مقالات

چکیده: مقاله حاضر درصدد بیان معیارى است که فلاسفه اخلاق در جهت درست و نادرست بودن احکام اخلاقى ارائه داده‏اند، اما از آن جایى که به نظر نویسنده دیدگاه اخلاق مبتنى بر فضیلت از جایگاه عمیق‌‏ترى برخوردار بوده، به نقد و بررسی‌هایى که نسبت به این دیدگاه بعمل آمده، پرداخته شده است. همچنین به نقدهایى که این دیدگاه نسبت به دیدگاه مقابل خود، یعنى اخلاق مبتنى بر عمل دارد، اشاره شده و در پایان به تبیین قول مختار در این زمینه پرداخته شده است. متن مقدمه: موضوع اخلاق بویژه از اواخر قرن بیستم، اولویت و اهمیت خاصى پیدا کرده، چرا…
چکیده: مجموعه ملاحظات اخلاقی که معلم باید به آن‌ها توجه داشته باشد و تدریس خود را در قالب آن‌ها تنظیم کند، اخلاق تدریس – یا در صورت جامع‌تر، اخلاق معلمی – گفته می‌شود. در این مقاله، به مبانی فلسفی اخلاق معلمی، بر اساس فلسفه اخلاق اسلامی (نظریات طباطبایی) اشاره می‌شود. بر اساس آن مبانی، راهبردها و اصولی ذکر می‌شود که مربوط به اخلاق معلمی است. ابعاد اخلاقی کار معلم، در روابط گوناگون او با شاگردان، والدین، سایر معلمان و مسئولان بالاتر بحث می‌شود و اصول اخلاقی مناسب با هرکدام بیان می‌شود.
چکیده: ملا محسن فیض کاشانی از عالمان بزرگ اسلامی است که در زمینهٔ دانش فقه و علم اخلاق دارای آثار گرانقدری است. وی علم اخلاق را علم به احوال قلب از خصلت‌های پسندیده و ناپسندیده آن می‌داند و علم فقه را علم به کیفیت عبادت‌های مشروعه و علم به حکم‌های مضبوطه از حلال و حرام در همه کسب‌ها و معاملات تعریف کرده است. وی برخلاف غزالی که فقه را علم دنیا می‌شمرد آن را علم الهی می‌داند که مانند علم اخلاق باید علم آخرت تلقی شود. فیض بر پیوند وثیق بین این دو دانش در موضوع، غایت و روش فهم…
چکیده: یكی از مهم ترین دغدغه های بشری در طول حیاتش مساله جاودانگی و فناناپذیری وی بوده است، جاودانگی نفس یكی از مسائل اساسی در اسلام می باشد، كه رویكردهای مختلف فلسفی و كلامی را به دنبال داشته است؛ و با تجرد نفس و بحث معاد ارتباط تنگاتنگی دارد. در قرآن كریم نیز آیات زیادی دلالت بر این مساله دارد، یعنی هم به معانی مختلف نفس و تجرد آن اشاره كرده، و هم به بحث جاودانگی و معاد، چه جسمانی و چه روحانی، پرداخته، و آن را امری فطری دانسته است. هدف این مقاله تاكید بر این موضوع است كه…
چکیده یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی در جوامع انسانی جریان نفاق است. هر چند این پدیده به طور معمول در جوامع انسانی وجود دارد اما در شرایط تحولات عمیق فکری، سیاسی و اجتماعی به طور گسترده ای فعال می شود. نفاق در تاریخ زندگانی پیامبر اکرم (ص) – پس از بعثت – از مهمترین جریان های اجتماعی است. از آنجا که ظهور اسلام، انقلابی تمام عیار در صحنه مناسبات اجتماعی به وجود آورد؛ بیشترین نفاق هم با مشخصات و مختصات کامل در عصر پیامبر (ص) چهره نمود. لذا شناسایی نفاق زمان پیامبر (ص)، می تواند محقق را به درک…
چکیده: طلیعه شناخت و معرّفی «اسوه های آسمانی» نقش بسیار تعیین کننده ای در حیات دنیوی و اخروی انسان ها دارد. لذا بایسته است به زوایای گوناگون زندگی و شخصیّت اُسوگان پرداخته و نوع ارتباط و تأثیر آنان با افراد، زمان، مکان و غیره را مورد بررسی قرار دهیم. بی تردید نخستین عنصر تأثیر گذار و تأثیرپذیر در زندگی انسان ها، «مادر» بوده و ارتباط عاطفی و تربیتی «فرزند و مادر» از استحکام بیشتر و بهتری برخوردار است. در این نوشتار به زندگی مادر ارجمند امام حسن عسکری «علیه السلام» می پردازیم؛ باشد که مطالعه آن، بر معرفت و بصیرت…
چکیده: روز دهم ماه مبارک رضمان سال دهم بعثت، بزرگ بانوی اسلام و بهترین یاور و همکار پیامبر حضرت خدیجه ددار فانی را وداع گفت و پیامبر خدا را به سوگ عظیمی نشاند تا آنجا که آن سال را سال حزن و غم نامگذاری نمود.
