چکیده:
زیدیه در سال 122 پس از شهادت زید بن علی بن حسین و شكست قیام او شكل گرفت. زیدیان با تاكید بر جایگاه و شخصیت علمی و مذهبی زید، عقاید و دیدگاهش درباره شروط امامت را ترویج و نفوذ كاریزمایی او را در جامعه تقویت كردند. مسئله اصلی پژوهش این است كه شخصیت زید چگونه بر بقاء این فرقه و انتقال جانشینی كاریزمایی تاثیر گذاشته است. از این رو افزون بر ویژگی های شخصیتی زید بن علی، بحران یا شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی كه زمینه ساز ظهور رهبری كاریزماتیك در جامعه شده بود، بر مبنای چارچوب جامعه شناختی اقتدار (سیادت) كاریزماتیك ماكس وبر بررسی و تبیین شده است. یافته های پژوهش حاكی از آن است كه زید با گفتمان جدید برای حل بحران سیاسی و اجتماعی شیعیان وارد صحنه سیاست شد و به عنوان رهبر كاریزماتیك زیدیان در شكل گیری و بقای فرقه زیدیه نقش مهمی ایفا كرد.
کلیدواژگان: زید بن علی، فرقه زیدیه، قیام‌های شیعی، ماكس وبر، سیادت كاریزماتیك.