مقالات

چکیده: صحیفه سجایه که آن را اخت القرآن نامیدند دریای بی بیکرانی است که دعای مکارم الاخلاق چشمه آسمانی بی‌پایانی از این دریای عظیم است. امام معصوم (ع) در قسمتی از این دعای شریف از پیشگاه باری‌ تعالی می‌خواهد که او را با زیور صالحین بیاراید و زینت‌های متقین را بر وی پوشاند تا بتواند در پرتو این دو عطیه بزرگ الهی مردم را به صفات حمیده و خصال پسندیده که مایه سعادت مادی و معنوی است متصف نماید و آنان را از خطراتی که ناشی از فقدان صفات است برهاند. در این مقاله، با روش تحلیل محتوایی عبارات دعا…

چکیده پرسش اصلی این مقاله بررسی روش، اصول و راهبردهای مناظره با رویکردی تفسیری است. بر اساس تحلیل محتوای کیفی تفاسیر آیات شریفه قرآن، مناظره یکی از روش‌­های نفوذ، تأثیرگذاری و دعوت به دین و ارزش‌­های الهی است. اگر مخاطب عقاید و نظر‌های موافقی نداشت، روش قرآن برای نفوذ در او، «جدل احسن» است. جدل احسن که با مناظره و گفتگو در فارسی هماهنگی دارد، یکی از روش­‌هایی است که چنانچه شرایط لازم در آن، از جمله اعتماد، دوستانه بودن روابط، نرمی سخن، رعایت انصاف و غیره رعایت شود. زمینه نفوذ را در مخاطب را فراهم می­کند. در چنین شرایطی،…

چکیده قرآن کریم در طول تاریخ اسلام همواره منبع مهم تحقیق و پژوهش برای اندیشمندان اسلامی بوده است. از این رهگذر، علوم و رشته های متعددی پایه گذاری شده و در گذر زمان به رشد و بالندگی رسیده اند. سعی دانشمندان اسلامی همواره معطوف به «قرآنی کردن» دانش هایی بوده که به اقتضای زمان وارد عرصه های فکری جوامع اسلامی شده اند. در کشور ما نیز به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری اندیشمندان اسلامی و بازگشت دین به عرصه جامعه و حکومت، بحث های میان رشته ای طرفداران فراوانی پیدا کرده است. چرا که به طور…

چکیده: پیدایش اختلاف در بینش و منش انسان ها امری ضروری در نظام هستی است که از طبیعت آفرینش انسان و اختلافات موجود در منظومه هستی نشات می گیرد، به رسمیت شناختن این اختلاف ها دلیل روشنی بر به کارگیری اصل «مدارا» در جامعه است. با دقت و تفحص و تتبع در آیات قرآن کریم و سنت معصومین (ع) به روشنی به دست می آید که «مدارا» یک اصل مهم در دین اسلام است و به کارگیری آن یکی از عوامل گسترش اسلام در شبه جزیره عربستان و در جهان بوده است؛ پیشوایان دینی با ملایمت و مدارا موفق گردیدند…

چکیده شتاب گرفتن رشد اقتصادی کشور ها در عصر حاضر، موجب ظهور و گسترش تدریجی بحران هاى زیست محیطى در جهان شده است. این مقاله ضمن تحلیل اخلاقی این مشکل، از منظر دینی به بررسی دو دیدگاه متناقض می پردازد: برخی بحران حاضر را ناشی از فاصله گرفتن از تعالیم ادیان دانسته، راه حل را در افزایش زمینه های تربیت دینی و اخلاقی می دانند. عده ای دیگر با اتخاذ رویکردی غیردینی، آموزه های دینی همچون تقبیح دل بستگی به دنیا و در مقابل، تجویز استفاده بدون حد از منابع طبیعی را از جمله عوامل مؤثر در شکل گیری بحران…

چکیده هدف از این پژوهش، کشف عوامل شکل گیری و تحول دلبستگی در کودک بر اساس منابع اسلامی است. بدین منظور به روش توصیفی – تحلیلی به منابع دست اول به کمک نرم افزارهای معتبر و مطالعه تربیتی برخی منابع اسلامی مراجعه شد و آموزه های اسلام در موضوع پژوهش مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی آیات و روایات اسلامی نشان داد، نگاه همه جانبه اسلام، این پدیده را فرایندی قلمداد میکند که شکل گیری آن از دوران جنینی آغاز میشود. شکل گیری دلبستگی در مرحله پیش از تولد، به دو زیر مرحله تقسیم میشود. زیر مرحله پیش از ازدواج و…

