صفات و ویژگی‌های مثبت و منفی اهل کتاب از منظر قرآن و روایات

چکیده:

موضوع این تحقیق معرفی صفات و ویژگی‌های مثبت و منفی اهل کتاب از منظر قرآن و روایات اسلامی می‌باشد و هدف از آن بررسی و تحلیل آن ویژگی‌های در جهت استفاده از صفات مثبت آنان برای رسیدن به نکات مشترک و تعاملات فرهنگی، علمی، سیاسی و اقتصادی با کشورهایی که از اهل کتابند و نیز شناخت صفات منفی آنان برای دور ماندن از دشمنی و تعرض آنان به اسلام و مسلمانان می‌باشد. در این تحقیق که از روش توصیفی استفاده شده است تفاسیر ذیل آیات «اهل کتاب» و همچنین روایات مربوط به این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به بررسی تفاسیر معتبر نقلی و روایی و دیگر تفاسیر و روایات می‌توان چنین نتیجه گرفت که اهل کتاب (یهود و نصارا) دارای صفات و ویژگی‌های منفی فکری و اعتقادی، روحی و اخلاقی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی هستند که از این ویژگی‌های منفی همواره در عصر رسول گرامی اسلام (ص) و در عصر حاضر علیه اسلام و مسلمین استفاده کرده‌اند تا از این طریق ضمن کتمان حقانیت پیامبر اکرم (ص) و دین مبین اسلام، از حقانیت آئین خود و منسوخ نشدن آن دفاع نماید. ولی قرآن کریم همواره اهل کتاب را به پذیرش اسلام فرامی‌خواند و مسلمان شدن آن‌ها را به خیر و صلاح خود آنان می‌داند «… وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتَابِ لَکَانَ خَیْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُوْمِنُونَ وَأَکْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ»(سوره آل‌عمران/3، آیه 110) و سرانجام قرآن فرجام اهل کتاب را چنین توصیف می‌نماید که: صالحان آنان سرانجام اهل نجات بوده (بقره/2، 62 – مائده/5، 69) و به عذاب الهی گرفتار نخواهند شد؛ اما از صریح آیات دیگر کیفر اخروی کفرپیشگان آنان به دست می‌آید (بینه/98، 6).