مقالات

چکیده کتاب سلیم، قدیمی‌ترین کتاب تاریخی ـ کلامی شیعه از قرن اوّل و دوم هجری در مورد فضایل و جایگاه اهل‌بیت(ع) و عاقبت دشمنان و مخالفان آنان است که به دلیل اهمیت تاریخی و مباحث کلامی آن، سُلیم، کتاب سلیم و ابان‌بن‌ابی‌عیاش، راوی کتاب، بارها مورد نقد و بررسی موافقان و مخالفان قرار گرفته است؛ اما راوی اصلی که کتاب از طریق او برای راویان بعدی انتشار یافته، یعنی عمر بن‌ اذینه، از شیعیانِ مورد اعتماد ابان و از اصحاب امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) است که تا کنون هیچ تحقیق مستقلی از موافق یا مخالف درباره وی دیده نشده…
چکیده برخی از نامه‌های امام علی(ع)، از نوع مکاتبات اداری و سازمانی بوده است و اصول مدیریت مملکت را در خود جای داده‌اند. امیر مؤمنان(ع)، در همان روزهای نخست حکومتی، اقدام به تجدید ساختار مدیریتی کرد و کارگزاران پیشین را که نوعاً از میان بنی‌امیه و هواداران آنان بودند، تغییر داد. پژوهش حاضر، به دنبال بررسی این مسئله است که دستورالعمل‌ها و فرمان‌های امام علی(ع) به کارگزاران حکومت اسلامی، دارای چه ساختار و معیاری است؟ و به‌طور کلی، روش برخورد امام(ع) با کارگزاران چگونه بوده است؟ از این‌رو، هدف از این مقاله بررسی فرمان‌ها و دستور‌های امام علی(ع) در ابعاد…
چکیده: از آن رو که توجه و بررسی در زندگی ائمه اطهار «علیهم السلام» به عنوان پیشتازان مسیر کمال و سالکان حقیقی راه دوست، برای شیعیان متاسی بسیار حایز اهمیت است و نیز به دلیل آنکه انسان موجودی اجتماعی است و علم به آداب معاشرت در حسن معاشرت او بی تاثیر نمی باشد، بررسی کلام آن بزرگواران پیرامون این مبحث لازم و ضروری به نظر می رسد. تحلیل مجموعه گفتار امام حسن مجتبی «علیه السلام»، به عنوان نمونه تمام عیار انسان کامل در باب آداب معاشرت، به طور قطع چراغ فروزانی برای دوست داران وصول به صراط مستقیم می باشد….
چکیده حضرت خدیجه کبری(س) گوهر درخشانی که در عصر تاریک جاهلیت و دوران افول ارزش‌ها و انکار جایگاه و حتی انسانیت زن، در مکه مکرمه درخشید و با عقلانیت و عرفان کامل، انتخاب شایسته محمد امین(ص)، مشاور صادق و مایه سکون و آرامش آن حضرت شد. او هرگز تحت تأثیر فرهنگ ناپسند جاهلی نبود و با پیشتازی در ایمان، ایثار و دفاع از حق، به مادری 12معصوم(ع) مفتخر گردید. بانویی موحده، عالمه، زاهده، طاهره، نجیبه، زکیه، شجاع و با اراده، که همواره رسول خدا و ائمه معصومین(ع) بر نقش بی‌‌بدیل ایشان در ترویج اسلام و ارزش‌های ناب تأکید داشتند. پیامبر…
چکیده حضرت خدیجه کبری(س) گوهر درخشانی که در عصر تاریک جاهلیت و دوران افول ارزش‌ها و انکار جایگاه و حتی انسانیت زن، در مکه مکرمه درخشید و با عقلانیت و عرفان کامل، انتخاب شایسته محمد امین(ص)، مشاور صادق و مایه سکون و آرامش آن حضرت شد. او هرگز تحت تأثیر فرهنگ ناپسند جاهلی نبود و با پیشتازی در ایمان، ایثار و دفاع از حق، به مادری 12معصوم(ع) مفتخر گردید. بانویی موحده، عالمه، زاهده، طاهره، نجیبه، زکیه، شجاع و با اراده، که همواره رسول خدا و ائمه معصومین(ع) بر نقش بی‌‌بدیل ایشان در ترویج اسلام و ارزش‌های ناب تأکید داشتند. پیامبر…
چکیده حضرت خدیجه کبری(س) گوهر درخشانی که در عصر تاریک جاهلیت و دوران افول ارزش‌ها و انکار جایگاه و حتی انسانیت زن، در مکه مکرمه درخشید و با عقلانیت و عرفان کامل، انتخاب شایسته محمد امین(ص)، مشاور صادق و مایه سکون و آرامش آن حضرت شد. او هرگز تحت تأثیر فرهنگ ناپسند جاهلی نبود و با پیشتازی در ایمان، ایثار و دفاع از حق، به مادری 12معصوم(ع) مفتخر گردید. بانویی موحده، عالمه، زاهده، طاهره، نجیبه، زکیه، شجاع و با اراده، که همواره رسول خدا و ائمه معصومین(ع) بر نقش بی‌‌بدیل ایشان در ترویج اسلام و ارزش‌های ناب تأکید داشتند. پیامبر…
