبیین شده است و در ادامه فصل سوم به برخی از آموزه‌های برگرفته شده از تعالیم دینی و سیره معصومین در رابطه با بهداشت و سلامت واقعی روح و روان آدمی پرداختیم و به این نکته نیز اشاره شد که دوام ذکر و یاد خداوند، در هر سه ساحت وجودی انسان، تنها و بهترین عامل تأمین کننده بهداشت و سلامت همه جانبه انسان است. در فصل چهارم پیشگیری و مقابله و انواع آن با توجه به دوره‌های رشد و تحول براساس مؤلفه‌هایی از تعالیم دینی، با تأکید بر سیره که قابل تطبیق و ارتباط با بحث پیشگیری از آسیب‌های روانی باشد، اشاره شده است. مثلاً بحث تقوا، صبر، امیدواری به عنوان مؤلفه‌های پیشگیری از آسیب‌های روحی و روانی مورد بررسی قرار گرفت. در فصل پنجم با عنوان جمع‌بندی و نتیجه‌گیری، در مجموع با این نکته اشاره شده است که آموزه‌های اسلامی در زمینه تأمین نیازهای روحی و روانی افراد و همچنین تأمین بهداشت و سلامت روان و پیشگیری از آسیب‌های روانی نقش بسزایی داشته چنانچه تحقیقات انجام شده در دهه‌های اخیر در زمینه نقش مذهب و بعضی آموزه‌های آن در بهداشت و سلامت روان نیز به این حقیقت اشاره داشته اند؛ و پیشنهاد شده است، با توجه به جامعیت و غنای فرهنگ و آموزه‌های دینی، تحقیقات اسنادی و میدانی در زمینه‌های علوم انسانی با توجه به تعالیم اسلامی در ام‌القری اسلامی، بیشتر انجام شود.
مقالات مرتبط:
1. سلامت روان در پرتو التزام عملی به آموزه‌های دینی، محمدمهدی صفورایی پاریزی، سلیمان قاسمی، معرفت، دي 1384، شماره 97، (15 صفحه – از 11 تا 25).
2. آموزه‌های دینی و نقش آن‌ها در پیشگیری از آسیب‌های روانی، محمدمهدی صفورایی پاریزی، سلیمان قاسمی، معرفت، اسفند 1383، (15 صفحه، از 16 تا 30).