پایان نامه ها

 توضیحات: جامعه شیعه نیز از قاعده کلی دیگر گروه‌های اسلامی که بنا به دلایل و شرایط مختلف از درون گرفتار انشعابات فکری و عقیدتی می‌شدند مستثنا نبود. آغاز تفرق شیعی را می‌توان پس از شهادت امام حسین (ع) دانست که ادامۀ و استمرار آن در زمان دیگر ائمه (ع) جریان داشت. بعضی از این جریانات که از بنیان ضعیف‌تری برخوردار بوده در کوتاه مدت مضمحل و یا کمرنگ می‌شدند، برخی نیز به دلیل اقتضائات زمانی و مکانی خاص از پایداری بیشتری برخوردار می‌شدند. زمان امام رضا (ع)، به دلیل اینکه جریان‌های فکری و فرقه‌های شیعی از نظر کمی و کیفی…

 چکیده: بحث درباره واقعیت‌های هستی، ارتباط پدیده‌ها با یکدیگر، نیاز پدیده‌ها به علت هستی‌بخش، ذرات، صفات و افعال علت هستی‌بخش و … از اساسی‌ترین مباحث در زندگی بشر بوده، هست و خواهد بود. مجموعه این مباحث که فلسفه الهی را تشکیل می‌دهد، به دلیل آنکه نقشی اساسی و زیربنایی را در شناخت امور واقعی از امور غیرواقعی، تحکیم اصول و مبانی جهان‌بینی دینی و تثبیت باورها دارد، با ارائه قوی‌ترین و عمیق‌ترین براهین و استدلال‌های عقلی می‌تواند از حریم دین و مسائل اساسی آن به بهترین وجه ممکن دفاع کند، بنابراین مورد توجه ادیان آسمانی بوده و توسط رهبران این…

چکیده: عصر امام رضا (ع) دوران تشتت آرا و شکل‌گیری نحله‌ها و گروه‌های مختلف فکری و عقیدتی است. در این میان وجود کشتی نجاتی که گم‌گشتگان و متحیرین دریای اندیشه‌های گوناگون در آن آرام گیرند، ضرورت می‌یابد؛ و این ناجی وجود ثامن‌الحجج (ع) می‌باشد. ایشان با ارائه تبیین عقلانی از معارف ناب عقیدتی دین مبین اسلام، آن مهم را به انجام رساندند. امری که در عصر ختم نبوت ضرورتی دوچندان می‌یابد. اثبات وجود خداوند متعال بر اساس اصول عقلی نظیر اصل علیت و احتیاج معلول به علت در قالب براهین مختلفی نظیر برهان نظم، حدوث و حرکت از جمله مطالب…

چکیده: پژوهش حاضر به بررسی براهین اثبات وجود خدا که در کلام دو امام معصوم حضرت امام علی (ع) و امام رضا (ع) به کار رفته می‌پردازد؛ تا میزان استفاده دو امام و نیز شباهت‌ها و تفاوت‌ها در شیوه استفاده‌ی دو امام مشخص گردد. البته وقتی گفته می‌شود «برهان»، نباید انتظار داشت که در اغلب موارد، براهین کاملی که از صغری و کبری تشکیل شده باشند، در کلام دو امام یافت شود، بلکه شاید چنین موردی به‌صورت کاملاً نادر یافت گردد؛ مخصوصاً که دغدغه امامان، اولاً و بالذات اثبات وجود خدا نبوده، و بیشتر به بیان صفات و ویژگی‌های او…

چکیده: مناظرات فلسفی و کلامی امام رضا (ع) یکی از برجسته‌ترین شیوه‌های تربیتی اسلام است. این پژوهش به تبیین و تحلیل ابعاد تربیتی روش امام رضا (ع) در مناظرات فلسفی و کلامی پرداخته است. نوع تحقیق حاضر، بنیادی نظری و روش تحقیق آن توصیفی – تحلیلی مبتنی بر روش کتابخانه‌ای است. مناظرات فلسفی و کلامی امام رضا (ع) بر پنج مبانی تربیتی استوار است. این مبانی تربیتی یا گزاره‌های کلی اخباری به این ترتیب است: انسان به‌طور بالقوه توانایی مناظره دارد، منشأ مناظره ویژگی حقیقت‌جویی انسان است، میل به تعالی اندیشه و تقویت تفکر در انسان، برخورداری از قوه بیان،…

چکیده: عصر امام محمد بن علی الجواد (ع) بخشی از دوران شکل‌گیری فقه و حدیث شیعه است؛ لذا پژوهش حاضر در پی آن بوده است تا نقش و جایگاه امام را در نشر حدیث شیعه تا حد امکان آشکار نماید؛ بدین منظور مطالعه‌ای در زندگی و اقدامات امام در امر پرورش راویان و برگزاری جلسات مناظره و احتجاج و نظام وکلا و … انجام گرفت، و نتایج زیر حاصل شد: بشارت ولادت امام جواد (ع) را پدر بزرگوارش به‌عنوان مولودی پر خیر و برکت به شیعیان داده است. امامت ایشان در خردسالی، از بزرگ‌ترین اتفاقاتی بود که اسباب تحیر شیعیان…

