این مقاله به بررسی پیشینه تاریخی و ریشه‌شناسی بازی شطرنج می‌پردازد و با نقد روایات افسانه‌ای و منابع سنتی، منشأ واقعی آن را واکاوی می‌کند. نویسنده با استناد به شواهد زبانی، تاریخی و باستان‌شناختی، نظریه رایج مبنی بر هندی بودن خاستگاه شطرنج را به چالش کشیده و نشان می‌دهد که واژه «شطرنج» در اصل معرب «شترنگ» یا «شطرنگ» فارسی است و روایات هندی غالباً ساختگی یا متأثر از داستان‌های ایرانی هستند.
مقاله با اشاره به اسناد و آثار تاریخی از جمله نقش‌های برجای‌مانده از دوره هخامنشی و ساسانی، و نیز با تحلیل انتقادی داستان‌هایی مانند «ماتیکان شطرنج» و روایت فردوسی، این فرضیه را تقویت می‌کند که شطرنج بیش از آن که ریشه هندی داشته باشد، محصول تمدن ایرانی است و از ایران به دیگر سرزمین‌ها از جمله هند و جهان عرب راه یافته است.