چکیده:
این مقاله به بررسی زندگی، آثار و نقش شیخ لطف‌الله اصفهانی، از علمای مهاجر جبل‌عامل به ایران در عصر صفوی، می‌پردازد. شیخ لطف‌الله که به دعوت شاه عباس صفوی به اصفهان آمد، سرپرستی مدرسه و مسجدی را که به نام او ساخته شد بر عهده گرفت و به عنوان شخصیتی مورد اعتماد در امور دینی و پیشنماز آن مسجد به فعالیت پرداخت. از وی آثار قلمی بر جای مانده که از جمله آنها رساله‌ای فقهی به زبان عربی در مورد «اعتکاف» با نام «ماء الحیات» است.
مقاله با تمرکز بر محتوای رساله اعتکافیه شیخ، به اختلاف‌نظر فقهای شیعه در مورد مکان مجاز اعتکاف (انحصار در مساجد چهارگانه یا گسترش به مساجد جامع) و همچنین تفسیر عبارت «امام عادل» در روایات می‌پردازد. شیخ لطف‌الله با استدلال‌های نقلی و عقلی، اعتکاف در هر مسجد جامعی را جایز می‌شمرد و دیدگاه مخالفان خود را که اغلب بر نظرات فقهای متقدم تکیه داشتند، به چالش می‌کشد. این رساله همچنین نشان‌دهنده جایگاه علمی وی و تا حدی نشان‌گر فضای رقابت یا تفاوت دیدگاه‌ها میان علمای مهاجر عرب و علمای ایرانی در آن دوره است.