چکیده
این مقاله در صدد آن است که دیدگاه‌های کلان نظری و فرانظری مطرح شده در خطبه امام رضا (علیه‌السلام) در حوزه امام و امامت را با روش تحلیل گفتمان به شیوه «پدام» مطالعه و بررسی کند.
کشف دال‌های اساسی مرتبط با بحث امامت، حاکمیت و حکومتداری در این خطبه، بیانگر دیدگاه‌های نظری و فرانظری آن امام معصوم (علیهم‌السلام) بر اساس اصول اسلامی و قرآنی است.
گفتمان امام و امامت از منظر امام رضا (علیه‌السلام) با مفصل بندی های گوناگون و با ایجاد روابط بینامتنی میان این گفتمان و گفتمان های حاکم بر روایات و بیانات پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و سایر امامان معصوم (علیهم السلام) بیانگر وجود یک «نظریه کلان امامت» در حوزه حاکمیت اسلامی است که امام را فردی می داند که باید دارای چهار ویژگی «منصوب خداوند»، «حاکم جامعه اسلامی»، «رهبر جهانی» و «منجی بشریت» باشد. اگرچه این چهار ویژگی در زمان یازده امام معصوم (علیهم‌السلام) به دلیل شرایط نامطلوب به طور کامل محقق نشده اند، در دوره امام دوازدهم، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه)، همه این ویژگی ها به طور کامل ظهور خواهند یافت.
کلیدواژه‌ها: امام رضا(علیه السلام)، امام، امامت، حاکمیت اسلامی، تحلیل گفتمان پدام.