چکیده پژوهش حاضر با هدف مطالعه “اثر روزه داری بر سلامت روان دانشجویان” طراحی و اجرا گردید. 162 نفر دانشجو (102 دختر و 60 پسر) به عنوان نمونه در دسترس، انتخاب و یک تا دو هفته قبل از ماه مبارک رمضان، “پرسشنامه سلامت روان (GHO)را به عنوان پیش آزمون و یک تا دو هفته پس از اتمام ماه رمضان، مجددا همان پرسشنامه را به عنوان پس آزمون تکمیل نمودند. نمرات به دست آمده در پیش آزمون و پس آزمون کسر و نمره ای که میزان و جهت تغییرات “سلامت روان” را در قبل و بعد از ماه رمضان نشان می…
چکیده نقش اسوه و الگو در تکوین شخصیت آدمی و سعادت وی انکارناپذیر است. به همین سبب در آموز‌ه‌های دینی و دیگر علوم نیز به بحث الگوبرداری پرداخته شده است. واژه‌‌‌ی «اسوه» در این موضوع نقش کلیدی داشته و پرکاربرد است ولی به مرور زمان معنای اولیه‌‌ی آن مغفول واقع شده و غالباً فهم صحیح و کاملی از کاربردهای قرآنی و حدیثیِ «اسوه» صورت نگرفته ‌است. در این مقاله، معنای اصیل واژه اسوه، کاربردها و اقتضائات آن بازکاوی شده تا از این رهگذر مراد نصوص دینی بهتر تبیین گردد. چنانکه واژه اسوه دو معنای کلّی دارد: معنای اولیه آن مداوا،…
این مقاله به بررسی مباحث فقهی و تاریخی «رؤیت هلال» در منابع اسلامی می‌پردازد. در بخش اول، به موضوعات تاریخی و اختلاف‌برانگیزی مانند «عدد و رؤیت» اشاره شده است که در سده‌های چهارم و پنجم هجری، میان اصحاب عدد (قائلان به کامل بودن همیشگی ماه رمضان) و اصحاب رؤیت (قائلان به امکان ۲۹ روزه بودن آن) مورد بحث بوده است. همچنین مباحثی مانند اعتبار رؤیت هلال پیش از زوال، حکم حاکم در اثبات هلال، و نقش شهادت شهود با توجه به شرایط جوی و علمی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در بخش دوم، مباحث معاصر مانند «اشتراط یا عدم اشتراط اتحاد…
چکیده حلول ماه قمری برای به جا آوردن تکالیف فردی و اجتماعی لازم است. زیرا انجام پاره‌‏ای از احکام و تکالیف فردی و اجتماعی مانند روزه گرفتن، شب قدر، روزه گشودن، عید فطر، حج گزاردن، وقوف در عرفات و مشعر، عید قربان و… منوط به احراز آغاز و پایان ماه قمری است. از طرفی اختلاف و تفرقه مسلمانان در انجام اعمال و وظایف دینی و برگزاری مراسم بسیار مهم اسلامی موجب بروز مشکلاتی در امت اسلامی می‏شود. در نوشتار حاضر دیدگاه فقیهانی ‏که برخلاف نظر مشهور قائل به تعمیم ثبوت رؤیت هلال ماه ‏اند مورد بررسی قرار گرفته است. در…
چکیده مسأله رؤیت هلال، پیش از زوال همواره مورد بحث بوده است و در زمان ما نیز، موضوعاتی نظیر اشتراط یا عدم اشتراط اتّحاد آفاق و اعتبار قولِ هَیَوى و محاسبات فلکى محل بحث است. همچنین موضوعاتی مانند غروب هلال بعد از شفق، تطوّق (به نظر برخى)، شهادت یک شاهد، شهادت زن؛ حکم حاکم در رؤیت هلال، شهادت بر شهادت، چگونگى ثبوت هلال در قطبین، وظیفه شاک در هلال شوال، ضابطه وحدت و تقارب افق، لیله القدر و ارتباط آن با رویت را می توان از جمله مصادیق عبارت «اختلاف امت من رحمتی» دانست. در این مقاله به بررسی آراء…
چکیده این نوشتار به این پرسش پاسخ می گوید که چرا اهل سنت با وجود نصوص فراوان بر امامت حضرت علی، آن حضرت را از مقام امامت و خلافت حذف کردند؟ نویسنده با استقراء در آثار اهل سنت و نیز در آثار برخی معاصران، به ده توجیه دست یازیده و در ذیل آن ها به بررسی این توجیه ها پرداخته است. کلیدواژگان: شیعه ، اهل سنت ، صحابه ، امامت ، نسخ امامت ، خلافت بلافصل و مع الفصل ، اصل ترتب و اولویت ، بیعت ، ولایت معنوی ، سکولار