مقالات

چکیده درباره این‏که خشونت چیست و حد و حدود آن کدام است، تفسیرهاى مختلفى در مباحث جامعه اسلامى، جامعه ‏شناختى و لغوى ارائه شده است. برخى خشونت را شیوه‌‏هاى خلاف نرم یا برخلاف طبع فرد و جامعه مى ‏گویند. واژگان کلیدی: خشونت؛ اسلام؛ قرآن؛ سنت

چکیده: نهضت اصلاحى امام حسين (ع)، متكى بر انديشه‌اى خاص، به انگيزه رويارويى با ترفندهاى خطرآفرين «حزب عثمانيه» كه اساس دين و امت اسلامى را تهديد مى‌كرد به وجود آمده است. نويسنده در اين مقاله با اشاره به فرهنگ‌سازى حزب عثمانيه در جلوگيرى از طرح و بيان فضائل اهل‌بیت (ع) در حوزه فرهنگى، اجتماعى، سياسى و اقتصادى و چگونگى معرفى چهره نورانى اهل‌بیت (ع) و افشاى جبهه مقابل مى‌پردازد. وى از تلاش محورى عترت رسول‌الله (ع) در حمايت و دفاع از دين در مقابل اقدامات دين‌زدايانه بنى‌اميه و «حفظ معيارها» به‌عنوان برنامه اصلاحی امام حسين (ع) نام برده و پيرامون…

چکیده: اصلاح‌طلبى، گرايش معتدلانه ميان حركت «انقلابى» و «محافظه‌کارانه» است كه در مقام نفى هر يك از دو گرايش اصالت وظيفه و اصالت نتيجه و درصدد جمع ميان آن دو مى‌باشد، بدين معنا كه توجه به هر يك از آن‌ها نبايد سبب غفلت از ديگرى شود و با ملاحظه نتيجه و مصالح، تكاليف از انعطاف‌پذيرى لازم برخوردار باشند. نويسنده با توجه به سيره نبوى و نحوه نزول تكاليف، معتقد است كه از نگاه اسلامى، سيره اصلاحى رسول اكرم و قرآن و نيز سيره ساير معصومان جمع بين اصالت وظيفه و نتيجه است؛ و اگرچه معصومان به مبارزه قهرآميز و جنگ…

چکیده: در پژوهش حاضر با روش تحلیل اسنادی، اهداف، اصول و روش‌های تربیت اخلاقی از دیدگاه امام حسین (ع) موردبررسی قرار گرفته است. جامعه آماری،‌کلیه منابع دست‌ اول آثار مربوط و منتسب به حضرت سیدالشهدا (ع) و منابع دست‌دوم از منابع غنی اسلامی و احادیث و روایات و اقوال منقول از اباعبدالله (ع) است که در کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، نشریات و پژوهش‌ها و تحقیقات مرتبط با موضوع تحقیق موجود می‌باشد و نمونه‌گیری به شیوه هدفمند انجام‌شده و بر این اساس از منابع فوق‌ الذکر استفاده گردیده است. ابزار پژوهش نیز فیش‌برداری بوده و یافته‌های حاصل از پژوهش مورد تحلیل قرارگرفته است…

چکیده اگر بخواهيم تجلى صفت كمال در زندگى هر امام را به‌عنوان لقب آن حضرت برگزينيم، بايد امام حسين (ع) را «حسين عزيز» بناميم. عنصر «عزت» آن‌چنان در قيام امام حسين (ع) حضور دارد كه مى‌‌توان آن را به‌عنوان يك ملاك و اصلى کلی در نظر گرفته و گزارش‌‌هاى مورخان درباره اين نهضت را با اين ترازو سنجيد و هر گزارشى را كه كمترين شائبه ذلت در آن باشد مردود شمرد. متأسفانه به علت رواج نوعى كج‌‌فهمى در ميان گروه‌هایی از پيروان آن حضرت در طول تاريخ، ارائه چهره‌‌اى رقت‌‌بار، حزن‌‌انگيز و گریه‌آور از نهضت عاشورا، اصل قرار گرفته و…

چکیده در مقاله تقدیمى، خانم صراف که قانوندان و پژوهشگر عراقى است، نظریات اهل سنت و شیعه در باره کار کردن و فعالیت‌هاى بیرون از خانه بانوان را گزارش مى کند. وى آراى فقها و نظریه پردازان گذشته و حال را بیان کرده، دلایل آنها را نقد و بررسى مى نماید. نقد وى عمدتا متوجه آن دسته از دیدگاه‌هاى فقهاى اهل سنت است که در نگاه نویسنده درک جامعى از شرایط زنان ندارند. آشنایى با آراى اهل سنت و دلایل آنان، نیز معرفى منابعى در این باره و در ضمن بیان نظر برخى علماى شیعى، نگاه تازه و متفاوتى است…

