چکیده
مسئله «توحید» و شبهات مطرح‌شده در این خصوص، از مهم‌ترین پرسش‌های تاریخی در طول بشریت بوده است و فرستادگان الهی تلاش‌های بسیاری برای پاسخگویی و تبیین این موضوع کرده‌اند. در پژوهش حاضر تلاش شده است با استفاده از روش «تحلیل محتوا»، موضوع چگونگی اثبات خالق و صانع و وحدانیت خداوند متعال در میان مناظرات امام صادق(ع) با ابن‌أبی‌العوجاء واکاوی شود.
ابن‌أبی‌العوجاء یکی از زندیقان معروف در عصر امام صادق(ع) با نگرش ماتریالیستی بوده که چندین مناظره جدی در موضوعات مختلف دینی با حضرت داشته است. وجه نوآوری این پژوهش استفاده روشمند از روش «تحلیل محتوا» با رویکرد کیفی به‌عنوان روشی میان‌رشته‌ای برای استخراج، طبقه بندی و مقوله بندی یافته های تحقیق است. یافته های پژوهش گویای آن است که امام(ع) در تبیین مسئله توحید از روشها و اصول گوناگونی بهره جسته که بر دو مبنای قواعد عقلانی و قواعد حسّی ـ تجربی استوار است. بدیهی است استخراج روش مواجهه عالمانه امام صادق(ع) با شبهه‌افکنان، میتواند الگویی مناسب برای احتجاجات عصر کنونی در مواجهه با آرای مخالفان باشد.
کلیدواژه‌ها :امام صادق(ع) , ابن‌أبی‌العوجاء , توحید , مناظره , روش تحلیل محتوا