چکیده
هدف از این مقاله بررسی و تحلیل دیدگاه های قرآن کریم و تفاسیر مربوطه، نهج البلاغه و سایر روایات اسلامی در مورد مفهوم «عزت» است. ابتد معنای واژه ی عزت تبین گردیده و سپس عزت الهی تشریح گردیده است. استخراج و تشریح عوامل مؤثر در ایجاد یا افزایش عزت انسان با توجه به متون آیات و روایات که می توانند مبین معیارها و ملاک های عزت نیز قلمداد گردند، موضوع دیگری است که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا عواملی نظیر طلب عزت فقط از خدا، بندگی و اطاعت خدا، تقوای الهی، ایمان، درک وجود و محضر پیامبر (صلی الله علیه و اله) و اطاعت و فرمانبرداری از او، اتحاد و پیوستگی، تمسک به قرآن، امر به معروف و نهی از منکر، رعایت حقوق زمامداران توسط رعیت و رعایت حقوق رعیت توسط زمامداران و رعایت حق به طور کلی، جهاد در راه خدا، صبر و استقامت در مقابل مصایب و بلاها و آزمایش های الهی، کظم غیظ، اجتناب از ظلم و ستم، اجتناب از حرص و طمع، قناعت، صداقت و راستی و اجتناب از جهل و نادانی، رعایت انصاف، خودداری از آزار و اذیت مردم و سبک شمردن آنان، عفو و بخشش و حسن ارتباط با دیگران، ترک قیل و قال ها و مجادلات بی جا مورد بررسی قرار گرفته اند. تبیین نظریات موجود در متون دینی و آیات و روایات و روایات راجع به عزت پنداری (کاذب) موضوع نهایی این پژوهش می باشد.