چکیده:
هدف از این رساله روشن ساختن چگونگی مشاركت سیاسـی و سازوکارهای آن در اندیشه و حكومت امام علی (ع) می‌باشد. در این راستا پس از بررسی تاریخچه‌ی مشاركت سیاسی بررسی مفهوم آن در اندیشه‌ی امام علی (ع) صورت گرفت و سازوكارهای شـورا، بیعت، امر به معـروف و نهی از منکر (از طریق بحث گفتگو و مناظره با مخالفین) و اعطای حق آزادی بیان و نظارت بر کارگزاران به مردم به‌عنوان مهم‌ترین شیوه‌های اعمال مشاركت سیاسی در اندیشه و حکومت ایـشان عنـوان شد. در این رساله با روش تبیین عقلانی داده‌های تاریخی، اصل شورا (مـشاركت سیاسـی نخبگـان) و اصل بیعت (مشاركت سیاسی مـردم) در كنار یكـدیگر بـه شـكلی آگاهانـه و آزادانه دلیـل پـذیرش حكومت از جانب ایشان عنوان شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که مشاركت سیاسـی مـردم در حکومت امـام علـی (ع) در عرصه‌ی تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها به شكلی آگاهانه و آزادانه تحقق یافت. آزادی بیـان، مناظره‌ها و گفتگوهای صورت گرفتـه در دوران حكومـت امـام نـشانگر اهتمـام ایـشان بـرای بـه مشاركت كشاندن بیشتر مردم به صحنه‌های سیاسی و انجام فریضه‌ی امر به معروف و نهی از منكر جهت رشد هدایت و اصلاح جامعه می‌باشد.
كلیدواژه‌ها:مشاركت سیاسی، حكومت امام علی (ع)، شورا، بیعت، امر به معروف و نهی از منکر.
مقالات مرتبط:
بررسی تأثیر اعزام لشکر اسامه بر چگونگی مشارکت سیاسی نخبگان مهاجر و انصار در سقیفه و تثبیت خلافت، زیبا معیر، حسین مفتخری، صادق آیینه وند، علی رجب‌لو، مطالعات تاریخ اسلام، تابستان 1392، شماره 17، (23 صفحه، از 143 تا 165)، (علمی – پژوهشی).
فصول پایان‌نامه:
این رساله در سه بخش تبیین شده است:
بخش اول: «كلیات پژوهش»
* فصل اول: مبانی پژوهش
* فصل دوم: مروری بر ادبیات نظری
* فصل سوم: مروری بر ادبیات مفهومی
بخش دوم: «مشاركت سیاسی در اندیشه‌ی امام علی (ع)»
* فصل اول: شورا
* فصل دوم: بیعت
* فصل سوم: امر به معروف و نهی از منكر
بخش سوم: «مشاركت سیاسی در حکومت امام علی (ع)»
* فصل اول: بررسی مشاركت سیاسی (شورا در انتخاب خلفا)
* فصل دوم: بیعت
* فصل سوم: زمینه سازی امام علی (ع) جهت مشاركت سیاسی مردم
* فصل چهارم: مشاركت سیاسی در حکومت امام علی (ع) از طریق مشورت
* فصل پنجم: مشاركت سیاسی در حکومت امام علی (ع) (امر به معروف و نهی از منکر)
* فصل ششم: مشاركت سیاسی آگاهانه و آزادی بیان در جنگ جمل
* فصل هفتم: مشاركت سیاسی در جنگ صفین.