مقالات

چکیده: آن چنان مهر توام در دل و جان جای گرفت که اگر سر برود از دل و از جان نرود گر رود از پی خوبان دل من معذور است درد دارد چه کند کز پی درمان نرود یکی از شیوه‏ های کار آمد برای آشنایی با آموزه‌‏های مکتب حضرت محمد (ص)، شناختن اصحاب خاص و یاران راستین آن گرامی است. این قلم سعی دارد در ضمن سلسله نوشتارهایی به این مهم بپردازد. در این مرحله، یکی از یاران صدیق و خادمان راستین اسلامی و مروّج معارف وحیانی قرآن و اهل بیت (علیهم‏ السلام) را به مخاطبان گرانقدر معرفی می‏کنیم،…

چکیده: سلمان شخصیت برجسته و چهره فرهنگی و نظامی ویژه ای در میان یاران پیامبر (ص) و اسوه های فرماندهی صدر اسلام است. او انسانی جویای حقیقت از سرزمین ایران بود که با گذر از فراز و نشیب های گوناگون و سفرهای پرماجرا به حقیقت رسید و خداوند را شناخت و به مکتب آسمانی اسلام راه یافت. سلمان برای نیل به حقیقت رنج های بردگی را هم تحمل نمود. او در اسلام مقامی بس فاخر یافت و نشان های معنوی فراوانی دریافت کرد: «سلمان از ما اهل بیت است»، سلمان محمدی، لقمان امت پیامبر اسلام و…. تاریخ ولادت سلمان بر…

چکیده: از ویژگی‌های یک انسان متعالی، توجه به علم و دانش است و سلمان به‌ گواهی احادیث و روایات به‌عنوان یک مسلمان پاک و وارسته و کمال طلب‌ آراستگی به علم و حکمت را در شخصیت خود به اثبات رسانده است. او در خانواده‌ای که به فرزندان منوچهر، از پادشاهان سلسله‌ی پیشدادیان‌ ایرانی منسوب بوده‌اند، پرورش یافت و در خوزستان که از مراکز علمی و حکمی و مذهبی عهد ساسانی بود بالید، چنان‌که برخی برآنند او در دانشگاه‌ گندی شاپور با حارث کلده ثقفی هم‌درس بوده است. در سال‌های طولانی سیر و سفر خود، تجربه‌های علمی اندوخت و آداب‌ و…

چکیده: سلمان فارسی معجزه مکتب تربیتی رسول اعظم(ص) است. سلمان با راهنمایی پیامبر خدا(ص) و امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(ع) رشد یافت و به درجه عالی «ایمان» رسید. وی سرآمد اصحاب پیامبر و شیعه علی است و همانندی ندارد. دقیق ترین و بهترین راه سلمان شناسی، بازشناسی شخصیت سلمان فارسی بر اساس «احادیث» پیامبر اعظم و ائمه معصومان(ع) است. از این رو، این نوشتار پس از بیان احادیث پیامبر و امامان(ع) درباره سلمان فارسی از منابع حدیثی شیعیان، به تفصیل پیام های احادیث نبوی موجود در منابع و کتب حدیثی اهل سنت درباره شخصیت سلمان فارسی را گزارش می کند….

چکیده: مستشرقان در مورد صحابی بزرگ، سلمان فارسی، بررسی‌های متعدد انجام داده‌اند و به نتایج گوناگونی رسیده‌اند، ازجمله «هرووتیز» و «کلیمان هوار» رسماً واقعیت‏ تاریخی او را انکار کرده‌‏اند و در مقابل، کسانی مانند «لوی ماسینیون» او را به‌عنوان یک شخصیت تاریخی پذیرفته است. به نظر می‌رسد که منشأ دشمنی مستشرقان با سلمان در بعضی موارد روایات جعلی و خرافی ناصبی‏‌ها و طرفداران بنی ‏امیه که‏ روزگار آل امیه را اوج درخشش اقبال قوم عرب می‏دانند، باشد. چون نظر خوشی به سلمان به‌عنوان یکی از بزرگان اسلام و مدافع حقوق اهل‌بیت (ع) نداشتند، از این‌روی، سلمان در میان مستشرقان نیز…

چکیده: همچو سلمان بندگى كن، تا كه سلطانت كنند تن رها كن، تا همه جانت كنند خوى حیوانى، سزاوار تو نیست ترك این خو كن، كه انسانت كنند بگذر از فرزند و جان و مال خویش تا خلیل الله دورانت كنند سر بنه در كف، برو در كوى دوست تا چو اسماعیل، قربانت كنند همچو سلمان، در مسلمانى بكوش اى مسلمان! تا كه سلمانت كنند تا توانى، در گلستان جهان خار شو تا گل به دامانت كنند (1) سلمان فارسی از بهترین یاران و بزرگ ترین صحابی پیامبر‌ (صلی‌ الله‌ علیه‌ وآله) به شمار می آید. مورّخان در نام پیش…

