مقالات

چکیده هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی مقیاس تکبر- تواضع براساس قرآن کریم و روایات پیامبر و اهل بیت(ع)، به منظور سنجش رذیله اخلاقی تکبر و فضیلت اخلاقی تواضع بود. بدین منظور، ابتدا آیات و روایات مرتبط مورد مطالعه، دسته بندی و مفهوم شناسی شد و پس از طی مراحل ساخت و اعتبارسنجی، پرسش نامه ای 31 گویه ای بین 475 دانشجو و طلبه، که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. برای بررسی روایی مقیاس، از روش های روایی محتوا (نظر کارشناسان) و تحلیل عاملی (اکتشافی و تأییدی) استفاده شد. میزان 38/ 94 درصدی موافقت کارشناسان و…
چکیده: شناخت خصوصیات و ویژگی‌ های نیروی انسانی، از جمله مولفه‌ های تکبر و دنیاگرایی، از عوامل موثر بر کارایی سازمان‌هاست. این پژوهش، با هدف تعیین میزان رابطه تکبر و دنیاگرایی بر اهمال‌ کاری سازمانی انجام شد. روش پژوهش، توصیفی و با روش همبستگی است. نمونه شامل 403 نفر (117 زن و 286 مرد) بود که به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای در سازمان‌ های شهر تهران انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از روش همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین هر یک از ابعاد تکبر و دنیاگرایی با اهمال‌کاری سازمانی رابطه وجود داشت….
چکیده پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی، و با هدف بررسی ارتباط میان مفاهیم روان شناختی و اخلاقی، به تبیین رابطه کبر و خودشیفتگی با دیدگاه روان شناختی پرداخته است. در این پژوهش، ابتدا مفهوم «کبر» از منظر قرآن و روایات و همچنین نظر علمای اخلاق، و نیز مفهوم «خودشیفتگی» از نظر روان شناسان مورد بررسی قرار گرفته و سپس علایم، اقسام، علت شناسی، نشانه شناسی، طیف شناسی و درمان آن دو، تبیین و با هم مقایسه شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که کبر و خودشیفتگی همپوشی قابل توجهی دارند و رابطه آنها در نشانه شناسی بیشترین تطابق…
چکیده پیش از بررسی جهت و دلالت روایت بایستی از اصل صدور آن از معصوم مطمئن شد و بی گمان عرضه روایات بر قرآن کریم کارسازترین تدبیر در حصول این اطمینان است. در این روش تأیید حدیث به وسیله شواهد قرآنی حجتی بر صدور حدیث از معصوم می باشد و ناسازگاری با کتاب خدا دلیل اخلال در نظام صدور و نقل آن روایت است. اندیشمندان این روش را از جهات مختلف مورد بررسی قرار داده اند اما به دلیل کمی نمونه های عینی از روایات عرضه شده بر قرآن دیدگاه های متفاوتی را در مورد این معیار بیان داشته اند….
چکیده یکی از مسائل اجتماعی حاضر به ویژه در کشورهای اسلامی، مسئله اشتغال و شرایط حضور زنان در جامعه می باشد. مقاله حاضر به روش تحلیل محتوا به دنبال بررسی تجربه تاریخی اشتغال زنان در صدر اسلام می باشد. در ابتدا مشاغل بانوان در صدر اسلام احصا شده، بدین نتیجه می رسد که دارای طیف گسترده ای از شغل های کاملاً زنانه تا شغل های به ظاهر مردانه هستند. برای تحلیل مشاغل، شاخصه هایی که در مشاغل بانوان می تواند اهمیت داشته باشد، احصا و میزان فراوانی آنها در اشتغال بانوان در صدر اسلام بررسی شد و بر این اساس…
چکیده کار و تلاش از عناصر مهم در تحقق سبک زندگی اسلامی است و از ارکان یا عناصر مقوم تمدن نیز به شمار می رود، اما مسلمانان در سده های اخیر با پدیده کم عملی و کم کاری مواجه بوده اند که شاید یکی از علل آن بی توجهی به روش صحیح عمل کردن و در نتیجه نرسیدن به اهداف و ایجاد سرخوردگی بوده است، از این رو، استخراج روش صحیح انجام عمل که در منابع روایی ذکر شده است، می تواند گامی در رفع موانع عمل گرایی در سبک زندگی مسلمانان باشد، خصوصاً «عمل گرایی کارگزاران». این پژوهش با…
