تحليل پدیدۀ شکار سلطنتی در عصر قاجار

چکیده
هدف: هدف این نوشتار بررسی سنت شکار به‌عنوان یکی از رسوم مورد علاقه حکام قاجار است. سنت شکار در سیر پادشاهی ایران در قبل و بعد از اسلام تا زمان تأسیس سلسله پهلوی، ازجمله آداب ‌و رسوم پادشاهان و در مقام نظر، از الزامات مقام شاهی بوده و یکی از صفات لازمه پادشاهان به شمار می‌‌آمده است. با این‌حال فرض بر این است که خوش‌گذرانی و صرف اوقات فراغت در شکارگاه‌‌ها یکی از علل اصلی توجه شاهان قاجار به امر شکار بوده است و بررسی آن مسئله اصلی این مقاله است. در این راستا به سؤالات زیر پاسخ می‌‌دهد که چرا برخی از شاهان قاجار به‌ رسم شکار توجه ویژه‌‌ای داشتند؟ و این سنت با چه روندی اجرا می‌‌شد و دارای چه آثار و تبعاتی بود؟
روش و رویکرد: این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی و با اتکا به متون اسنادی – کتابخانه‌‌ای به واکاوی موضوع می‌‌پردازد.
یافته‌‌ها و نتایج: نتایج نشان می‌‌دهد که توجه شاهان قاجار از جمله فتحعلی‌‌شاه، ناصرالدین‌‌شاه و مظفرالدین‌‌شاه به شکار علاوه بر خوش‌گذرانی و سرگرمی، انگیزه‌های سیاسی و کسب مشروعیت از طریق اثبات توانایی تیراندازی خود بود که با تشریفات خاص اجرا می‌‌شد. این رسم همچنین نقش زیادی در تحمیل هزینه‌‌ها و کم‌ توجهی به امور داخلی نیز داشته است.

کلیدواژه‌ها: شکار؛ دوشان‌‌تپه؛ سلسله قاجار؛ ناصرالدین‌‌ شاه؛ نظام پادشاهی