مقالات

درآمد بدون شک، یکی از امتیازات فرهنگ شیعه، به کارگیری دستورات و روایات حضرات ائمه معصوم (ع) به همراه قرآن، در میدان عمل است؛ تا آن جا این به همراه آمیختگی موجب رشد و بالندگی و غنای فرهنگی این مکتب این گردیده است. در این میان سخنان گهربار امام علی (ع) از جایگاه ویژه ای برخوردار است. سخنان آن حضرت وی را در جایگاهی قرار داده که یک دانشمند، او را ستاره درخشان آسمان علم و ادب می بیند، و یک نویسنده برجسته از شیوه نگارش او پیروی می کند، و یک فقیه، همیشه بر تحقیقات و پدیده های او…

مقاله در این مقاله، سیره عملی امام علی (ع) و نقش پیروی از این شیوه فرضیه در استقرار عدالت قضایی در جامعه اسلامی بررسی و تبیین شده است. در بیان مطالب، مفاهیم فقهی و حقوقی واژه‌های «سیره» و «عدالت» از دیدگاه‌های مختلف که امروزه مدنظر حقوق دانان و مقررات ناظر به حقوق بشر است، طرح و بررسی شده است. طبیعی است که در این بحث باید وجود و حدود و قلمرو و اهداف چنین منبع و قاعده عملی و بازتاب محتوای سیره در داوری‌ها و قضاوت‌های آن امام همام در اعلامیه‌های جهانی حقوق بشر و حقوق بشر اسلامی (بیانیه قاهره)…

چکیده: ارتباطات میان انسانی معصومین (اعم از پیامبر اکرم و ائمه طاهرین) با مخالفان خود، دربردارنده درس هایی گران بها در حوزه تربیت اخلاقی برای مربیان تربیت است؛ برخوردهایی که حتی در مواردی منجر به هدایت شخص مخالف و پیوستن او به جمع مؤمنان گشته است. این نوشتار، با بررسی رفتار عملی امام علی در مواجهه با مخالفان از یک سو، و تحلیل سخنان و گفتار ایشان درباره چگونگی رفتار با مخالف از سوی دیگر، به استخراج مهم ترین اصول و روش های تربیتی در مواجهه با مخالف می پردازد. طرح مسئله مهم‌ترین مفروضات این پژوهش را می‌توان در دو…

چکیده : اصول مدیریت اجتماعی مستخرج از آیات قرآن و بازتاب آن در سیره مدیریتی امام علی (علیه‌السلام) منتج به ایجاد قواعدی می‌شود که می‌تواند راهنمای مدیران در عرصه مدیریت اجتماعی باشد. این بررسی نشان می‌دهد که امیر مؤمنان در مدیریت جامعه پایبند به اصولی چون تکریم، رفق و مدارا، عدالت‌ورزی و عدالت‌خواهی، حق‌مداری، آزادی، مردم‌داری، اهتمام به مستضعفان، عدم انظلام، تربیت و اصل تعاون بودند. تأکید امام بر اصول برگرفته از قرآن کریم جامعه را به سمت و سوی ایجاد عدالت اجتماعی، آزادی حقیقی و امنیت سوق می‌دهد.

چکیده: حضرت علی (ع) شخصیتی فرامذهبی است كه به مذهب و فرقه ای خاص اختصاص ندارد و این امر ناشی از اخلاق والا و كمال شخصیتی است كه در وجود آن حضرت نهفته است؛ لذا عمده مذاهب و فرق اسلامی – از شیعه و اهل سنت – نسبت به ایشان ارادت خاصی نشان داده، در منابع حدیثی و كتب مذهبی خود از جایگاه ویژه و فضایل نامبرده بسیار یاد می كنند. این مقاله، به قصد آشنایی مختصر خوانندگان بر گوشه ای از این امر، به روش كتابخانه ای، سعی دارد جایگاه و مقام حضرت (ع) نزد اهل تسنن را با…

چکیده : در این پژوهش ضمن بررسی اصول و موازین حقوق جنگ یا حقوق بشردوستانه معاصر، پیشینه آن در جنگ‌های عصر امام علی (ع) تشریح و با این قوانین مقایسه شده است. این بررسی نشان می‌دهد آن حضرت قرن‌ها قبل از تصویب معاهدات بین‌المللی و کنوانسیون‌های مختلف حقوق بشردوستانه، به رعایت موازین انسانی در جنگ اهتمام ورزیده و اصولی را پایه‌گذاری کردند که نه‌تنها براین قوانین و معاهدات مقدم‌تر است، بلکه در برخی امور مثل تقدم صلح بر جنگ، دعوت به صلح و اقناع دشمن قبل از درگیری، امان دادن و پرهیز از امان شکنی و غدر، تصرف نکردن غنائم…

چکیده در نظام سیاسی امامت، امام معصوم از جانب خداوند منصوب می شود. در اندیشه و عمل حضرت علی(علیه السلام) که اولین امام و هویت بخش تشیع است، حضور مردم و رضایت آنان نقشی اثربخش دارد. علی(علیه السلام) علی رغم داشتن پشتوانه ی عصمت و نصب الهی، مدت 25 سال از خلافت دور ماند و سرانجام با خواست و اصرار مردم، حکومت و مدیریت جامعه ی اسلامی را بر عهده گرفت. او شورای مهاجرین و انصار و اجتماع آنان بر فردی به عنوان امام را موجب خشنودی خدا می داند و بر انتخاب خود از سوی مردم صحه می گذارد….

چکیده از نظر امام علی (ع) عرصه سیاسی حکومت حق محور، عرصه ای شایسته سالار است که در آن همه افراد جامعه باید موقعیت مشارکت در حکومت را داشته باشند. و حکومت بر اراده و حضور آنان متکی است. نگاه ایشان به حکومت به مثابه وسیله ای برای خدمت به مردم است. پرهیز از خود کامگی، تاکید بر مشاوره با مردم وجه بارز حکومت آن امام (ع) است. در این حکومت از عامه مردم به مثابه ستون دین و سپر محکم در برابر دشمنان یاد می شود. آن حضرت ارزش فوق العاده ای برای ضرورت جلب حسن ظن مردم قائل…

چکیده این مقاله به بررسی اوضاع و شرایط حکومت امام علی (ع) و تأثیر آن بر اجرای برنامه‌های آن حضرت می‌پردازد. دگرگونی‌های پیش‌آمده در بینش و روش مسلمین، اوضاع آشفته اجتماعی ناشی از شورش عمومی علیه خلیفه سوم و قتل او، تضعیف نهاد خلاف به دنبال دو خلیفه کشی متوالی، اختلافات ناشی از خونخواهی عثمان، وجود دشمنی‌های ریشه‌دار میان قبایل قریش، اطاعت نکردن شهرها و مناطق مهم دنیای اسلام از حکومت امام و کافی نبودن یاران و کارگزاران همراه، از مهم‌ترین عواملی است که اوضاع را برای حکومت امام و پیشبرد برنامه‌های ایشان دشوار و آن را با ناکامی قرین…