چکیده در این نوشتار، ماهیت، معنا و مفهوم کار و کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری، ویژگی‏ های یک کارآفرین و انواع کارآفرینی اجتماعی در قرآن و روایات به بحث گذارده شده است. روش انجام پژوهش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی است. عمده ‏ترین یافته‌ های پژوهش عبارت‌‏اند از اینکه؛ اولاً آیات قرآن درباره کار و کوشش در قلمرو حیات به قدری فراوان و متنوع است که با کمال صراحت می توان گفت، اسلام دین کار و کوشش است، به طوری که در آموزه‏ های قرآنی و روایی، کار در ردیف عبادت آمده است. ثانیاً خداوند اولین خلاق و نوآور جهان خلقت…
چکیده اگر چه شاخص های گوناگون سبک زندگی اسلامی در آیات و روایات متعددی تبیین شده است، عدم تعمیق و تدقیق اندیشمندان اسلامی در این حوزه و نیز توأم نشدنِ آن با سبک زندگی امروزی، موجب کم رنگ شدن مؤلفه های سبک زندگی اسلامی در جامعه معاصر شده است. در این پژوهش، نگارندگان با تعمّق و تدبّر در آیات و روایات اسلامی (رویکرد دینی) و مفاهیم کسب‌وکار (رویکرد تخصصی)، به شناسایی مؤلفه های سبک زندگی اسلامی در حوزه کسب‌وکار می پردازند. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر جمع آوری داده، کیفی است. دستاورد این پژوهش، شناسایی 44…
چکیده این پژوهش با هدف بازخوانی مواضع سیاسی امام صادق (ع) در برابر بنی‌امیه در حفظ و حراست فرهنگ شیعی انجام‌ شده است. پژوهش حاضر یک پژوهش تاریخی به شمار می‌رود به‌ صورت توصیفی، تحلیلی بوده و موضوعات مربوط به آن از منابع معتبر دوران امام صادق (ع) چه تاریخی و چه حدیثی به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری‌ شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد، زمانی که حکومت بنی‌امیه در سراشیبی سقوط قرار گرفت فضای باز سیاسی ایجاد شد و در این مرحله فشار بر روی مخالفین مخصوصاً امام صادق (ع) کاهش یافت و امام (ع) از فرصت به‌ دست‌آمده حداکثر استفاده…
چکیده آموزه‌ هایی روایی شیعی بر مباحث کلامی تأثیرگذار بوده، و بسیاری از متکلمان افزون بر استفاده از مبانی و روش‌ های عقل‌ گرایانه، از احادیث هم به لحاظ مضمونی و هم به جهت روش و نوع خاص رویکرد ائمه بهره گرفته‌اند. بررسی این تأثیرها بیانگر آن است که این امر خطیر، در جنبه‌های گوناگونی تحقق پذیرفته است. در این خصوص، تأثیر روایات امام صادق(ع) به دلیل شرایط خاص عصری ایشان، شگرف و قابل توجه است، به گونه‌ای که گاهی از رهگذر آن، در قالب تبیین صحیح مواضع کلامی امامیه و نفی اندیشه‌ های نااستوار انتسابی به شیعه اثنی عشری…
چکیده امام صادق(ع) در طلیعه حرکت و نهضت علمى اسلام، همزمان با انتقال خلافت، از سلسله بنی ‏امیه به آل عباس، یکى از چهره‌‏هاى درخشان و مورد توجه و محل رجوع علماى اسلام بوده است. کاوش و بررسى ابعاد وجودى و علمى آن امام، بسیارى از حقایق پنهان، در کیفیت رشد و گسترش و شکل ‏گیرى فرهنگ و علوم اسلامى را، روشن مى ‏نماید. امام صادق(ع) در این حرکت عظیم در ابعاد مختلف علمی چون فقه، حدیث، کلام، تفسیر و علوم بشرى دیگر و… نقش داشته است. ایشان شاگردانی تربیت کرده است که در دانش‏‌هاى گوناگون تبحر داشته ‏اند. از…
چکیده هدف کلی پژوهش حاضر تبیین سیره تربیتی امام صادق(ع) جهت ارائه الگویی برای سبک زندگی اسلامی است؛ زیرا یکی از الزامات تحقق جامعه دینی، شکل‌گیری سبک زندگی اسلامی از طریق ارائه و تبلیغ انواع سبک‌ های زندگی مقبول و منطبق با آموزه‌ های اسلامی است. سبک زندگی، نشان‌ دهنده مجموعه جهت‌ گیری‌ های ارزشی، هنجا‌ر ها، خواسته‌ ها، تمایلات و شیوه‌ های رفتا‌ری جامعه است. روش مورد استفاده تحلیل محتوای کیفی است. این پژوهش حاکی از آن است که سیره تربیتی امام صادق(ع)، نشانگر توجه ایشان به تمامی ابعاد و ساحت‌ های تربیتی (اعتقادی، عبادی و اخلاقی؛ ساحت اجتماعی،…