چکیده:
این رساله به بررسی شبهه غلو در زیارت جامعه کبیره میپردازد. زیارت جامعه کبیره از جمله ذخایر بیبدیل روایی است که از اهلبیت عصمت و طهارت (ع) به دست ما رسیده است که لبریز از معارف ناب میباشد. این بخش از معارف که نسبتاً مورد غفلت قرار میگیرد، محتوای بسیار عمیق و دقیق فردی و اجتماعی، معرفتی و اخلاقی را در خود جای داده است. زیارت جامعه کبیره قطعاً از مهمترین قلههای معارف است که در بخش امامشناسی بینظیر است. در گام نخست مفهوم زیارت بررسی میشود. سپس معنای زیارت، مشروعیت آن و آداب و ارکان و لوازم آن ذکر شده و در ادامه به شبهاتی پیرامون زیارت در نزد وهابیان پاسخ داده میشود. در مرحله بعدی خود زیارت جامعه بهطور مفصل بررسی شده که شامل انواع زیارتهای جامعه، محورهای زیارت جامعه، زیارت جامعه در گفتار دانشمندان، اهمیت زیارت جامعه و صحت سند آن میباشد. بحث بعدی در مورد غلو است، که معنای غلو، ملاک حد و میزان غلو و نشانههای آن، پیشینهی مکتب غلو، مخالفت متکلمان امامیه با پدیدهی غلو و در پایان به این شبهه که آیا اعتقاد به کمالات حجج الهی غلو است یا خیر پاسخ داده شده است. فصل پایانی با عنوان زیارت جامعه و غلو است که فرازهایی از این زیارت که در نظر برخی افراد بوی غلو میدهد و در تعارض با آیات قرآن است پاسخ داده شده و ثابت شده که نهتنها هیچگونه غلوی در عبارات زیارت جامعه دیده نمیشود، بلکه در سازگاری کامل با قرآن کریم است؛ و در پایان به برخی شبهات افرادی نظیر آقای سروش و کدیور که این زیارت را ساختگی و جعلی و مرامنامهی شیعیان غالی پنداشتهاند، بهصورت مستند پاسخ داده شده است.
کلیدواژهها:زیارت، زیارت جامعه کبیره، غلو.
فصول پایاننامه:
این پژوهش در پنج فصل نگارش شده است:
فصل اول: «کلیات»
* طرح مسئله
* پیشینه موضوع
* فرضیه
* روش
فصل دوم: «زیارت»
* معنای زیارت
* ارکان زیارت
* اهداف زیارت
* نقش معرفت در زیارت
* زیارت، حقیقتی دو سویه
* زیارت در تاریخ اسلام و تشیع
* زیارت نزد عالمان اهل سنت
* مشروعیت زیارت
* اهمیت زیارت در اسلام
* آداب زیارت
* آثار تربیتی زیارت
* لوازم زیارت
* نمودار جایگاه زیارت در بین معارف
* شبهاتی در باب زیارت
* دلایل وهابیان در تحریم سفر برای زیارت قبور
* نقد و بررسی کتاب «خرافات وفور در زیارت قبور»
* نتیجهگیری
فصل سوم: «زیارت جامعه»
* انواع زیارتنامهها
* محتوای زیارتنامه
* زیارتهای جامعه و وجه تسمیه آنها
* نسبت این زیارتها با یکدیگر
* محورهاى زیارت جامعه
* زیارت جامعه در گفتار دانشمندان
* اهمیت زیارت جامعه کبیره
* بینیازی زیارت جامعه از سند
* نتیجهگیری
فصل چهارم: «غلو»
* معنای لغوی و اصطلاحی غلو
* ملاک و حد میزان در و غلو و نشانههای آن
* پیشینه مکتب غلو
* مبارزه اسلام با غلو و موضع اهلبیت (ع) برابر آن
* دانشمندان شیعه و مخالفت آشکار با پدیده غلو و غلو کنندگان
* مخالفت متکلّمان امامیه با غلو و غالیان
* نه غلو و نه تقصیر
* آیا اعتقاد به کمالات حجج الهی غلو است؟
* شبهه غلو در مورد علم غیب امامان
* ارائه مدارکی برای اثبات علم غیب امام علی
* شبهات در غلو مذهب اهل سنت
* نمونههایی از در غلو مذهب اهل سنت
* نتیجهگیری
فصل پنجم: «زیارت جامعه و غلو»
* فرازهایی از زیارت جامعه کبیره که بوی غلو میدهد
* شبهه دکتر سروش در نفی زیارت جامعه کبیره
* نقدی بر دیدگاههای آقای دکتر کدیور
* نتیجهگیری.