مقالات

چکیده از روش های بیان افعال خداوند در قرآن، تعلیل نمودن هر یک از آن ها به اسماء و صفات الهی است. وعد و وعید به عنوان فعلی از افعال خداوند، نیز از این امر مستثنا نیست. بنابر آیات قرآن اسماء و صفات خداوند در صدور وعد و وعید نسبت به انسان نقش اساسی دارد، گاهی این امر مستقیماً صورت می گیرد، یعنی به همراه وعد و وعید اسم یا صفتی از پروردگار بیان می گردد و گاهی از مضمون آیاتِ وعد و وعید، مفهوم صفات الهی در بیان مفسران آمده است. این پژوهش در پی دست یابی به این…
چکیده: حضرت خدیجه کبری (س) 68 سال قبل از هجرت در خانواده‌ای با اصالت در مکه معظمه دیده به جهان گشود. این بانو در عصر جاهلیت و در هنگامۀ انحطاط روابط اجتماعی قبایل حجاز و سقوط اخلاق و فضایل انسانی، از چنان خصال و اخلاقیاتی پسندیده برخوردار شد که به «طاهره» موسوم گردید. او اموال فراوان خود را در جهت اشتغال‌زایی، بهبود روابط تجاری مکه با دیگر نقاط و رفع نیازهای محرومان به کار گرفت. حضرت خدیجه (س) به فرمایش رسول اکرم (ص) در زمرۀ چهار زن برگزیدۀ عالم است که سه نفر دیگرشان مریم، آسیه و دخترش فاطمۀ زهرا…
چکیده مطرح شدن امامت در ادیان ابراهیمی موجب شده است روبین با استناد به وصایت، منشأ مرجعیت علمی پیامبر (ص) و ائمه (ع) را در منابع یهودی- مسیحی بداند. وی در امامت وصایتی، با طرح نظریه خلقت نوری، ادعا کرده است که اعتقاد شیعه به خلقت نوری از عقیده عرب جاهلی (وراثتی بودن ویژگی‌های فیزیکی) نشئت گرفته است و شیعیان برای اثبات انحصار جانشینی پیامبر (ص) در حضرت علی (ع)، به خلقت نوری به عنوان میراثی معنوی استدلال کرده‌اند. وی همچنین با طرح نظریه وصیت نوری مدعی شده است انتقال وصیت از طریق پیامبران بنی‌اسرائیل به حضرت محمد (ص)، نشئت…
چکیده: ملیت مادر امام رضا (ع) به‌عنوان بحث حاشیه‌ای در منابع مطرح‌شده و دیدگاه‌های گوناگونی را برتافته است. بررسی ملیت بانو، نه‌تنها سبب کشف حقیقتی تاریخی می‌شود، بلکه زمینه‌ای برای ارائه فرضیه‌ای بزرگ‌تر و پاسخی عمیق‌تر به این پرسش می‌شود که چرا مادران هفت تن از ائمه (ع) کنیز و از ملیت‌های مختلفی بودند. در تحقیق حاضر فرضیه یونانی بودن بانو نجمه که برای اولین بار مطرح‌شده، با بهره‌گیری از دلایل نقلی، قرائن و شواهد و با روش تحلیلی تاریخی بررسی می‌شود. دستاورد مقاله این است که بانو نجمه (اَروی)، کنیز غیرعربی یونانی تبار، با رنگ روشن، چهره‌ای درخشان و…
چکیده: اقوال و نظرات مختلفی دربارۀ نام و نسب مادر حضرت مهدی (ع) ذکر شده است. عالمانی چون کلینی، مسعودی، نعمانی، شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی، ابن‌خلکان، شهید اول و… دربارۀ نام و نسب مادر آن حضرت نظریاتی برشمرده‌اند. کلینی او را کنیزی سیاه از استان‌های شمالی سوران به نام (نوبه)، نعمانی، مسعودی، شیخ مفید و ابن خلکان مادر آن حضرت را کنیزی تربیت‌یافته در خانۀ حکیمه خاتون، شهید اول نام مادر آن حضرت را صقیل و شیخ صدوق، طوسی، طبری و اکثر محققان پس از شیخ طوسی مادر آن حضرت را نرجس دختر پادشاه روم معرفی کرده‌اند. با…
چکیده: عملکرد سیاسی حضرات حُدَیث و نرجس خاتون از فرازهای مهم در تاریخ پرفروغ مکتب اسلام و به ویژه مذهب تشیع است. حُدَیث، مادر امام عسکری(علیه السلام) با زندگی و مبارزه خود در عرصه های گوناگون اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و اتخاذ شیوه های مدبّرانه، توانست از حریم ولایت و امامت دفاع نماید. وی در مقامی بود که توانایی حفظ اسرار امامت را داشت و امام عسکری(علیه السلام) او را وصی خود قرار داد و آن بانو دارای مسئولیت نیابت گردید. حضرت نرجس خاتون نیز ادامه دهنده خط مشی سیاسی و مبارزاتی حُدَیث بود. وی پس از شهادت امام حسن…
