مقالات

چکیده در میان آن چه در باب انگیزه بعثت انبیا و شوؤن رسالت آنان بیان شده است، بعضی موارد مانند بسط توحید، گسترش معرفت نسبت به مبدأ و معاد هستی، شناساندن جهان آخرت و غیب و انسان سازی و بیان راه های نیل به تهذیب نفس و تعالی اخلاقی مورد اتفاق اغلب متفکران دینی است. اما نفی یا اثبات برخی دیگر محل اختلاف و بحث است که مهم ترین آن ها پرداختن به اصلاح امور دنیوی به قیام به قسط و پرپا داشتن عدل از طریق تشکیل نظام سیاسی اجتماعی است. در این مسأله دو دیدگاه عمده مطرح است که…
چکیده: یكی از اركان اساسی ادیان الهی دعوت به ایمان نسبت به عوالم فراسوی ماده و عوالم غیبی است و تا این ركن اساسی تحقق نپذیرد، ایمان به دین و تعالیم آن میسر نمی باشد. بر این اساس، بررسی عوالم غیبی و اثبات آن ها از نظر عقل و برهان و نیز آیات و روایات و سایر كتب آسمانی در خور دقت و تامل است. آنچه در این نوشتار پرداخته شده، بررسی خصوصیات و ویژگی های عالم برزخ و حقایقی پیرامون این منزل هستی و اثبات آن از دیدگاه قرآن و عترت و روایات است؛‌ در ضمن نگاهی خواهیم داشت…
چکیده قرآن آخرین کتاب آسمانی، بر دو ساحت ظاهر و باطن استوار شده است و افراد خاصّی از این آگاهی بهره‌مند و جامعه بشری برای دستیابی به آن حقایق در جهت سیر تعالی نیازمند به ایشان می‌باشد. مکتب تشیّع مصداق آگاهان از ظاهر و باطن قرآن را پیشوایان خویش معرّفی می‌کند و بر این باور است که دانش امام فراتر از علم عادّی، دارای مجاری و مبادی خاص و الهی می‌باشد. آیات و روایات، دلالت بر اثبات دیدگاه اتّصال علم امام به خداوند سبحان دارد. مقاله حاضر با روش کتابخانه‌ای و رویکردی تحلیلی در مقام بررسی و اثبات چگونگی آگاهی…
چکیده: حق چیست و باطل كدام است؟ این دغدغه مقدسی است كه در طول تاریخ بشر همواره ذهن انسان را به خود مشغول ساخته و پاسخ آن به اختلاف دیدگاه ها و اهدافی كه در باره حیات وی اتخاذ شده اند مختلف بوده است. تاریخ موید این حقیقت است كه بشر همواره رویدادهای پیرامون خویش را به حق و باطل تقسیم كرده، آنها را مطابق جهان بینی خود تفسیر نموده است. وی به اقتضای حكومت خداوند موجودی بالفطره حقگر است و باید با گرایش ذاتی به عدالت، راه خویش را به سوی حق از میان راه های باطل بیابد. لذا…
این مقاله به بررسی و نقد کتاب «تفسیر تطبیقی آیه مودت» اثر حجت الاسلام فدا حسین عابدی می پردازد که بررسی کتاب براساس تربیت مطالب مؤلف و با ارائه متن کتاب آغاز می گردد سپس در ادامه توضیحات و نقد برخی موارد آورده می شود.
چکیده آیه شصت و یکم سوره آل‌عمران که در جریان مباهله‌ پیامبر با مسیحیان نجران نازل شده و مشهور به آیه «مباهله» است، از روشن‌‌ترین دلایل قرآنی بر فضیلت اهل بیت عصمت و به ویژه امیر مؤمنان (ع) است. در این آیه آمده است: «… فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمُ‏ْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلىَ الْکَذِبِین». علمای شیعه، به اتفاق، با استناد به قرائن درون‌متنی و برون‌متنی مصداق «انفسنا» را علی (ع) به تنهایی یا محمد (ص) و علی (ع) می‌دانند. اما دانشمندان سنی در این باره اختلاف نظر دارند….