چکیده: امامت محوری ترین جایگاه را در منظومه اعتقادی شیعه امامی دارد. نوع تعیین و نصب امام نیز در این مكتب با دیگر مكتب های اسلامی متفاوت است. امامیان از همان ابتدا به دلیل آنكه مقام امامت را امتداد مقام نبوت می دانستند، معتقد بودند امامت امیرالمومنین علی (علیه السلام) نه به دلیل فضائل بی شمار او نسبت به سایر صحابه و نه به دلیل انتخاب مسلمانان، بلكه بر اساس تعیین و معرفی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بوده است. این رویكرد در لسان علمی اندیشمندان امامی با تئوری (نص) تبیین شد. آنان در بحث امامت عامه (مقام…
چکیده: شخصیت والا و برتر فاطمه بنت اسد (س) از بانوان مجاهد و مهاجر صدر اسلام از دو زاویه حقوقی و حقیقی مورد توجه است: نقش ایشان نسبت به پیامبر اکرم (ص) و تربیت حضرت علی (ع). علاوه بر این، از ابعاد و ساحت‌های معرفتی، ولایی، جهادی و حضور و ظهور در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ایشان نیز سخن به میان می‌آید. از جمله ایمان آگاهانه، بصیرت در دین و پایداری در حفظ و گسترش ارزش‌های اسلامی، تقرب وجودی و ایدئولوژیکی ایشان به پیامبر (ص) و حضرت علی (ع)، زن نمونه بودن، برخورداری از عقلانیت و معنویت‌گرایی.
ان قضیه تزویج ام کلثوم ابنه الامام علی بن ابی طالب علیه السلام من عمر بن الخطاب من الامور التی تثار بین الحین و الاخر علی شبکات الانترنیت و الصحف و المجلات وهی لیست بالقضیه الجدیده بل هی من القضایا القدیمه و قد اثیرت لاول مره فی عهد الامامین الباقر والصادق علیها السلام و استمرت حتی یومنا هذا…
چکیده روزگاری«برده‌داری» به‏ عنوان یک ارزش آن‌چنان در تمامی جنبه‌های زندگی انسان و شئونات اخلاقی، فرهنگی و اقتصادی جامعۀ انسانی رسوخ‏ کرده ‏بود که انکار آن غیرممکن به‌نظر می‌رسید، ولی در فراز و‏ نشیب حرکت بشر به سوی تکریم انسان و پذیرش حقوق ‎بشر، به‌تدریج این سنت غلط نه‌تنها به یک عمل غیرقانونی تبدیل شد، بلکه جامعۀ جهانی در سایۀ حقوق بین‌الملل «حق به‌‌بردگی کشیده نشدن» را در بالاترین سطوح قواعد بین‌المللیِ مستقر در عرف بین‌المللی و معاهدات بین‌المللی حقوق‏ بشری پذیرفت و این درحالی است که امروزه جرم مرکبی با عنوان «قاچاق انسان» در جوامع بشری شایع شده که…
چکیده یکی از شبهات و اشکالات مطرح، منافات برده داری با شخصیت انسان است؛ یعنی علی رغم این که اسلام به انسان شخصیت می دهد، چرا برده داری را تایید کرد؟ و آن را لغو نکرد؟ فلسفه این تایید چه بود؟ در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی به آن پرداخته شده و در جمع آوری مطالب از روش کتابخانه ای و روش فیش برداری استفاده شده است و نتیجه گرفته شده از آنجا که حذف برده داری از جامعه نیازمند زمان بوده، برنامه تدریجی اسلام در راستای حذف آن بوده است و اسلام اگر چه ابتدا آن را…