چکیده: این گفتار که ترجمة رسالة “الدرر و اللئالی فی ترجمة سلیم بن قیس الهلالی” است، 31 نکته درباره سلیم بن قیس هلالی محدّث مشهور سده یکم هجری را در بردارد و در باب کتاب او سخن می‌گوید که امروزه در دسترس و موجود است. مؤلف مقاله با تسلط بر دانش رجال و تراجم و نسخه‌های خطی کتب مرجع، نکاتی بدیع درباره این کتاب ارزشمند بیان می‌دارد، از جمله درباره وثاقت سلیم و پاسخ به تضعیف رجالی او، سرگذشت کتاب و نسخه‌های خطی و چاپی آن، نقد و بررسی نظرات دانشمندان رجالی در این مورد، مانند میرزای استرآبادی، صاحب روضات…

چکیده: سلیم بن قیس هلالی، نامی است که به سبب انتساب کتابی به او، مشهور شده است. بررسی و مطالعه درباره سلیم بن قیس از دو منظر امکان‌پذیر است: دیدگاه اول به روایات و مواریث تاریخی نه‌فقط نگاه نقادانه ندارد؛ بلکه همواره در پی تأیید و تصویب آن‌هاست. نگاه به سلیم بن قیس از این منظر برخاسته از مندرجات خود کتاب سلیم و مستند به سخنان منسوب به وی و تنها راوی کتاب، ابان بن ابی عیاش است. دیدگاه دوم چون «در چهارچوب تحقیق تاریخی گام برمی‌دارد، ناگزیر روش انتقادی را برمی‌گزیند که برمدار رد یا قبول روایات تاریخی و…

چکیده: یکی از مسائل رجالی که از دیرباز توجه رجال شناسان را به خود جلب کرده، مسئله وجود یا عدم شخصی به نام «سلیم بن قیس هلالی» است،‌ شخصی که یکی از کهن‌ترین کتاب‌های روایی شیعه منسوب به اوست و شهرت او نیز تا حد زیادی معلول همین انتساب است. رجال شناسان و صاحب‌نظران، درباره این مسئله دو دیدگاه مختلف داشته‌اند: ‌دیدگاهی که سلیم بن قیس هلالی را نه‌تنها شخصیتی واقعی که شخصیتی بسیار برجسته و قابل‌توجه دانسته و با اوصافی مانند «جلیل‌القدر»، «من اولیاء امیرالمؤمنین (ع)» و … از او یادکرده است؛ و دیدگاه دیگری که سلیم بن قیس…

چکیده: سلیم بن قیس هلالی، نامی است که به سبب انتساب کتابی به او، مشهور شده است. بررسی و مطالعه دربارة سلیم بن قیس از دو منظر امکان پذیر است: دیدگاه اول به روایات و مواریث تاریخی نه فقط نگاه نقادانه ندارد؛ بلکه همواره در پی تأیید و تصویب آن‌هاست. نگاه به سلیم بن قیس از این منظر برخاسته از مندرجات خود کتاب سلیم و مستند به سخنان منسوب به وی و تنها راوی کتاب، ابان بن ابی عیاش است. دیدگاه دوم چون «در چهارچوب تحقیق تاریخی گام بر می‌دارد، ناگزیر روش انتقادی را بر می‌گزیند که بر مدار رد…

چکیده: کتاب سلیم بن قیس هلالی در منابع حدیثی به‌عنوان یکی از اصول معرفی‌ شده است. بیشتر محدثان و رجالیان به این کتاب اعتماد و از آن حدیث نقل کرده‌اند. کتب رجالی نیز از متقدمان تا معاصران نام سلیم بن قیس را در کتابشان ذکر و شرح‌حالی از او ارائه کرده‌اند. نظر مشهور این است که سلیم بن قیس هلالی از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) بوده است. این مقاله با توجه به نطریات متفاوتی که درباره سلیم و کتاب او موجود است به بررسی حضور وی در کتاب‌های رجالی پرداخته است تا با کمک روایات منابع حدیثی و اعتماد یا عدم…

سلیمان بن صرد خزاعی از بزرگان و رهبران شیعه عراق و از اصحاب و یاران نزدیک امامان نخستین شیعه است که در بیشتر حوادث سیاسی، به ویژه جنگ‌های دوران امام علی و امام حسن (علیهما السلام) در کنار امامان حضور داشته و سابقه درخشانی از خود به جای گذاشته است. وی با اینکه طلایه‌دار نهضت دعوت از امام حسین (علیها السلام) برای آمدن به عراق است، اما خود در حادثه عاشورا غایب بوده است. درباره علت غیبت او در حادثه عاشورا همواره دیدگاه‌ها و احتمال‌هایی مطرح بوده است که در این نوشتار به نقد و بررسی آنها پرداخته می‌شود. نگاه…