چکیده: با توجه به اینکه عترت پیامبر (ص) در جایگاه ترجمان قرآن هستند، شناخت روایات آن بزرگواران در تفسیر قرآن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پژوهش حاضر به گونه شناسی روایات امام جواد (ع) و امام هادی (ع) در تفسیر قرآن می‌پردازد. مراد از گونه شناسی، تفکیک روایات وارد شده در تفاسیر نقلی، در گونه‌های متعدد، بر اساس میزان و نحوه‌ی ارتباط آن‌ها با تفسیر قرآن است. در مجموع، روایات رسیده از این دو امام بزرگوار (ع) در تفسیر قرآن، بالغ بر 9 گونه، بدین شرح است: 1- بیان معنای لغوی؛ 2- تبیین تفسیری؛ 3- تبیین معنای باطنی؛ 4- تطبیق…

چکیده: به‌منظور شناخت نقاط ابهام آمیز سیره عمومی و همچنین کیفیت تعاملات امامان معصوم (ع) با نوع انسانِ معاصر با آنان بررسی تاریخ تشیع در دوره زمانی هر یک از امامان معصوم (ع) به‌عنوان بخشی از افراد جامعه انسانی ضروری به نظر می‌رسد. سؤال کلی بررسی شده در این نوشتار به وضعیت فرهنگی و سیاسی شیعیان در دوران امام جواد (ع) معطوف است. این نوشتار به دنبال بررسی این فرضیه است، که آیا وضعیت شیعیان در شرایطی یک‌دست و یکپارچه بوده است؟ یا اینکه برخلاف تصور رایج، اختلافات جدی کلامی در میان جامعه شیعه و امامیه وجود داشته است، با…

چکیده: هدف پژوهش حاضر تبیین مختصات تربیت اجتماعی از منظر امام جواد (ع) است. روش این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی است که در این تحقیق پس از مطالعه متون کتاب‌ها و احادیث ذکر شده از امام جواد (ع)، نیایش‌ها، سخنان و احادیثی را که حول تربیت اجتماعی و ابعاد آن می‌باشد را دسته‌بندی و سپس به استخراج مبانی مربوط به بحث تربیت اجتماعی پرداخته شده است. جامعه در این طرح محتوای کلیه کتاب‌ها و پایان‌نامه‌ها و مقالات است که به بررسی و تبیین مختصات تربیت اجتماعی (مبانی-اصول- روش‌ها) از منظر امام جواد (ع) پرداخته‌اند. روش گردآوری مطالب نیز در…

چکیده: حضرت هادی (ع) همچون پدران بزرگوارشان در زمینه‌های متعددی سخنان و رهنمودهایی دارند، که به شکل روایات متنوعی گزارش شده و به دست ما رسیده است. روایاتی که از امام هادی (ع) در باب امامت نقل شده است، 120 روایت می‌باشد که با حذف موارد تکراری 70 روایت قابل بررسی است، در این پژوهش سعی بر این است، روایاتی که از امام هادی (ع) پیرامون مبحث امامت به یادگار مانده، گردآوری شود که نهایتاً 49 روایت از این تعداد مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است، این مجموعه از روایات به موضوعات جزئی‌تری قابل تقسیم است، که می‌توان به…

چکیده: 1) هدف پژوهش: بررسی فعالیت‌های علمی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی امام هادی (ع) و نشان دادن نقش حضرت در حفظ میراث شیعه و غنی ساختن آن با آثار گران‌بهای روایی که از خود به یادگار گذاشته است؛2) روش نمونه‌گیری: در تهیه و تدوین این رساله از قدیمی‌ترین کتب تاریخی، رجالی، سیره و حدیثی و دیگر منابع معتبر دیگر استفاده گردیده است؛3) روش پژوهش: در این تحقیق از روش کتابخانه‌ای و با فیش‌برداری از قدیمی‌ترین منابع از جمله ارشاد، اعلام الوری، تاریخ طبری، حبیب السیر و … بهره گرفته شده، و در شمارش احادیث امام (ع) از «برنامه اهل‌بیت (ع)»…

چکیده: چکیده این پایان‌نامه شامل: خلاصه، اهداف، روش‌های اجرا و نتایج به دست آمده می‌باشد؛ این پژوهش با این هدف که نگاه قرآن و ائمه (ع) به‌ویژه امام هادی (ع) به مسئله جبر و اختیار چگونه بوده است؟ و از آنجا که مسئله جبر و اختیار از مسائل مهم اعتقادی است و باید عقاید ما برگرفته از اعتقادات ارائه شده توسط ائمه هدی (ع) باشد، لازم است این مسئله از منظر این بزرگواران به‌تفصیل مورد بررسی قرار گیرد و چون درباره نامه امام هادی (ع) به اهل اهواز کاری صورت نگرفته است، ضرورت دارد درباره‌اش تحقیق شود. پرسش اصلی این…