چکیده:
از آن جایی که مساله انسان شناسی در طول تاریخ بشر، مورد توجه علما، عرفا، معلمین اخلاق، روانشناسان و حتی انسان‌های معمولی بوده است و به گزاف نیست که اگر بگوییم همه اختلافاتی که در عرصه اندیشه رخ داده است ریشه در عیار تعریفی دارد که از انسان و ابعاد وجودی او بدست می آید، و تعریفی که در این مقاله از انسان داده می شود، فارغ از همه ممیزات فکری، فرهنگی، تاریخی، نژادی و علمی اش می باشد که مورد احترام و تکریم خداوند است که از عیاری یکسان نزد پروردگار برخوردار است و همین نکته حکایت از قابلیت بالای او، در دریافت حقایق هستی و توانمندی بالای او در ابعاد گوناگون دارد، یعنی هم می تواند زیباترین فضیلت‌های اخلاقی را بیافریند و هم می تواند منشا بروز و ظهور رذیلت های اخلاقی باشد یعنی قابلیت های متضاد. در اینجا در صدد هستیم ابتدا انسان را بماهو انسان بشناسیم و سپس هدف از خلقت او را مطرح کنیم و به این نتیجه برسیم که انسان می تواند با شناخت نفس خود به شناخت خدا (و سیر و سلوک در راه او با مدد از اسما الهی (اسما الحسنی).) برسد. و در این راستا از کلام بزرگانی چون صدر المتالهین شیرازی (ملاصدرا) و امام خمینی (ره) و … استفاده خواهد شد.
كلید واژه: انسان شناسی، قابلیت های متضاد، شناخت نفس، سیر و سلوك، شناخت خدا، اسما الحسنی