مقالات

چکیده در آستانه قیام امام حسین(ع)، گروه‌های اجتماعی و مذهبی متعددی در کوفه وجود داشته است و این تنوع از همان آغاز تاسیس این شهر، بعنوان یکی از ویژگی‌های مهم اجتماعی آن مطرح بوده است. یکی از عواملی که تاثیر فراوانی در وقوع حادثه عاشورا داشت، بافت اجتماعی خاص مردم کوفه بوده است. نوع و میزان تاثیرگذاری این خصوصیت اجتماعی کوفه در شکل گیری واقعه عاشورا پرسش اصلی این پژوهش است. همچنین این نکته که نسبت دادن صفت بی وفایی به مردم کوفه در تمامی اعصار پس از حادثه عاشورا تا چه حدی می تواند صحیح باشد می تواند یکی…
تذکر: آنچه فراروی دارید، نوشتاری است در مقوله هنر نقاشی و مجسمه سازی از دیدگاه دین، براساس منابع و مدارک اهل سنّت، از عبدالمجید وافی، استاد دانشگاه الازهر مصر، که از مجلّه (رسالة الاسلام) شماره 51 ـ 52 برگرفته شده که پس از ترجمه توسط برادر فاضل جناب آقای محمد حسین واثقی، تقدیم می داریم، به امید آن که مفید افتد و اهل نظر را به کار آید. اصل مقاله شماری از علما، بین مجسمه و نقاشی فرق گذارده اند اینان، ساخت و نگهداری مجسمه را حرام و عكس و نقاشی را جایز دانسته اند، چه بر روی لباس و غیر آن…
چکیده آگاهی از ملاک یک حکم به ما فرصت می‌دهد که همگام با وسعت محدودۀ ملاک، دایرۀ شمول حکم را کوچک یا بزرگ کنیم. حرمت صورتگری با صرف نظر از قیود، از مسلّمات فقه مذاهب اسلامی است؛ ولی با توجه به ویژگی‌های موضوع این حکم در ظرف تشریع، احتمال می‌دهیم که تشریع حرمت، تحت تأثیر خصوصیات موضوع در آن زمان صورت پذیرفته باشد. پس کشف ملاک این حکم شاید در تعمیم آن نسبت به مصادیق امروزینش مؤثر باشد. ملاک این حکم از راه عقل دست‌یافتنی نیست، چون عمل صورتگری قبح ذاتی ندارد،‌ ولی شاید از راه بررسی ادلۀ لفظی به…
چکیده حرمت تصویرگری در اسلام یکی از پیش‌فرض‌های مسلم پژوهشگران تاریخ هنرهای اسلامی است. در این پژوهش این پرسش اصلی مطرح است که تصور و ذهنیت مسلمانان نخستین از مبحث تصویر(نقش، تمثال) و به‌طور عام مقوله صورت و صورتگری (حیوانی و انسانی) چه بوده است که بر اساس آن، پرداختن به صورتگری از جانب شارع ممنوع شده بوده است؟ در این نوشتار، بر اساس منابع اصلی نشان داده شده که ذهنیت مسلمانان از تصویر و صورتگری در سده‌های نخستین اسلامی _ مسبوق بر ذهنیتی کهن در تمدن‌های ایران و مصر و فلسطین باستان _ عمدتا تصاویری بوده که در جادوگری…
چکیده اسلام دین صلح است. صلح عادلانه و پایدار، خیر مطلق و جنگ، شر است. صلح ناعادلانه و ناپایدار، خیر نسبی است. از نظر مسیحیت ارتدکس نیز اصالت با صلح است. مبنای صلح پایدار، صلح با خداست. روح ادیان الهی همین است. کسی که با خدای خود آشتی کند، با خویشتن و با کل بشریت و با جهان هستی در صلح مطلق و آشتی همیشگی است و حتی با دشمنان خود نیز سر جنگ ندارد، و می‌کوشد که در پرتو حکمت و موعظه نیکو و جدال احسن عداوت را به محبت تبدیل کند و زندگی همگان را بر پایه عدل…
چکیده: جنگ و صلح از مفاهیم كلیدی نظریه های روابط بین الملل به شمار می روند و تبیین نظام بین الملل با استفاده از مفاهیم جنگ و صلح همواره از اهمیتی ویژه برخوردار بوده است. رئالیسم و لیبرالیسم به عنوان دو رویكرد مهم نظریه پردازی در روابط بین الملل، با توجه به مبانی هستی شناسی خویش، دیدگاه متفاوتی در زمینه شكل گیری نظام بین الملل با محوریت جنگ یا صلح داشته اند. اسلام نیز بر اساس مبانی هستی شناسی خویش و به عنوان دینی جهان شمول و همه جانبه، رویكردی خاص و متفاوت نسبت به روابط بین الملل و در…
