مقالات

چکیده جستار پیش رو، ریشه قرآنی طواف نساء در قرآن را بر اساس روایات تفسیری مورد کندوکاو قرار داده است. در ذیل تفسیر آیه «وَ لْیطَّوَّفُوا بِالْبَیتِ الْعَتِیقِ» از امامان معصوم (ع) روایاتی بر تفسیر و تطبیق آیه بر طواف نساء نقل شده است. ضمن بررسی این روایات و روایات دیگری در تفسیر آیه از فریقین رسیده می توان گفت که آیه اجمال دارد و از سویی دیگر با توجه به ضعف سندی روایاتی که آن را به طواف نساء تفسیر کرده اند، نمی توان به آن ها استناد نمود و در نهایت اینکه ظهور آیه و قوت روایات تفسیری…
چکیده از جمله مهم ترین اختلافات میان اهل سنت و شیعه، وجوب طوافی به عنوان «طواف نساء» در انتهای مناسک حج و پی آمد های حاصل از عدم انجام آن است. فقه اهل سنت بر خلاف شیعه، با کنار گذاردن طواف نساء، به وجوب طواف دیگری به نام «طواف وداع» رای داده است. نوشتار حاضر نقش طواف وداع اهل سنت را در حلیت زنان به منزله جایگزینی برای طواف نساء از منظر فقه امامیه به بحث نشسته است. جستجو در منابع فقهی و برشماری مواردی از سنت و برخی دیگر از قواعد و ادله فقهی که توان اثبات وحدت و…
چکیده در تحقیق حاضر حکم ادامه طواف واجبی که در اثر پیشامد عذر، قطع شده است، بررسی می‌شود. نتایج حاصل از این پژوهش ـ که به صورت اسنادی و کتابخانه‌ای و با تحلیل ادله صورت پذیرفته ـ حاکی از آن است که چنانچه مکلف بیش از سه دور و نیم از طواف را انجام داده باشد، ادامه طواف پس از رفع عذر، مطابق با نظر برخی از فقها صحیح، و طبق نظر برخی دیگر باطل است. منشأ اختلاف، روایاتی است که برخی طواف را با گذر از نصف، و برخی با اتمام چهار دور صحیح و قابل تکمیل دانسته است….
چکیده یکی از واجبات حج از نظر فقه شیعه، طواف نساء است که باعث حلیت همسر برای حاجی می‌شود. تعدادی از فقیهان شیعه برای اثبات وجوب آن، به آیه کریمه «وَ لْیَطَّوَّفُوا بِالْبَیْتِ الْعَتِیقِ» استناد کرده‌اند. از نظر بیشتر مفسران شیعه، مقصود از طواف در این آیه، منحصراً طواف نساء است. اما فقهای اهل سنت دیدگاه‌های دیگری دارند. در این نوشتار نخست مستندات تفسیر آیه به طواف نساء نقد شده است و سپس به ترتیب اولویت، از تفسیر آیه به طواف فریضه که مختار مرحوم اردبیلی است و اجمال آیه، دفاع شده است. کلیدواژه‌ها: طواف نساء؛ طواف فریضه؛ طواف وداع؛…
چکیده معنای اصلی طواف چرخیدن دور چیزی توأم با احاطه حسی یا معنوی است و در صحت طواف از طبقات بالاتر از کعبه به صدق عرفی طواف و موضوعیت مکان خانه به روایات و الحاق هوای مسجد و کعبه به مسجد و کعبه، استدلال شده که روایات مورد استناد علاوه بر ضعف سندی دلالتشان تام نیست و آیه و لیطفوا بالبیت العتیق و روایات طواف بیت به ضمیمه فهم عرف غیر متسامح، ظهور در محوریت خود بیت در طواف دارد. کلید واژه ها: طواف، بیت، کعبه، مسجدالحرام
چکیده نقش مقام ابراهیم در طوافِ کعبۀ معظمه در گزاره‌های به ظاهر متعارض از حضرات معصومین (ع) نقل شده است؛ منتها گسترۀ مدلول و وجه جمع بین آنها، چندان هویدا نیست؛ زیرا تحقیق موسع و یکپارچه‌ای در این‌ زمینه صورت نگرفته است! از این‌ رو پرسش از نقش مقام ابراهیم در محدودۀ طواف، مسئله‌ای است که نیازمند کاویدن تا مرحلۀ پاسخی درخور است. گزارش حلبی از جعفربن محمد با سند معتبر و دلالت مُحکمی، به طوافِ خارج از محدودۀ مقام ابراهیم و کعبۀ معظمه مشروعیت می‌بخشد. این تحقیق با هدف شناخت حدود و ثُغور احادیث و تبیین فقهی محدودۀ طواف…
چکیده: این مقاله به بررسی جایگاه، اهمیت و آداب طواف خانه کعبه در روایات اسلامی می‌پردازد. طواف به عنوان زیباترین و پرجاذبه‌ترین عمل حج، نماد بندگی و عشق به خداوند توصیف شده و در احادیث پیامبر(ص) و ائمه(ع) به عنوان زینت کعبه و عملی مشابه نماز — با امکان سخن گفتن در حین انجام آن — معرفی شده است. مقاله به بیان فضیلت‌های فراوان طواف، از جمله بخشش گناهان، افزایش درجات اخروی و تشبیه آن به آزاد کردن بنده می‌پردازد و بر استحباب زیاد طواف کردن حتی در شرایط سخت مانند بیماری یا بارش باران تأکید می‌کند. همچنین، نویسنده به…
چکیده یکی از واجبات حج، طواف بیت‌الله الحرام است. بر هر انسان حج‌گزاری که حج تمتع بجای می‌آورد، سه طواف واجب است: طواف عمره تمتع، طواف حج تمتع و طواف نسا. در این نوشتار پیشینه تاریخی طواف، و اهمیّت آن، مورد بررسی قرار گرفته است.
