مقالات

چکیده این پژوهش با هدف بازخوانی مواضع سیاسی امام صادق (ع) در برابر بنی‌امیه در حفظ و حراست فرهنگ شیعی انجام‌ شده است. پژوهش حاضر یک پژوهش تاریخی به شمار می‌رود به‌ صورت توصیفی، تحلیلی بوده و موضوعات مربوط به آن از منابع معتبر دوران امام صادق (ع) چه تاریخی و چه حدیثی به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری‌ شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد، زمانی که حکومت بنی‌امیه در سراشیبی سقوط قرار گرفت فضای باز سیاسی ایجاد شد و در این مرحله فشار بر روی مخالفین مخصوصاً امام صادق (ع) کاهش یافت و امام (ع) از فرصت به‌ دست‌آمده حداکثر استفاده…

چکیده آموزه‌ هایی روایی شیعی بر مباحث کلامی تأثیرگذار بوده، و بسیاری از متکلمان افزون بر استفاده از مبانی و روش‌ های عقل‌ گرایانه، از احادیث هم به لحاظ مضمونی و هم به جهت روش و نوع خاص رویکرد ائمه بهره گرفته‌اند. بررسی این تأثیرها بیانگر آن است که این امر خطیر، در جنبه‌های گوناگونی تحقق پذیرفته است. در این خصوص، تأثیر روایات امام صادق(ع) به دلیل شرایط خاص عصری ایشان، شگرف و قابل توجه است، به گونه‌ای که گاهی از رهگذر آن، در قالب تبیین صحیح مواضع کلامی امامیه و نفی اندیشه‌ های نااستوار انتسابی به شیعه اثنی عشری…

چکیده امام صادق(ع) در طلیعه حرکت و نهضت علمى اسلام، همزمان با انتقال خلافت، از سلسله بنی ‏امیه به آل عباس، یکى از چهره‌‏هاى درخشان و مورد توجه و محل رجوع علماى اسلام بوده است. کاوش و بررسى ابعاد وجودى و علمى آن امام، بسیارى از حقایق پنهان، در کیفیت رشد و گسترش و شکل ‏گیرى فرهنگ و علوم اسلامى را، روشن مى ‏نماید. امام صادق(ع) در این حرکت عظیم در ابعاد مختلف علمی چون فقه، حدیث، کلام، تفسیر و علوم بشرى دیگر و… نقش داشته است. ایشان شاگردانی تربیت کرده است که در دانش‏‌هاى گوناگون تبحر داشته ‏اند. از…

چکیده هدف کلی پژوهش حاضر تبیین سیره تربیتی امام صادق(ع) جهت ارائه الگویی برای سبک زندگی اسلامی است؛ زیرا یکی از الزامات تحقق جامعه دینی، شکل‌گیری سبک زندگی اسلامی از طریق ارائه و تبلیغ انواع سبک‌ های زندگی مقبول و منطبق با آموزه‌ های اسلامی است. سبک زندگی، نشان‌ دهنده مجموعه جهت‌ گیری‌ های ارزشی، هنجا‌ر ها، خواسته‌ ها، تمایلات و شیوه‌ های رفتا‌ری جامعه است. روش مورد استفاده تحلیل محتوای کیفی است. این پژوهش حاکی از آن است که سیره تربیتی امام صادق(ع)، نشانگر توجه ایشان به تمامی ابعاد و ساحت‌ های تربیتی (اعتقادی، عبادی و اخلاقی؛ ساحت اجتماعی،…

چکیده: روایات شیعی از سویی حلال و حرام محمدی را به روز قیامت پیوند می دهد و از سویی دیگر جاودانگی هر پدیده را به هم گونی مداوم آن با اعصار منتسب می دارد. تنظیم مدعای روایات طبقه نخست بر پایه مفاد روایات طبقه دوم و بر اساس تفکیک وظایف صورت می گیرد. این روایات القای اصول را به عهده ائمه، و تفریع فروع را بر عهده راویان حدیث می گذارند. این همان اجتهاد است که لباس جاودانگی بر قامت شریعت محمدی می پوشاند. این نوشتار اجتهاد را در عصر معصومان «علیهم السلام» و به طور خاص در دوران امام…

