مقالات

چکیده: تعتبر أسرة آل یقطین من الآسر التی أسهمت إسهاما فاعلا فی المجال السیاسی والاداری بل والفکری أیضا و هذا ما نراه واضحا عند قراءتنا سیره حیاة هذه الاسرة من خلال ما أوردته بعض المصادر عن سیرتهم الذاتیه… .
چکیده: کان لامیر المومنین علی علیه السلام مشیاً خاصاً به فی التدوین مخالفاً للخطة الحاکمة و کان یقتدی فی ذلک المشی بالاشرات النبویه الخاصه به علیه السلام…
چکیده: احادیث راویان اهل سنت به نقل از ائمۀ شیعه و حجیت آن، از جمله موضوعات پراهمیت علم درایه و فقه است. در یک نگاه کلی می‌توان اندیشمندان شیعه را به دو گروه موافق و مخالف حجیت خبر موثّق تقسیم کرد. إسماعیل بن أبی‌زیاد سکونی از جمله راویان اهل سنت است که روایات فراوانی به‌ویژه در حوزۀ فقه از امام صادق (ع) روایت کرده است. بازشناسی این راوی در جهت آشکار ساختن میزان اعتبار روایات او در منابع حدیثی شیعه اهمیتی فراوان دارد. با توجه به توثیق سکونی از سوی اندیشمندان شیعی و عمل فقیهان به روایات او می‌توان گفت…
چکیده: لقد نزل القرآن الکريم کمعجزة خالدة علي النبي الاکرم باللغة العربية و قد عجز فصحاء العرب أن يأتوا بسورة من مثله؛ و يعتبر القران معجزة ذات ابعاد مختلفة و قد استعمل في اسلوبه الاساليب الادبية المتنوعة؛ و بما أن النبي هو المخاطب بالقرآن فقد کان يدرک کل ما جاء فيه و أما بقية المسلمين فيختلفون في فهمه علي درجات و من هناکان يبين النبي جزئياته؛ و بذلک تخرج عدد من الصحابة علي يدي النبي، و کان ذلک بداية حرکة التفسير و لم ينته الامر عند هذا فقد حمل الراية التابعيون، فقد بذلوا جهوداً في خدمة الکتاب الکريم و دوّنوا…
چکیده: طلیعه شاگردان مكتب امامان معصوم (علیهم‏ا السلام) مانند قلّه‏ هایى اند كه از فراز آن، پرتو دین، دیانت و تقوا رخ می نماید. آنان همانند چشمه سارانى هستند كه فیض چشمه فیضشان، دامن طبیعت را طراوت بخشیده و هم بهار تلاوت را غنا داده است. فضل بن شاذان میگوید: سعید بن جبیر از شاگردان برجسته و از ستارگان آسمان امامت و ولایت امام همام على بن الحسین (علیهما السلام) كه در رأس سلسله اصحاب خمسه1 امام زین العابدین قرار داشت. امام صادق (علیهما السلام) در وصف سعید میفرماید: سعید بن جبیر در صراط مستقیم بود و به على بن…
چکیده: ابان ابن تغلب از اصحاب جلیل‌القدر امام باقر و امام صادق (علیهم‌ السلام) است که منابع فرقین او را به نیکویی ستوده‌اند. برآیند داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که وی بیش از همه به فقه اهتمام داشته است. با این‌ همه، نوشتار حاضر تلاش نموده با رویکردی تحلیلی نشان دهد که وی علاوه بر تفقه، در دانش کلام نیز تخصص داشته و به‌ خوبی آن را به کار می‌بسته است؛ این مهم با بررسی اتکای او به منبع وحیانی در تبیین دقیق مبانی فکری شیعه و دفاع از آموزه‌های آن، توانمندی در پاسخ‌گویی به پرسش‌های شیعه و غیر آن، مواجهه…
چکیده: احادیث راویان اهل سنت به نقل از ائمه شیعه و حجیت آن، از جمله موضوعات پراهمیت علم درایه و فقه است. در یک نگاه کلی، می‌توان اندیشمندان شیعه را به دو گروه موافق و مخالف حجیت خبر موثق تقسیم کرد. اسماعیل بن ابی زیاد سکونی از جمله راویان اهل سنت است که روایات فراوانی، به‌ویژه در حوزه فقه، از امام صادق (ع) روایت کرده است. بازشناسی این راوی برای آشکار ساختن میزان اعتبار روایات او در منابع حدیثی شیعه اهمیتی فراوان دارد. با توجه به توثیق سکونی از سوی اندیشمندان شیعی و عمل فقیهان به روایات او، می‌توان گفت…
