چکیده: قرآن کریم رویدادهای تاریخى را خودبه‌خود و تصادفی نمىداند و قضا و قدر و لزوم تسلیم چشم و گوش بسته را در برابر فرمان‌های غیبى رد مىکند و در بیدار کردن هوش و گوش مردم مىکوشد تا تصور نکنند که جبر محض در زندگی آن‌ها حاکم است. قرآن این برداشتهاى افراطى و انحرافى را قبول ندارد و همه‌جا بر روى قوانین تاریخى تکیه مىکند. اگر انسان با اراده و اختیارى که خدا به او بخشیده است، نتواند از قوانین تاریخى به نفع خود بهره‌برداری و بر آن‌ها حکومت کند، قوانین تاریخى بر او حکومت خواهد کرد. از آنجا که…
