این مقاله به بررسی تاریخی و فقهی بازی شطرنج از منظر اسلام می‌پردازد. در بخش تاریخی اشاره می‌شود که شطرنج ابتدا در هندوستان به عنوان نماد تدبیر پدید آمد، سپس به ایران و جهان اسلام راه یافت و در ابتدا بیشتر به عنوان وسیله‌ای برای قمار استفاده می‌شد. همین امر موجب شد تا فقهای قدیم، با استناد به آیات و روایات مرتبط با حرمت قمار، خرید و فروش و بازی با شطرنج را حرام بدانند.
در بخش تحلیلی، مقاله با بررسی دقیق ادله فقهی — شامل آیات قرآن، روایات و دیدگاه‌های فقهای شیعه و سنی — استدلال می‌کند که حرمت شطرنج نه ذاتی، بلکه به دلیل استفاده از آن در قمار بوده است. با تغییر کارکرد شطرنج در عصر حاضر و تبدیل آن به یک «ورزش فکری» و رقابت سالم، و با توجه به قاعده اصالة الإباحة و نبود دلیل قطعی بر حرمت ذاتی، بازی با شطرنج — در صورتی که همراه با قمار نباشد — جایز شمرده می‌شود.