مقالات

چکیده: از ویژگی های ضروری برای موفقیت در تربیت، داشتن گشودگی اخلاقی، یا به تعبیری سعه صدر و داشتن ظرفیت بالای تحمل از جانب مربی است. این مقاله درصدد مفهوم شفاهی گشودگی اخلاقی و تبیین جایگاه آن در عرصه تربیت اسلامی است. برای این منظور، علاوه بر طرح تساهل منفی و مثبت پیشینه تاریخی را از منظر اندیشمندان غربی به ویژه ویلیام هر بررسی و به شواهد قرآنی و روایی موضوع نیز اشاره می شود و برای مبانی انسان شناختی و جامعه شناختی سعه صدره دلالت هایی آورده و از حیث تاریخی نیز با چند برهان، استدلال می شود و…

چكيده: اسلام با ظهورش به زنان تولد جديدی بخشيد و قانون تساوی زن و مرد را در ارزش‌های الهی و اجتماعی اعلان كرد و معيار فضيلت و برتری را در تقوا و پرهيزگاری دانست و حقوق هر يك را محترم شمرد. برخی؛ انتقادات نابجايی از شريعت اسلامی به سبب حقوق زنان در اسلام دارند. اما مسلم است كه اين ادعاهای نا بحق، يا به سبب كج فهمی احكام حقيقی اسلام است يا غرضمندانه است، در واقع اسلام حقوق زنان را پاس داشته و بالاترين احترام را به زن میگذارد. در اين مقاله ضمن بررسی نقش و جايگاه زن در اجتماعات…

چکیده: در اسلام نیز مشارکت اجتماعی اهمیتی بسزا دارد. اسلام در ضرورت مشارکت اجتماعی و توصیه ها و راهکارهای بسیاری ارائه نموده و بر آن تاکید داشته است. اسلام مشارکت انسان ها را ضامن بقای اجتماعی دانسته و جوامعی را که مشارکت میکنند، جوامعی پویا می داند. مشارکت مومنان در عمل اجتماعی که از مصادیق عمل صالح و احسان است، دایره ای گسترده از اعمال در حوزه های نظامی، اقتصادی، فرهنگی، علمی، سیاسی و مانند آن را در بر میگیرد. خدای تعالی در سوره مائده آیه شریفه 2 مسلمانان را به تعاون و یاری رساندن به یکدیگر فرمان میدهد. تحقیق…

چکیده: در اهمیت موضوع مدیریت همین كافی است كه انسان از زمانی كه زندگی اجتماعی او محدود بود تا امروز، با توجه به پیشرفت علم و افزایش جمعیت، از مدیریت بی‌نیاز نبوده و نیست و از همین روی از دیرباز موضوع مدیریت مورد توجه بشر بوده، تا بتواند، بهتر امكانات را بسیج كند و به اهداف خود زودتر برسد و به توفیقاتی هم دست یافته است. ولی از آنجا كه تدوین «علوم انسانی»، با «جهان بینی» افراد و مكاتب، ارتباط مستقیم دارد، از این‌رو هر گروه و مكتبی كه بخشی از «علم مدیریت» را توسعه داده، به همان اندازه نگرش‌های…

چکیده: بررسی قرآن و رویات اسلامی نشان می دهد اسلام همواره به محیط زیست به مثابه ظرف حیات و تکامل انسان اهمیت می داده است. بسیاری از قوانین اسلام بر همین مبنا پایه ریزی شده است. اسلام برای مسوولیت انسان در برابر محیط زیست اهمیت قائل شده و طبیعت را امانت خداوند در دست انسان می داند. به همین علت برای طبیعت حقوقی در نظر گرفته و انسان را مکلف به ادای آن حقوق می کند. در فقه اسلامی انسان با این حقوق، از جمله حقوق حیوانات و دیگر موارد طبیعی آشنا می گردد. كلید واژه: اسلام، محیط زیست، طبیعت،…

چکیده: فقر یک پدیده نامطلوب اجتماعی است که وجود و گستردگی دامنه آن در جامعه به پیامدهای زیان‌آور همه جانبه‌ای در کوتاه مدت و دراز مدت می‌انجامد. این پدیده شوم در همه ادیان و فرهنگ‌های بشری نکوهش و برای زدودن آن از جامعه راه‌ها و روش‌های گوناگونی پیشنهاد شده است. در قرآن کریم و روایات متعددی نیز، فقر به عنوان عامل منفی در زندگی انسان معرفی شده است که باید به زودی رفع گردد. اما در مقابل، در برخی از روایات عباراتی پیرامون ستایش فقر و جایگاه فقرا نزد خداوند دیده می‌شود که ایجاد یک نوع تعارضی در این زمینه…

