چکیده:
هر نوع كمالی كه در درون انسان و یا جوامع بشری و به طور كلی در جهان آفرینش به وجود می آید بر اثر صبر و استقامت در برابر سختی ها و مشكلات ایجاد می شود. درگیر شدن انسان با رنج ها و سختی ها و صبر و استقامت در برابر آنها موجب قدرتمندی روح می شود. به همین جهت در تصوف و عرفان كه سیر و تحولی بی پایان به سوی كمال مطلق است به تحمل رنج ها و سختی ها(ریاضت) بسیار اهمیت داده می شود. یكی از انواع سختی ها گرسنگی است، صبر در برابر گرسنگی یكی از اركان مهم مجاهده و مبارزه با نفس است. مقامات عرفانی و معنوی كه در اثر صبر در برابر گرسنگی برای عارف حاصل می شود مورد بحث این مقاله است.
کلیدواژگان: قرآن . صبر . گرسنگی . ریاضت . استقامت . مشاهده . عرفان . جوع . روزه