چکیده: پیامبر گرامی اسلام (ص) به‌ عنوان رئیس حکومت و همچنین نمایندگان و سفرای ایشان به‌عنوان کارگزاران حکومت در راه نیل به مقاصد و ادای وظایف سیاسی دولت اسلامی و تحقق بخشیدن به خط مشی‌های کلی اسلام در زمینهٔ سیاست خارجی با اتخاذ راهبرد «دعوت و صلح»، ثابت نمودند که اسلام، دین عقل و منطق بوده و «جهاد» در راه خدا، تنها در به بن‌بست رسیدن راه‌حل‌های دیپلماتیک، کاربرد داشته و اصالت در دیپلماسی اسلام با صلح و دعوت می‌باشد. در پژوهش حاضر که در آن تلاش شده تا اهمیت و جایگاه بالای دیپلماسی در دوران حکومت پیامبر اسلام (ص)…
چکیده تمامی ادیان و مذاهب بزرگ درباره صلح به تأمل و به عرضه آموزه‌ پرداخته‌اند. در این زمینه، اسلام نیز آموزه‌ها و ایده‌هایی دارد اما صورت‌بندی گفتمانی جامع از آن، به میان نیامده است. از‌ این‌رو، تولید آثار نظری آکادمیک در این عرصه، مورد توجه جدی صورت نگرفته است. پرسش این است: گفتمان اسلامی در ایران پیرامون مفهوم صلح در عرصه روابط بین‌الملل چگونه مفهوم‌سازی کرده و چه آموزه‌هایی دارد؟ (سؤال) گمان این است که گفتمان اسلامی، با استناد به مبانی مورد نظر خود، انگاره‌های سلبی و ایجابی را در زمینه مفهوم صلح ایجاد کرده که هدف اصلی آن تحقق…
چکیده مقاله حاضر، در بررسی مبانی هستی شناسی و انسان شناسی صلح به برخی اصول حاکم بر هستی شناسی و انسان شناسی اسلامی که بنیان صلح گرایی را سامان می دهد، می پردازد و پس از بررسی دیدگاه های متفاوت در ماهیت انسان، به این سؤال که آیا طبیعت انسانی میل به شرارت و نزاع دارد و یا اینکه انسان ذاتاً اصلاح طلب بوده و جنگ، معلول عوامل بیرونی است پاسخ می دهد. نویسنده پس از طرح ایده ها، به بازکاوی مبانی تکوینی و تشریعی انسان شناختی صلح از دیدگاه دین می پردازد و در نهایت با جمع بندی مباحث،…
چکیده صلح و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز انسان‌ها و ملت‌ها با یکدیگر، هم در درون مرزها و هم در عرصۀ نظام بین‌الملل از ضرورت‌های ارکان پایدار تمدن بشری و منطبق بر فطرت و طبیعت بشر در طول تاریخ بوده است. اسلام، آیات متعدد قرآن کریم، اندیشمندان و فقهای جهان اسلام نیز بر اصالت صلح در روابط جوامع و ملت‌ها تأکید و توجه جدی دارند. با توجه به تأثیر مستقیم اصول شریعت اسلام در شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی ایران و تدوین قانون اساسی و اصول سیاست خارجی، همان‌گونه که ملاحظه می‌شود، در طول بیش از سه دهه حیات جمهوری اسلامی، روابط ما با…
چکیده جنگ و صلح دو وضعیت کاملا متمایز از یکدیگرند که بر هرکدام آثار خاص و قواعد حقوقی ویژه ای مترتب است و پیشینه ای به اندازه تاریخ بشریت دارند. حکومت‌های اسلامی در دوران تاسیس و استقرار کامل اسلام، با حکومت‌های سایر ادیان و ملل غیرمسلمان، روابط سیاسی ـ حقوقی برقرار کرده و ارتباطات دیپلماتیک داشته اند. سؤال اصلی این نوشتار این است که آیا در روابط کشورهای اسلامی با ملل غیرمسلمان، اصل اولیه، جنگ است یا صلح؟ در این مقاله، دو دیدگاه مهم در زمینه روابط سیاسی ـ حقوقی حکومت های اسلامی با پیروان سایر ادیان و مشرکان بررسی…
چکیده مقاله: مقاله حاضر در مورد بررسی. نقش نظریه های دینی و الهی صلح در توسعه و وحدت جوامع انسانی در دنیا به خصوص از نظر اسلام است، نویسندگان بر آن هستند که در این نوشتار به بررسی معانی مختلف صلح از دیدگاه‌های مختلف و اهداف این نظریه‌ها برای وحدت جوامع انسانی پرداخته شود، یافته های پژوهشی که با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به دست آمده اند بیانگر این است که همه مذاهب الهی خصوصا اسلام به صلح با دیدگاه ویژه‌ای مینگرند و آیات قرآنی که مردم را به صلح و مسالمت دستور داده مبین این مطلب است،…