چکیده:
این مجموعه با جمعآوری وصایا و سفارشات تأکیدی از منبع گهربار نهجالبلاغـه و دستهبندی در دو گروه عرفانی و اخلاقی به شیوه توصیفی – کتابخانهای مشتمل بر فصلهای ذیل گردآوری شده است. در فصل اول به معرفی پژوهش و فصل دوم با عنوان تعریف مفاهیم و کلیات به توضیح عرفان، اخلاق، عرفان مثبت و منفی، لزوم تهذیب نفس، محتوی علم اخلاق و درنهایت چگونگی ارتباط عرفان و اخلاق پرداختهایم؛ در فصل سوم که مشتمل بر دو بخش تحلیل محتوایی وصایای اخلاقی و عرفانی میباشد قصد داریم که به تمام پرسشهای مطروحه در سؤالات تحقیق پاسخ دهیم. از این پژوهش به دست میآید مقدمه بودن اخلاق بر عرفان لذا بر آنیم تا با تحلیل محتوی وصایای عرفانی، مقامات و احوالات عرفانی تبیین و دستهبندی شده به دست آید. در بررسی محتوی وصایای اخلاقی با نیمنگاهی به قرآن، انطباق سفارشات امام علی (ع) با دستورات و سفارشات قرآن، شناسایی کمالات اخلاقی و فضایل انسانی و در پایان درمان نارساییهای اخلاقی و رذایل حاصل میگردد. در این بین نشان دادهایم که رویکرد نهجالبلاغه بر عرفان در مقوله عرفان عملی میگنجد؛ اما در جهتگیری اخلاقی نشان دادهایم که آنچه از وصایای امام علی (ع) برمیآید، آن است که در سخنان آن حضرت، اصول و مفاهیم اخلاقی اساس و زیربنای فرمایشات ایشان است. در مجموع از این پژوهش برمیآید که: منبع غنی نهجالبلاغه، کلام قرآن گونه امام علی (ع)، معدن ذخایر گرانبهای معارف ناب و عقاید اصیلی است که بهرهبرداری از آن گام نهادن در صراط مستقیم و رسیدن به هدف خلقت است.
کلیدواژهها:امام علی (ع)، وصایا، عرفان، اخلاق، مقامات، احوال، فضایل، رذایل.
فصول پایاننامه:
این پایاننامه در سه فصل به رشته تحریر در آمده است:
«مقدمه»
* طرح و تبیین مسئله
* فرضیههای پژوهش
* روش پژوهش
فصل اول: «کلیات و مفاهیم»
* عرفان
* اخلاق و عرفان
فصل دوم: «تحلیل محتوای وصایای عرفانی»
* بخش اول: مقامات عرفانی
* بخش دوم: احوال عرفانی
فصل سوم: «تحلیل محتوایی وصایای اخلاقی امام علی (ع)»
* تقوی
* زبان
* عجب
* سفارش به قرآن
* ویژگی پرهیزکاران.
«نتیجهگیری»
* منابع و مأخذ
* چکیده انگلیسی.