چکیده ارزش های خانوادگی اثری فراوان بر حاکمیت دارد و سبب گسترش ارزش ها در جامعه می شود. متأسفانه در جوامع امروزی این گونه ارزش ها کم اهمیت شده اند و به طور جدی تهدید می شوند. با بررسی منابع اسلامی به این نکته دست می یابیم که اسلام از روش های گوناگونی برای تثبیت و تقویت ارزش های خانوادگی بهره برده است. در نوشتار حاضر، شش روش تربیتی مهم را به منظور تحقق ارزش های خانوادگی بررسی می کنیم. این روش ها عبارت اند از: اعطای بینش، تحمیل به نفس، الگویی، دعا، تمثیل و موعظه که محور مباحث این…

چکیده قرآن کریم کتابى است که در قرن‌‏هاى متمادى، منبع فیاض و جوشان معارف و راهبردهاى مختلف بوده و هست و در قرون و اعصار، انسان‏‌هاى طالب حقیقت را به سوى رشد و تعالى راهبردى کرده است. گرچه متن قرآن، محدود و معصوم از خطا و تحریف زاید است اما در عرصه تفسیر و برداشت از این کتاب آسمانى، مطالب گوناگون و احیانا متضادى به آن نسبت داده شده است.از جهت جامعه شناسى، آن نوع برداشت‏‌ها به بى اعتمادى نسبت به مجموعه چنان تفسیرهاى مى‏ انجامد ولى به لحاظ نظرى، ضرورت تأمل روشمند و برداشت‏‌هاى مستند را دوچندان مى‏ سازد…

چکیده: هدف اصلی از حفاظت محیط زیست در منابع اسلامی و اسناد بشردوستانه، پرهیز از آسیب رساندن به عناصر طبیعی است. محیط زیست موهبتی است الهی كه استفاده مفید و صیانت از آن می تواند اثرات رو به رشدی در زندگی انسان و ارتقاء كرامت انسانی داشته باشد. احكام اسلامی و اسناد حقوق بین الملل بشردوستانه به قواعد مرتبط با حفظ محیط زیست كه هدف آنها منافع مشترك بشریت است، توجه ای ویژه داشته و ابراز می دارند كه حق بر محیط زیست، تكلیف و مسئولیت در برابر محیط زیست را به همراه دارد. از این رو، هر عملی كه…

چکیده امام علی (ع) حدود چهارده قرن پیش در دوران حكومت كوتاه خویش به بیان اصول مبنایی حقوق بشر و حقوق خصوصی، عمومی، سیاسی و اجتماعی انسان پرداخته است. این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی و تحلیلی به موضوع حقوق بشر در نهج البلاغه بپردازد. نتایج بررسی ها بیانگر آن است كه مكاتب غربی علی رغم اینكه به وضع و ترویج اصطلاح حقوق بشر پرداخته اند، مبتكر اصلی حقوق بشر نمی باشند. از این رو پیشینه حقوق بشر را می توان در ادیان الهی به ویژه در دین مبین اسلام جستجو نمود. متون اسلامی به روشنی حقوق…

چکیده اوقات فراغت عرصه‌ای است كه افراد بدون دغدغه و تنش می‌توانند ارزش‌ها و علایق خود را نمایان ساخته، قدرت و مقاومت خویش را به نمایش بگذارند و به عنوان نماینده‌ای از طبقه اجتماعی خود اجرای نقش كنند. لیكن در این زمینه برخی معتقدند جنسیت به مثابه عاملی فراطبقاتی عمل می‌كند و موجبات تفاوت و ایجاد نابرابری میان زنان و مردان را فراهم می‌آورد و بدین‌سان موجب می‌گردد، اوقات فراغت زنان، مبهم، اندك و منقطع باشد، بیش‌تر در خانه سپری شود و آمیخته با فعالیت‌های خانگی و مادری باشد. مقاله حاضر بر جنسیت به عنوان یكی از تقسیمات اجتماعی كه…

چكیده دو مفهوم كلیدی در حیات علمی و معنوی بشر است كه پیوسته در «تربیت» و «تعلیم» كنار هم به كار رفته، و همراه هم هستند، اما آیا این دو مفهوم، دو مفهوم بیگانه از هم هستند كه به صورت اتفاقی كنار هم قرار گرفته اند، یا باهم رابطه دارند؟ هدف این مقاله، پاسخ به این دست سؤالات است كه با روش تحلیلی استنادی تدوین شده است. در این زمینه، شش نوع رابطه میان این دو مفهوم وجود دارد كه از میان آنها، رابطه آمیختگی و درهم تنیدگی صائب تر است. در آیات قرآن، دو مفهوم تعلیم و تزكیه، هر چند…