چکیده:
این مقاله به بررسی موضع امام صادق (ع)، پیشوای ششم شیعیان، در برابر قیام محمد نفس زکیه (از نوادگان امام حسن مجتبی) می‌پردازد. نویسنده با استناد به منابع تاریخی، توضیح می‌دهد که چرا امام صادق (ع) با وجود مخالفت با حکومت ظالم عباسی، از این قیام حمایت نکرد و حتی پیشنهاد همکاری ابوسلمه خلال (وزیر عباسیان) را رد کرد.
دلایل اصلی این موضع‌گیری عبارت‌اند از:
1. عدم اصالت نیروهای انقلابی: امام معتقد بود بسیاری از نیروهای مخالف عباسیان، عناصر غیراسلامی و غیرقابل اعتمادی هستند که نمی‌توانند نظامی اسلامی برپا کنند.
2. پیش‌بینی شکست قیام: امام با آگاهی از شرایط، شکست محمد نفس زکیه را پیش‌بینی می‌کرد.
3. سوءاستفاده از مفهوم مهدویت: محمد نفس زکیه و طرفدارانش از انتظار فرج (مهدویت) برای جذب مردم استفاده می‌کردند، در حالی که امام می‌دانست او مهدی موعود نیست.
در عین حال، امام صادق (ع) به طور کامل از قیام کناره‌گیری نکرد و دو فرزند خود را برای یاری به محمد نفس زکیه فرستاد. این موضع نشان‌دهنده مخالفت اصولی امام با حکومت عباسی است، اما عدم همراهی کامل با قیامی که محکوم به شکست می‌دانست.