این مقاله به بررسی حکم فقهی طواف در طبقه فوقانی مسجدالحرام برای معذوران می‌پردازد. در ابتدا با استناد به نصوص معتبر و فتاوای فقهای شیعه — از قدیم تا معاصر — تأکید می‌شود که وظیفه اولیه معذورین، انجام طواف مباشری است، حتی اگر با کمک دیگران صورت گیرد، و طواف نیابی برای آنان کافی نیست. در بخش دوم، نظرات مراجع تقلید معاصر در مورد طواف از طبقه فوقانی مسجدالحرام — که به دلیل ازدحام جمعیت در طبقه همکف ممکن است تنها گزینه باشد — مورد بررسی قرار می‌گیرد. دیدگاه‌ها متفاوت است: برخی آن را مجزی می‌دانند، برخی فقط طواف نیابی…
چکیده از جمله مهم‌ترین اعمال موجود در پایان مناسک حج امامیه، طواف نساء است. این در حالی است که فقیهان مذاهب مهم اهل‌سنّت، طواف دیگری به نام طواف وداع را واجب می‌انگارند. نسبت‌سنجی و موازنه میان این دو طواف و بازنگری ویژگی‌های آن دو از دریچه‌های مختلف، مسئله‌ای است نیازمند پژوهش که به‌رغم کارکردهای فراوان در شکل‌گیری تصویری هر چه بهتر از باورهای فقهی هر یک از مذاهب اسلامی و پاسخگویی به پرسش‌های پیرامون یگانه یا دوانگاری این طواف‌ها، از دایره قلم‌زنی دانشیان و فقه‌پژوهان مسلمان به دور مانده است. نوشتار پیش رو، با مطالعه‌ای تطبیقی سعی در برجسته نمودن…
چکیده پیامبران اُسوه های عینی مبتلاء شدن های الهی بودند و گزارش مبتلاء شدن وی در قرآن با گزینشی هوشمندانه انجام شده هست. برابر فرضیه این پژوهش، پدیداری ابتلای پیامبران ارتباطی متقابل با شرایط فردی و اجتماعی آنها دارد. بنابراین، امتحان پیامبران متناسب با گفتمان جامعه روزگار آنها بوده هست و شناخت این گفتمان در تفسیر این مبتلاء شدن ها امری ضروری هست. از این رو، آنالیز شرایط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه زیستی پیامبران، در تشخیص زمینه های اجتماعی مبتلاء شدن وی کارآمد هست و در پی آن، عکسی دقیق تر از چرایی، چگونگی و توجیه تنوع گونه های…
چکیده: در فقه قدیم نظریه ای وجود داشت که زن در صورت پرداخت نشدن نفقه توسط زوج، حق طلاق داشته باشد و اکثر فقهای اهل سنت آن را به قبول حسن پذیرفته اند. در فتح الوهاب این حق طلاق را اولی از حق فسخ در عیوب جسمی دانسته است. در فقه شیعه این نظریه نتوانسته استحکام خود را پیدا کند و فتوای اکثر بر نداشتن حق طلاق برای زوجه است. شیخ طایفه در راس مخالفین بوده و می فرماید: اگر شوهری معسر شد زوجه نمی تواند به طلاق اقدام کند. علامه در نداشتن این حق تشکیک نموده و عنوان کرد…
خروج از نسخه موبایل