چکیده در قرآن کریم، آیاتی با بسامد فراوان درباره امامت، ولایت و فضایل اهل بیت(ع) وجود دارد. یکی از این آیات که مفسران در محتوای آن بحث و گفتگو کرده‌اند، «آیه تطهیر» می‌باشد که راه گشاترین آیه درباره منزلت، عصمت و امامت اهل بیت(ع) است. این مقاله دیدگاه مفسران شیعه و اهل سنتّ (بیش از 25 تفسیر) را درباره چگونگی دلالت آیه بر عصمت مورد پژوهش قرار داده‌ است و پس از تحلیل، ارزیابی و نقد دیدگاه‌های مختلف به این نتیجه دست یافته‌ است که مفسران شیعه چهار دیدگاه و مفسران اهل سنّت دو دیدگاه را در این زمینه مطرح…
چکیده آیه 55 مائده، از آیات چالشی و مورد اختلاف میان علما، اندیشمندان و مفسران فریقین است. دلیل اصلی این اختلاف، وجود واژه «ولیّ» و عبارت «الذین آمنوا…» در ترکیب آیه است. مفسران و علمای اهل سنت در برداشت خود از معنای ولیّن شیعه ارائه کرده‌اند و در ضمن بیان دیدگاه‌های خود، ایرادهایی به دیدگاه مفسران شیعی وارد کرده‌اند. جمعی از مفسران اهل سنت، ولیّ را در آیه ولایت، به‌‌معنای دوستی، یاری، محبت و … پنداشته‌اند و مصداق «الذین آمنوا…» را منحصر در علی(ع) نمی‌دانند، این در‌ حالی است ‌که مفسران و علمای شیعه، ولیّ را به‌ معنای سرپرستی، ولایت…
چکیده دانش فقه مبتنی بر نوعی انسان ‎شناسی و عقل شناسی است، زیرا موضوع اصلی فقه انسان مکلف و مهم‎ترین منبع آن عقل می‎باشد و اساسا انسان و عقل‌محور و مقوم تشریع اسلامی است. اما از آنجا که شناخت انسان و عقل بحثی کلامی و از مبادی فقه به حساب می ‎آید، به طور متمرکز و مستقیم در دانش فقه و اصول فقه مورد بررسی و تحقیق قرار نمی‎گیرد، از همین رو عقل‌شناسی و انسان شناسی فقیه در خارج از دانش فقه و اصول شکل می‌گیرد، در عین حال مباحث متفرقه ای در سه دانش فقه، قواعد فقه و اصول…
چکیده : مقام ولایت امام در تشریع احكام، یكی از بحث انگیزترین مقوله هایی است كه همواره مورد بحث اندیشمندان قرار گرفته است. بسیاری از صاحب نظرانِ امامیه، این مقام را برای پیامبر پذیرفته اند، اما از پذیرش آن برای امام خودداری كردند؛ اما طبق دلالت پاره‌ای از احادیث چنین نیز دارای ولایت در احكام شریعت بوده و در صورت نیاز به نظر می آید كه ائمه اطهار می توانند حكمی در دین بگنجانند. این ادله عبارتند از: اخبار تفویض، ادله همتایی ائمه با پیامبر در تمامی مقامات و نیز ادله ای كه از وقوع این مقام توسط امام حكایت…
چكیده: این بحث كه بازنویسى درس‏‌هاى اخلاق استاد مصباح است، به بازكاوى موانع توبه میپردازد. طرح شبهات و وساوس شیطان از جمله عواملى است كه موجب میشود انسان در انجام توبه و بازگشت حقیقى به سوى خداى متعال با تردید مواجه شود. توهم اینكه شفاعت موجب میشود همه گناهان انسان بخشیده شود و نیازى به توبه نیست نیز از جمله موانع بزرگ توبه است. در صورتى شفاعت رخ میدهد كه اولاً، انسان شرایط لازم را براى آن داشته باشد. ثانیا، این شفاعت شامل عالم برزخ نمیشود؛ فرد گناهكار در عالم برزخ، عذاب و كیفر گناهان خویش را خواهد چشید. علاوه…
چکیده: توبه از مسائل اساسی دین است و همواره آثار تربیتی سازنده ای در زندگی انسان دارد انسان همواره در معرض گناه و وسوسه های شیطانی قرار دارد و گاه ممکن است در اثر غفلت دچار لغزش و آلوده به گناه شود…
خروج از نسخه موبایل