چکیده:
تعلیم و تربیت، از دیرباز تاریخ موضوع بسیار مهمی برای انسان‌ها تلقی می‌شود. بدین گونه كه خداوند یكی از رسالت‌های بنیادین پیامبران را تربیت و هدایت انسان‌ها می‌داند؛ سعادت دنیا و آخرت انسان بسته به این مهم دارد و خود سازی در كنار هدایت پیامبران، باعث تحقق چنین امری می‌شود. بدیهی است مكتب تربیتی بزرگان دین و معصومین (ع) الگوی مناسبی برای بشر است. تحقیق و بررسی در زندگی عملی و در سخنان و احادیثی كه از بزرگان دین به دست ما رسیده، راه را برای حركت در مسیر تعالی و كمال هموار می‌كند. در این تحقیق محقق با مطالعه و تحقیق در زندگی امام سوم شیعیان، امام حسین (ع)، كه به فرموده پیامبر اعظم (ص)، كشتی نجات و چراغ هدایت است، راهكارهایی عملی برای تربیت در مدارس و دانشگاه‌ها به دست آورده است؛ البته این خود مستلزم مطالعه در زمینه‌هایی است، كه فصول این تحقیق را شامل می‌شوند، این فصول عبارتند از: هستی‌شناسی آن امام همام و نوع نگاه ایشان به دنیا و همچنین مبحث خداشناسی آن حضرت (ع) (ایشان دنیا را دارای خالق و آفریدگار می‌دانند و معتقدند دنیا برحسب حادثه به وجود نیامده است). بررسی دیدگاه ایشان در مورد انسان، امام حسین (ع) راه رسیدن به خداشناسی را شناخت خود و انسان را زیر مجموعه هستی می‌داند. ایشان معتقدند انسان برای رقم زدن سرنوشت خود موجودی مختار و مسئول است؛ در ادامه به بررسی این موضوع از دیدگاه امام حسین (ع) پرداخته شده، شناخت تعریف شده و آمده است كه شناخت برای انسان امکان‌پذیر است و در ادامه ابزار شناخت كه عبارتند از عقل و دل و حواس و … معرفی می‌شوند. موضوع دیگری كه در این تحقیق به آن پرداخته شده است ارزش‌شناسی است، توجه به این مبحث كه از نگاه امام سوم شیعیان چه چیزی ارزش است و انسان به خاطر چه چیزهایی باید از همه‌ی داشته‌های خود بگذرد.