چکیده: سید حمیری، یکی از شاعران برجسته شیعی است که شعر خود را در خدمت نشر مفاهیم دینی و تبیین فضایل اهل‌بیت (ع) و دفاع از ایشان قرار داده است. سید حمیری، از آن دسته شاعران نیست که گوهر شاعری خود را یکسره در دامان تشبیه پردازی‌ها و تصویرسازی‌های دور و دراز بریزد و تصاویر غیرمعمول و رنگارنگ دور از ذهن خلق کند، بی‌آنکه این تصاویر، محتوای چشمگیری داشته باشند. به نظم کشیدن عقاید ناب و ریشه‌دار شیعی، چنان بر سراسر چکامه‌های این شاعر غلبه دارد که در اکثر قریب به‌اتفاق موارد، تشبیهات محدودی که شاعر به کار می‌برد، در…
چکیده: از پیش‌کسوتان فقه شیعه در سده دوم هجری، ابان بن تغلب است. وی افزون بر فقاهت، به صاحب‌نظری در حوزه‌های تفسیر، قرائت، حدیث و ادب شناخته می‌شود؛ افزون بر این، از اصحاب برجسته صادقین (ع) هم هست. آثار نوآورانه‌اش نیز در برخی از حوزه‌های معرفت کهن، قدیم‌ترین به شمار می‌روند. این مطالعه بنا دارد جوانب مختلف و نکاویده شخصیت ابان، ابهام‌ها در مورد جایگاه علمی و پایگاه اجتماعی وی، راه‌کارهای شناخت بهتر او و ضرورت و فواید نظری چنین مطالعه‌ای را بازکاود. هدف اصلی مقاله، فراتر از مطالعه احوال ابان، دست‌یابی به الگویی برای مطالعه شخصیت‌های کهن تاریخ فقه…
چکیده: محمد بن مقلاص اسدی مکنی به ابوالخطاب یکی از غلات معروف در زمان امام صادق (ع) بوده است. او امام را تا مقام خدایی بالا برد و درباره ایشان غلو کرد. غلو در لغت به معنای تجاوز از حقوق و حقیقت است و مترادف آن را می‌توان افراط دانست ولی اصطلاحاً به معنی اعطای مقام الوهیت و خدایی به ائمه اطهار (ع) و شراکت آنان در معبودیت است. در قرآن نیز صراحتاً در سوره نساء آمده است: در دینتان غلو و افراط نکنید. اسامی گوناگونی را برای ابوالخطاب یادکرده‌اند که از جمله می‌توان به محمد بن زینب اسدی اجدع،…
چکیده: از مهم‌ترین ویژگی‌های حدیث شیعه، مکتوب بودن آن است. احادیث اهل‌بیت: از زمان صدور به‌وسیله اصول و کتب شیعیان به سده‌های بعد منتقل می‌شد تا اینکه از سوی مؤلفان جوامع حدیثی، به‌ویژه صاحبان کتب اربعه، تدوین و تبویبی منظم یافت و از آن زمان، منابع و مصادر کهن اندک‌اندک به دست فراموشی سپرده شدند. امروزه نیز با استفاده از روش‌های گوناگون می‌توان این مصادر کهن را بازیابی کرد. کتاب التفسیر علی بن ابی‌حمزه بطائنی با توجه به گزارش‌های رجالیان تا قرن پنجم وجود و شهرت داشته که به‌مرور زمان با توجه به حوادث زمانه مفقود و از بین رفته…
علم کلام به عنوان دفاع از عقاید اسلامی پی ریزی شد واصول و ریشه‏‌های این دانش از قرآن مجید و سخنان امیر مؤمنان (علیه السّلام) برگرفته شده است. از این جهت، چیزی نگذشت که در مکتب پیشوایان شیعه متکلمان بلند پایه تربیت یافتند و محافل عقاید را با اندیشه های نورانی خود روشن ساختند. تاریخ متکلّمان شیعه خود نیاز به نگارش کتاب بزرگی دارد که به ترتیب قرون و یا به ترتیب الفبایی زندگانی و آثار آنان را به رشته تحریر در آورد. اینک در این شماره، و شماره های آینده به زندگانی متکلّمان شیعه خواهیم پرداخت و در هر…
خروج از نسخه موبایل