چکیده:
هدف اصلی از حفاظت محیط زیست در منابع اسلامی و اسناد بشردوستانه، پرهیز از آسیب رساندن به عناصر طبیعی است. محیط زیست موهبتی است الهی كه استفاده مفید و صیانت از آن می تواند اثرات رو به رشدی در زندگی انسان و ارتقاء كرامت انسانی داشته باشد. احكام اسلامی و اسناد حقوق بین الملل بشردوستانه به قواعد مرتبط با حفظ محیط زیست كه هدف آنها منافع مشترك بشریت است، توجه ای ویژه داشته و ابراز می دارند كه حق بر محیط زیست، تكلیف و مسئولیت در برابر محیط زیست را به همراه دارد. از این رو، هر عملی كه مغایر با منافع مشترك بشریت باشد، باید مورد پیگرد قرار گیرد. ریشه حقوق بشردوستانه، مساله كرامت انسانی است. قرآن كریم در آیه 70 سوره مباركه اِسراء «وَ لَقَدْ كَرَمْنا بَنی آدَمَ» بر این اصل آفرینش تاكید دارد كه بشریت مورد تكریم خداوند است. یكی از وظایف اصلی بشر حفظ جان است كه این مهم جز با زیستن در محیطی ایمن و سالم، امكان پذیر نمی باشد. اهمیت حفظ محیط زیست برای جامعه بشری و افزایش روز افزون مخاطراتی كه به واسطه مخاصمات مسلحانه و پیشرفت تكنولوژی، این عنصر طبیعی را در معرض تهدید قرار می دهد، اندیشه حمایت از محیط زیست را در جامعه بین المللی مطرح كرد كه با فعالیت های تابعان حقوق بین الملل، موضوع بسیاری از كنوانسیون ها و منابع متعدد بین المللی قرار گرفت. در یك كلام می توان چنین نتیجه گیری كرد كه در منابع معتبر اسلامی و اسناد بشردوستانه بر حفظ محیط زیست تاكید ویژه ای گردیده و افراد را به ویژه در زمان مخاصمات مسلحانه از تخریب محیط زیست بر حذر می دارد.
کلیدواژگان: اسلام، حقوق بین الملل بشردوستانه، حفظ محیط زیست، حمایت از محیط زیست، عناصر محیط زیست