چکیده: مقاله حاضر درصدد بیان معیارى است که فلاسفه اخلاق در جهت درست و نادرست بودن احکام اخلاقى ارائه داده‏اند، اما از آن جایى که به نظر نویسنده دیدگاه اخلاق مبتنى بر فضیلت از جایگاه عمیق‏ترى برخوردار بوده، به نقد و بررسیهایى که نسبت به این دیدگاه بعمل آمده، پرداخته شده است. همچنین به نقدهایى که این دیدگاه نسبت به دیدگاه مقابل خود، یعنى اخلاق مبتنى بر عمل دارد، اشاره شده و در پایان به تبیین قول مختار در این زمینه پرداخته شده است. متن مقدمه: موضوع اخلاق بویژه از اواخر قرن بیستم، اولویت و اهمیت خاصى پیدا کرده، چرا…
چکیده: مجموعه ملاحظات اخلاقی که معلم باید به آن‌ها توجه داشته باشد و تدریس خود را در قالب آن‌ها تنظیم کند، اخلاق تدریس – یا در صورت جامع‌تر، اخلاق معلمی – گفته می‌شود. در این مقاله، به مبانی فلسفی اخلاق معلمی، بر اساس فلسفه اخلاق اسلامی (نظریات طباطبایی) اشاره می‌شود. بر اساس آن مبانی، راهبردها و اصولی ذکر می‌شود که مربوط به اخلاق معلمی است. ابعاد اخلاقی کار معلم، در روابط گوناگون او با شاگردان، والدین، سایر معلمان و مسئولان بالاتر بحث می‌شود و اصول اخلاقی مناسب با هرکدام بیان می‌شود دانلود مقاله مبانی و اصول اخلاق تدریس بر اساس…
چکیده: ملا محسن فیض کاشانی از عالمان بزرگ اسلامی است که درزمینهٔ دانش فقه و علم اخلاق دارای آثار گرانقدری است. وی علم اخلاق را علم به احوال قلب از خصلت‌های پسندیده و ناپسندیده آن می‌داند و علم فقه را علم به کیفیت عبادت‌های مشروعه و علم به حکم‌های مضبوطه از حلال و حرام در همه کسب‌ها و معاملات تعریف کرده است. وی برخلاف غزالی که فقه را علم دنیا می‌شمرد آن را علم الهی می‌داند که مانند علم اخلاق باید علم آخرت تلقی شود. فیض بر پیوند وثیق بین این دو دانش در موضوع، غایت و روش فهم آموزه‌ها…
چکیده: يكي از مهم ترين دغدغه هاي بشري در طول حياتش مساله جاودانگي و فناناپذيري وي بوده است، جاودانگي نفس يكي از مسائل اساسي در اسلام مي باشد، كه رويكردهاي مختلف فلسفي و كلامي را به دنبال داشته است؛ و با تجرد نفس و بحث معاد ارتباط تنگاتنگي دارد. در قر آن كريم نيز آيات زيادي دلالت براين مساله دارد، يعني هم به معاني مختلف نفس و تجرد آن اشاره كرده، و هم به بحث جاودانگي و معاد، چه جسماني وچه روحاني، پرداخته، وآن را امري فطري دانسته است. هدف اين مقاله تاكيد بر اين موضوع است كه ميل به…
چکیده یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی در جوامع انسانی جریان نفاق است. هر چند این پدیده به طور معمول در جوامع انسانی وجود دارد اما در شرایط تحولات عمیق فکری، سیاسی و اجتماعی به طور گسترده ای فعال می شود. نفاق در تاریخ زندگانی پیامبر اکرم (ص)-پس از بعثت- از مهمترین جریان های اجتماعی است. از آنجا که ظهور اسلام، انقلابی تمام عیار در صحنه مناسبات اجتماعی به وجود آورد؛بیشترین نفاق هم با مشخصات و مختصات کامل در عصر پیامبر (ص) چهره نمود. لذا شناسایی نفاق زمان پیامبر (ص)، می تواند محقق را به درک دقیق تری از جریان…
چکیده: طلیعه شناخت و معرّفی «اسوه های آسمانی» نقش بسیار تعیین کننده ای در حیات دنیوی و اخروی انسان ها دارد. لذا بایسته است به زوایای گوناگون زندگی و شخصیّت اُسوگان پرداخته و نوع ارتباط و تأثیر آنان با افراد، زمان، مکان و غیره را مورد بررسی قرار دهیم. بی تردید نخستین عنصر تأثیر گذار و تأثیرپذیر در زندگی انسان ها، «مادر» بوده و ارتباط عاطفی و تربیتی «فرزند و مادر» از استحکام بیشتر و بهتری برخوردار است. در این نوشتار به زندگی مادر ارجمند امام حسن عسکری علیه السلام می پردازیم؛ باشد که مطالعه آن، بر معرفت و بصیرت…