چکیده پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، به دنبال پاسخ به این سؤال است که فرزندان امام موسی کاظم (ع) چه نقشی در گسترش تشیع در مناطق مختلف داشتند و از چه روش­‌هایی برای گسترش دین الهی و اثبات حقانیت شیعه استفاده می­کردند. با بررسی متون تاریخی، می­ توان دریافت که فرزندان امام کاظم (ع) نقش کلیدی در گسترش و تبلیغ دین اسلام و حقانیت اهل بیت (ع) و شیعه داشتند. آنها با هجرت به مناطق مختلف، قیام مسلحانه علیه حکومت عباسیان، بیان و نقل روایات اهل بیت (ع)، تربیت شاگردانی معتقد و پایبند به اهداف اسلامی و همچنین با سیره،…

چکیده دانش‌هایی که از طریق اصحاب حضرت علی(ع) به طبقات بعدی منتقل شده، سرمایه ارزشمند اسلامی است. در این پژوهش اصل وجود نگاشته‌های اصحاب امام علی(ع)، شکل، کیفیت، حدود و محتوای آنها و نیز نوع کاربرد و سودمندی آنها برای عصر حاضر بررسی شده است. نیز تبیین شده که «مصحف فاطمه(س)» مجموعه‌ای نوشتاری به نگارش حضرت علی(ع) است که به عنوان یکی از میراث‌های امامت و بدون نشر عام بوده است. همچنین «کتاب میثم تمار» به فرض وجود، استنساخی از «کتاب علی(ع)» یا مجموعه نوشتاری از روایات بوده است و اثری از حارث ‌بن ‌عبدالله ‌اعور به دست ما نرسیده…

چکیده راویان و اصحاب امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) با تربیت شاگردان و رساندن روایات ائمه هدی به شیعیان و نیز با مسافرت به دیگر نقاط کشور اسلامی در نشر معارف اهل بیت نقش بسزایی داشتند. این اهمیت آنجا نمود می‌یابد که در اثر فداکاری‌ های علمی این راویان، شهرهایی مانند قم، ری به محل نشر و رونق علوم دینی بر پایه اندیشه‌ های شیعی تبدیل می‌شود و شیعیان برای یاد گیری علوم اهل بیت نیاز به هجرت و مواجه با آزار و اذیت‌ های حکومت را ندارند. اصحاب این دو امام با عهده‌دار شدن نمایندگی امام در شهرهای…

چکیده شیخ کلینی در کتاب کافی تنها یک بخش با 257 حدیث را به «ابواب التاریخ» اختصاص داده که از پنج جنبه: طریقه نقل، اتصال سند، مشایخ بدون واسطه و با واسطه کلینی و راویان از امام این احادیث را مورد ارزیابی قرار دادیم. کلینی بیشتر روایات تاریخی خود را از مشایخ قمی خود اخذ کرده که در منابع رجالی موجود، می‌توان بر وثاقت و سلامت مذهب بیشتر مشایخ او پی برد، و تعدادی که وثاقت و مذهب آنها احراز نشده‌اند، به دلیل عدم وجود اطلاعاتی از آنان است، و نه عدم وثاقت و سلامت مذهب. کوفی‌ها بیشترین سهم را…

چکیده مدیریت اسلامی، توان اداره نمودن یک مجموعه، برای رسیدن به اهدافی مشخص، طبق اخلاق و توحید اسلامی است. از آنجا که یکی از بخش‌های مهم مدیریت، اخلاق مدیریتی است و به این مهم، کمتر پرداخته شده، این نوشتار با استفاده از سیره و احادیث امام رضا(ع) که نقش بسیار پررنگی در تبیین مدیریت اخلاقی برای نسل‌های مختلف دارد، کوشیده است، بخشی از این خلا را پر کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، مدیر باید شرایط خاصی مانند علم، بردباری، اخلاق نیکو و خداترسی در تمامی بخش‌های مدیریتی را داشته باشد و وظیفه‌شناس و متواضع برخورد کند و با تلاش و…