چکیده در نظام سیاسی غرب درباره حکومت و ارتباط و تعامل مردم با آن، دو دیدگاه و نظریه وجود دارد: نظریه دموکراسی و نظریه حق الهی مسیحی. همچنان که در اسلام با دو نگاه اهل سنت و امامیه مواجهیم؛ طرفداران نظریه دموکراسی یا اصلا به حق شورش علیه حکومت قائل نیستند و یا انکه چنین حقی را تنها برای مجموع ملت جایز می شمارند. در نظریه الهی مسیحی اطاعت از حاکمان، لازم دانسته شده است. در نظریه اسلامی، بسیاری از فرقه و مذاهب، قیام علیه فرمانروای بیدادگر و عزل او را جایز شمرده اند؛ هرچند که نگرانی از فراگیر شدن…

چكیده قرض الحسنه، پیشینه ای به قدمت زندگی اجتماعی انسان ها دارد. این نهاد در آثاری كه از اندیشه وران و رهبران دینی و سیاسی به نسل های اخیر رسیده، سهمی را به خود اختصاص داده و از لحاظ شمولیت نیز گستره قابل قبولی دارد. مقاله حاضر با نگرشی تفسیری – روایی در صدد تصحیح روش اثبات صحت و مشروعیت این نهاد است؛ بدین منظور، خواهیم دید آیات شریفه ای كه در آن از لفظ «قرض» استفاده و به صفت «حسن» مقرون شده است، بر قرض الحسنه مصطلح دلالتی ندارد؛ البته برای اثبات صحت و مشروعیت قرض الحسنه می توان…

چكیده قرآن كریم در بسیاری از آیات خود موضوع »اصلاح «و »افساد» و جریان هایی كه منجر به پیدایش صلاح و فساد افراد و جوامع می گردد را مورد توجه قرار داده است. همچنین چهره مفسدان و مصلحان واقعی را در قالب تصویرهای گویایی به نمایش گذارده است. در آموزه های قرآنی از سویی علل و عواملی را كه باعث پیدایش و گسترش فساد و تباهی در جوامع می گردد، مورد اشاره قرار گرفته و از سوی دیگر از روش ها و راهكارهای گوناگونی سخن به میان آمده است كه زمینه های لازم را برای سالم سازی محیط از مفاسد…

چکیده: دین مبین اسلام، برترین دین آسمانی، در معارف الهی خود به اهمیت خانواده و فرزندداری عنایت ویژه ای كرده است. آنچه در این نوشتار و به روش كتابخانه ای مورد بررسی قرار گرفته است، بررسی نظر اسلام نسبت به فرزندآوری و بررسی فواید فرزندآوری و آسیب های خودداری از آن است. بررسی آیات و روایات نشان می دهد كه به طور عموم نظر دین مبین اسلام نسبت به فرزندآوری مثبت است و برآن فواید و آثار مثبتی مترتب است، از جمله ی این آثار: كمك به والدین، ادامه دهنده راه والدین، فرزند به عنوان اعمال متاخر، نعمت الهی و…

چکیده روابط عاطفی میان والدین در خانواده، که مهم‌ترین نهاد تربیتی جامعه و نخستین آموزشگاه فرد شمرده می‌شود، اثر‌گذارترین عامل حرکت مطلوب فرزندان برای انتخاب سبک و شیوه زندگی اسلامی است. این پژوهش به بررسی تعدادی از عوامل عاطفی تربیت فرزندان در خانواده می‌پردازد. روش انجام پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. به منظور گرد‌آوری داده‌های لازم برای دستیابی به اهداف پژوهش، متون حدیثی موجود و مرتبط با موضوع پژوهش با استفاده از فرم‌های فیش‌برداری از منابع، گردآوری شده، با شیوه کیفی به تحلیل آنها پرداخته است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که عواملی چون: همسویی بینش‌ها و باورهای مذهبی،…