چکیده
دوران نسبتاً طولانی پیشوایی امام سجاد(ع) را می توان از حساس ترین ادوار برای عصر امامت و شیعیان دانست. شهادت پیروان معتقد و راستین در واقعه ی عظیم عاشورا و انگشت شمار بودن آنان در آغاز امامت آن حضرت و جسارت دشمنان اهل بیت در سرکوبی قیام های شیعی، امام را واداشت تا به جای فعالیت‌های سیاسی آشکار که منجر به شهادت شیعیان و شاید خود امام می شد، فعالیت های فرهنگی را در بسترهای گوناگون به انجام رساند و با ارایه ی فرهنگ و تعالیم اصیل اسلامی، ضمن کادرسازی در دوره امویان برای انتقال آموزه های اهل بیت، زمینه گسترش تشیع در دراز مدت و توان دستیابی شیعیان به تشکیل حکومت شیعی را فراهم نماید. این مقاله در پاسخ به این پرسش سامان یافته که نقش امام سجاد(ع) در گسترش تشیع و فرهنگ اهل بیت چه بوده است؟ روش ها و اقدامات اتخاذ شده از سوی آن حضرت برای حفظ شیعیان و گسترش کمی آنان کدام است؟ دستاورد بنیادی مقاله آن است که امام بیشتر تلاش خود را در راستای ظرفیت سازی برای گسترش فرهنگ اهل بیت (ع) و تشیع به کار برد و با وجود خفقان شدید، زمینه های بنیان گذاری مراکز علمی توسط صادقین(ع) را که نقشی سترگ در گسترش تشیع داشت فراهم آورد.
کلیدواژه‌ها: امام سجاد(ع)، تشیع، فرهنگ اهل بیت(ع)، راهبرد، امویان