چکیده: کلمه فساد و مشتقّات آن نزدیک به 50 مرتبه در 30 سوره قرآن کریم آمده است که نشان از اهمیّت موضوع دارد. مقاله حاضر در صدد است که مفهوم و عومل ظهور افساد، اقسام و اصناف مفسدان و مجازات آنان را از منظر قرآن کریم تبیین نماید. افساد در قرآن به معنای خارج شدن شیء از حالت اعتدال می‌باشد و قرآن کریم، مخالفت مردم از اوامر الهی، سلطه حاکمان و پادشاهان ستمگر و دوستی با کافران را از جمله عوامل ظهور افساد می‌شمارد و در یک تقسیم‌بندی کلّی به افساد تشریعی و تکوینی و افساد تشریعی به افساد اعتقادی،…

چکیده: واژه فتنه یکی از پُربسامدترین واژگان در شبکه مفاهیم قرآنی و روایی است که اهل لغت سه معنا را به طور کلّی برای آن ذکر کرده‌اند: اوّل «گدازاندن در آتش»، دوم «اختبار و آزمایش» و سوم، «اضطراب و اختلال در نظم امور» که از میان این معانی، معنای دوم که همان اختبار و آزمایش است، دامنه مفهومی‌عام‌تری از معانی دیگر دارد، ولی با این حال، معنای سوم با مفهوم اصطلاحی فتنه که همانا حوادث اجتماعی التهاب‌آور مرکّب از حقّ و باطل است، ارتباط بیشتری دارد. از آنجا که فتنه‌های اجتماعی آثار زیان‌آوری را در عرصه اجتماع موجب می‌گردند، مقاله…

چکیده: هدف: هدف از این پژوهش، بررسی رابطۀ بین نگرش به عدالت اجتماعی و محیط آموزشی در بین حوزویان و دانشگاهیان شهر قم بود که با بررسی رابطۀ متغیرهای زیر مجموعۀ نگرش به عدالت اجتماعی، با محیط آموزشی و بررسی تفاوت نگرش به عدالت اجتماعی در بین افراد تحصیل­ کردۀ حوزوی و دانشگاهی صورت گرفت. روش: این تحقیق با استفاده از روش پیمایش انجام شده و واحد تحلیل در آن فرد است. جامعۀ آماری تحقیق را کلیۀ افراد شاغل به تحصیل در دانشگاه‌­ها و حوزه‌­های علمیۀ شهر قم تشکیل می دهد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 800 نفر…

چکیده: شریعت و کتاب آسمانی، همواره مستلزم تحول جامعه و هدایت آن به سوی پیشرفت و تعالی بوده است. چرا که فرستنده پیامبران کسی جز خدا نیست که خود مبدع آفرینش است و لحظه به لحظه پدیده‌ها را شکوفا می‌کند و می‌پروراند. ادیان پیش از اسلام زمینه نوزایی پرشتاب اسلام را فراهم کردند و نزول قرآن مجید و بعثت پیامبر اکرم آغاز این نوزایی و نقطه جهش شکوفایی فکری و فرهنگی بشر شد که همچنان در آن بستر متعالی به پیش می‌رود و انقلاب اسلامی و تحول عمیق سیاسی جهان اسلام و طرح ایده‌های عدالت و حق و معنویت از…

چکیده: جدیدترین و شاید مقبول‌ترین رویکرد در بحث‌های توسعه، رویکرد «توسعه انسانی» است که به دنبال بروز پیامد‌های منفی توسعه اقتصادی صرف پدید آمد. در راستای این رویکرد، تحقیقات، گزارش‌ها و گردهمایی‌های زیادی در سطح جهان ارائه شده است. در همین زمینه «سازمان ملل متحد» از سال 1990، هر ساله سلسله گزارش‌هایی درباره «توسعه انسانی کشور‌های جهان» منتشر می‌سازد که طی آن، درصدد آشکار سازی چهره کشور‌ها در زمینه مسائل مختلف انسانی است. از آنجا که معیار‌ها و شاخص‌های ارائه شده مبتنی بر انسان‌شناسی سکولاریسم و لیبرالیسم بوده و تنها بعد مادی مبتنی بر غریزه انسان را شامل می‌شود. از…

چکیده: خمس، یکی از واجباتی است که مسلمانان در وجوب آن تردید ندارند؛ از این روی، منکران آن، منکر ضروری دین تلقی می‌شوند و مسلمان به شمار نمی‌روند. پس از عصر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، جز در همین دریافت مشترک اولیه، در مرحله‌های بعدی، اختلاف‌هایی میان فریقین بروز کرده است. در این مقاله، دیدگاه‌های مختلف دو فرقه امامیه و اهل تسنّن را درباره خمس بررسی کرده و اختلاف در اصل خمس و متعلقات آن و نیز اختلاف در موارد مصرف خمس را تحلیل کرده‌ایم. کلید واژه : خمس، غنیمت، فیء، ذوی القربی، ابن السبیل